دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
03
11
بررسی عملکرد، میزان و ترکیب های اصلی اسانس گیاه زنیان (.Trachyspermum ammi L) تحت تاثیر تیمار های مختلف کودی
1
15
FA
نرگس
ابلاغ
دانشگاه شهید چمران اهواز
اسفندیار
فاتح
دانشگاه شهید چمران اهواز
e.fateh@scu.ac.ir
معصومه
فرزانه
دانشگاه شهید چمران اهواز
محسن
عصفوری
مرکز آموزش جهاد کشاورزی فارس
چکیده <br />به منظور مطالعه اثر کاربرد سطوح مختلف کود فسفر، کود دامی (گاوی) و باکتری حل کننده فسفات بر عملکرد، میزان و ترکیبات اصلی اسانس گیاه زنیان به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و 18 تیمار در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. عامل اول شاملکود دامی در سه سطح(m<sub>1</sub>=0، m<sub>2</sub>=15، m<sub>3</sub>=30 تن در هکتار)، عامل دوم شامل کود فسفر در سه سطح (0=<sub>1</sub>p،75 =<sub>2</sub>p، 150=<sub>3</sub>p کیلو گرم در هکتار) و عامل سوم شامل باکتری حل کننده فسفات در دو سطح( =b<sub>1</sub>عدم حضور و <sub>2</sub>b= حضور باکتری) بودند.نتایج نشان داد که بیشترین درصد اسانس (04/1%) در تیمار کودی <sub>1</sub>m<sub>2</sub>b<sub>1</sub>p و کمترین آن(83/0%) در تیمار کودی <sub>3</sub>m<sub>2</sub>b<sub>1</sub>p بود.مهمترین اجزای اسانس در تیمار کودی<sub>2</sub>m<sub>2</sub>b<sub>1</sub>pشامل تیمول(99/73%)، گاماترپینن (1/12%) و پاراسیمن (32/10%) ولی در تیمار کودی<sub>1</sub>m<sub>2</sub>b<sub>2</sub>pمهمترین اجزای اسانس شامل تیمول (38/78%)،گاماترپینن (19/10%) و پاراسیمن (46/7%) بودند.عملکرد اسانس باافزایش سطوح کود دامی و حضور باکتری حل کننده فسفات افزایش یافت در حالی که ترکیبات اصلی مانند گاماترپینن و تیمولتفاوت معنیداری نداشتند اما جزءپاراسیمن با افزایش سطح کود دامی و نیز حضور باکتری حل کننده فسفات کاهش داشت. <br /><br /> <br />
واژه های کلیدی: باکتری حل کننده فسفات,زنیان,سطوح مختلف کودی,عملکرد دانه,کود دامی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1031.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1031_2a9273ff47ab701dfb5a6f721d34a5f0.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
04
فون مگس¬های ¬گل زیرخانواده (Syrphinae (Dip. Syrphidae) منطقه کندوان استان آذربایجان شرقی و گزارش یک جنس جدید برای فون ایران
17
27
FA
عباس
شاکریاری
دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
صمد
خاقانی نیا
دانشگاه تبریز
skhaghaninia@gmail.com
کریم
حداد ایرانی نژاد
دانشگاه تبریز
چکیده <br />مطالعه فونستیکی مگسهایگل زیرخانواده (Dip.Syrphidae) <em> </em>Syrphinae بهخاطر اهمیت وکارایی بالای استفاده از آنها در برنامههای مدیریت تلفیقی آفات ودر نظر گرفتن اصول کشاورزی پایدار، طی سالهای 1388 تا 1390 در منطقه کندوان استان آذربایجانشرقی انجام شد. در این مطالعه، تعداد هفده گونه از ده جنس و سه قبیله متعلق به این زیرخانواده جمعآوری و شناسایی گردید. تمامی گونهها برای منطقه مورد بررسی جدید بوده و در بین آنها گونه <em>Leucozona lucorum </em>Linnaeus 1758 برای اولین بار از ایران گزارش میشود. کلید تفکیک جنسهای شناسایی شده و عکسهایی از جنس جدید برای فون کشور ارائه شدهاست. <br />
ایران,استان آذربایجانشرقی,فون,کندوان,مگسهای گل
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1032.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1032_1774e6d09897f14eb6aeab759d511220.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
04
ارزیابی عملکرد و صفات مرتبط با آن در لاین های جو تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی با استفاده از تجزیه و تحلیل عامل¬ها
29
39
FA
میترا
جباری
دانشگاه سیستان و بلوچستان
فرهاد
ذوالفقاری
دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
به منظور شناخت مبانی مورفولوژیک اختلاف عملکرد و عوامل پنهانی مؤثر بر آن در لاینهای مختلف جو تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده 9×9 با دو تکرار در دو شرایط آبی و تنش خشکی برای 72 لاین جو هاپلوئید مضاعف به همراه والدین و 7 شاهد محلی اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس صفات در هر دو شرایط آبی و تنش نشان داد که بین لاینهای مورد مطالعه از لحاظ کلیه صفات در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنیداری وجود دارد. تجزیه به عاملها بر اساس مؤلفههای اصلی روی 81 لاین جو دابل هاپلوئید انتخابی در شرایط تنش و بدون تنش خشکی انجام شد. در شرایط بدون تنش، پنج عامل و در شرایط تنش شش عامل استخراج شدند. درآزمایش تنش، شش عامل حدود 78 درصد و در آزمایش بدون تنش، پنج عامل حدود 72 درصد کل تغییرات را توجیه نمودند. لذا، با توجه به صفات مؤثر در عوامل مذکور می توان نتیجهگیری نمود که برای تولید جوهایی با عملکرد دانه بالا در شرایط تنش خشکی، گیاهانی با مساحت بیشتر برگ پرچم، طول دوره زایشی طولانی و ارتفاع مناسب را باید انتخاب نمود.
تجزیه عاملها,تنش خشکی,دابل هاپلوئیدهای جو,عملکرد
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1033.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1033_b36330439f58bf04e63676058130e780.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
04
بررسی رابطه بهره¬وری و آلاینده¬ زیست محیطی پرواربندی¬های صنعتی گوساله ¬در شیراز
41
49
FA
مریم
جعفرنیا
دانشگاه شیراز
عبدالکریم
اسماعیلی
دانشگاه شیراز
چکیده
مسأله آلودگیهای ایجاد شده توسط فعالیتهای اقتصادی روز به روز بیشتر مورد توجه محققان قرار میگیرد. از این رو در مطالعه حاضر به بررسی وضعیت بهرهوری و آلایندههای زیستمحیطی در پرواربندیهای گوساله شهرستان شیراز پرداخته شد. نیتروژن دفعی به ازای هر تن گوشت تولیدی به عنوان شاخص زیست محیطی در نظر گرفته شده است. نتایج نشان داد، واحدهایی که به ازای هر رأس گاو پرواری تولید بیشتری داشتند، آلودگی محیط زیستی کمتری را ایجاد میکنند. تأثیر مثبت مصرف کنسانتره بر بهرهوری گاوها بیانگر لزوم استفاده از جیرهای مناسب در گاوداریها بود. بررسی میزان تولید و جیره گاوداریهای پاک و آلاینده نشان داد که با جیرهای مناسب و مدیریت صحیح میتوان تولید کود را به ازای هر تن تولید کاهش داد.
واژههای کلیدی: پرواربندی گوساله,تولید,شاخص زیست محیطی,شیراز
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1034.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1034_f88f3bca28d343ca17c834c946a9b067.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
09
تأثیر تراکم بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم سورگوم علوفه ای در شرایط محدودیت آب
51
65
FA
یعقوب
راعی
0000000179157112
دانشگاه تبریز
yaegoob@yahoo.com
معصومه
جورئت
دانشگاه تبریز
حسین
مقدم
دانشگاه تهران
محمدرضا
چایی چی
دانشگاه تهران
وریا
ویسانی
دانشگاه تبریز
چکیده
به منظور ارزیابی اثر کم آبیاری و تراکم کاشت بر کمیت و کیفیت سورگوم علوفهای پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران درسال زراعی 1388 اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و 18 تیمار انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری پس از 70 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک به عنوان تیمار شاهد (IR<sub>70</sub>)، آبیاری پس از 100 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک به عنوان تیمار تنش خشکی متوسط (IR<sub>100</sub>) و آبیاری پس از 130 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک به عنوان تنش خشکی شدید (IR<sub>130</sub>) و عامل های فرعی شامل تراکم های 15، 20 و 25 بوته در متر مربع و ارقام اسپیدفید و پگاه بود. نتایج نشان داد که بالاترین و کمترین درصد ماده خشک قابل هضم (IVDMD) در شرایط شاهد (IR<sub>70</sub>) به ترتیب مربوط به رقم پگاه با تراکم 25 بوته در متر مربع و رقم اسپیدفید با تراکم 15 بوته در متر مربع بود. در شرایط تنش خشکی، رقم پگاه از درصد پروتئین خام (CP) بالاتری برخوردار بود. در سطوح تنش خشکی متوسط (IR<sub>100</sub>) و تنش خشکی شدید (IR<sub>130</sub>) با افزایش تراکم، درصد پروتئین خام کاهش پیدا کرد. با افزایش تنش خشکی میزان قندهای محلول در آب (WSC) در هر دو رقم پگاه و اسپیدفید افزایش یافت. در رقم اسپیدفید در شرایط شاهد (IR<sub>70</sub>) و سطوح تنش خشکی متوسط (IR<sub>100</sub>) با افزایش تراکم کاشت مقدار درصد دیواره سلولی عاری از همی سلولز (ADF) کاهش پیدا کرد. رقم اسپیدفید در تیمار های تنش خشکی متوسط و تنش خشکی شدید نیز بیشترین عملکرد علوفه را با تراکم 25 بوته در متر مربع دارا بود. کمترین میزان علوفه تولیدی نیز در در رقم پگاه با تراکم 15 بوته در متر مربع تحت تنش خشکی شدید ملاحظه شد.
واژه های کلیدی: تراکم کاشت,سورگوم علوفه ای,کم آبیاری,کیفیت علوفه
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1035.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1035_ccf2b07056eeb44d771c724294243116.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
اثر آنغوزه و تله فرومون جنسی طبیعی کرم گلوگاه انار Ectomyelois ceratoniae (Zeller, 1839) روی خسارت آفت و میزان پارازیتیسم تخم آن به وسیلهیTrichogramma brassicae Bezdenko 1968
67
83
FA
مرضیه
خلیلیپور رکنآبادی
دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی عصر رفسنجان
محمدامین
سمیع
دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی عصر رفسنجان
علی
جعفری ندوشن
مرکز تحقیقات انار یزد
محمد علی
ضیایی مدبونی
دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی عصر رفسنجان
مهدی
ضیاءالدینی
دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی عصر رفسنجان
کرم گلوگاه انار، <em>Ectomyelois</em> <em>ceratoniae</em> Zell. (Lep.: Pyralidae) مهمترین عامل کاهش کمی و کیفی محصول درختان انار بوده و خسارت آن سبب ریزش گل و میوه در ابتدای بهار میشود. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره صمغ آنغوزه و فرومون جنسی طبیعی این آفت بر کنترل آن، در سالهای 1390-1389 در باغ انار مرکز تحقیقات کشاورزی یزد انجام شد و تأثیر سه تیمار آنغوزهپاشی، تله فرومون جنسی طبیعی کرم گلوگاه انار، آنغوزه + تله فرومونی (راندن و ربودن) روی میزان خسارت آفت مطالعه شد. در آزمایش دیگر تاثیر غلظتهای دو تا پنج در هزار عصاره صمغ آنغوزه<em>Ferula assa-foetida </em>L. (Apiaceae) بر میزان پارازیتیسم و تلفات زنبور(Hym.:Trichogrammidae) <em>Tricograma</em> <em>brassicae</em> در دمای 2±25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±55 درصد و دوره نوری:تاریکی 8:16 بررسی شد. نتایج نشان داد درصد انارهای جمعآوری شده از زیر درختان، درصد انارهای آفتزده ترکخورده و درصد مجموع انارهای پوسیده و ترکخورده آفتزده در تیمارهای مطالعه شده در سطح 1% اختلاف معنیدار داشتند. اختلاف درصد انار های ترک خورده و انارهای ترک خورده محتوی لارو در سطح 5% معنیدار بود. تمام آزمایشها دارای شاهد بودند. نتایج نشان داد تیمار راندن و ربودن نسبت به دو روش دیگر در کاهش خسارت آفت مؤثرتر بود. همچنین طبق نتایج بهدست آمده استفاده از عصاره صمغ آنغوزه در راهبرد راندن و ربودن برای کنترل کرم گلوگاه انار بر فعالیت زنبور پارازیتوئید تریکوگراما برای کنترل بیولویک کرم گلوگاه انار تأثیر منفی ندارد. استفاده از فرومون جنسی و آنغوره در کنار هم باعث کاهش خسارت کرم گلوگاه انار شد، که میتوانند با جلب آفت به یک نقطه پیش بینی شده هزینه کنترل و استفاده از مواد شیمیایی را کاهش دهند.
انار,آنغوزه,فرومون جنسی,کرم گلوگاه انار,Ectomyelois ceratoniae
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1066.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1066_f5b82fa24612370670f50c6e60f15c07.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
شناسایی دوبالان سیرفید مزارع گندم و بررسی تغییرات جمعیت گونه غالب در استان کردستان
85
96
FA
صلاح الدین
کمانگر
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان
بابک
قرالی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین
bgharaei@yahoo.com
مگسهای سیرفید از جمله دشمنان طبیعی و مهم شتههای غلات، میباشند که در سنین مختلف لاروی با تغذیه از شتهها، موجب کاهش قابل توجه جمعیت آنها میشوند. به منظور شناسایی این شکارگرها و بررسی تغییرات جمعیت آنها در طول فصل زراعی، پنج مزرعه گندم یک هکتاری در مناطق مختلف انتخاب و با نمونهبرداری هفتگی از مگسهای سیرفید فعال در مزراع مذکور به شیوه تور زدن، 14 گونه مگس گل شناسایی گردید که 5 گونه گیاهخوار و گندخوار و مابقی شکارگر بودند. با مقایسه میانگین جمعیتی گونهها، گونه غالب <em>Eupeodes nuba</em> با 41/52 درصد در سال 81 و 65/47 درصد جمعیت کل نمونهها در سال 82 تعیین شد. همچنین تغییرات جمعیت گونههای شکارگر، در طول فصل رشد گندم مشخص گردید در میان گونههای شکارگر، گونههای <em>E. nuba</em>، <em>Sphaerophoria scripta</em>، <em>E. corollae </em> و<br /> <em>S. turkmenica</em> بیشترین انبوهی جمعیت را دارا بودند. گونههای شتههای غلات و تغییرات جمعیت آنها نیز با نمونه برداری هفتگی از جمعیت شتهها بر روی40 بوته گندم (بطور تصادفی) بررسی شد. F<em>.</em> <em>Sitobion avenae</em> در بین هفت گونه شته شناسایی شده، با 5/66 درصد در سال 81 و 5/69 درصد در سال 82 و Rond<em>.</em> <em>Schizaphis graminum</em> با30 درصد در سال 81 و 25 درصد در سال 82، بیشترین فراوانی جمعیت را دارا بودند .
مگسهای سیرفید,شتههای گندم,تغییرات جمعیت,کردستان
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1067.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1067_a2629eab437908a8d10687551d2bd479.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
تاثیر پسماندهای آلی مختلف و باکتریهای مولد اکسین بر شاخصهای رشدی قارچ دکمهای ( Agaricus bisporus)
97
106
FA
علی
عبادی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسینعلی
علیخانی
0000-0002-8740-6059
پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج دانشگاه تهران
halikhan@ut.ac.ir
باقر
یخچالی
پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری تهران
قارچ خوراکی <em>Agaricus bisporus</em> مهمترین قارچی است که به صورت صنعتی کشت میگردد و به دلیل کیفیت غذایی مناسب و میزان بالای پروتئین جایگاه ویژهای را در سبد غذایی مردم جهان به خود اختصاص داده است. استفاده از پسماندهای آلی به عنوان بستر تولید قارچ خوراکی میتواند راه حل مناسبی در دفع این مواد و تامین بخشی از نیاز غذایی مردم جهان باشد. در این پژوهش برای بررسی قابلیت استفاده از پسماندهای آلی مختلف به عنوان بستر کشت قارچ دکمهای و بعلاوه تاثیر باکتریهای محرک رشد گیاه بر عملکرد و کیفیت قارچ خوراکی آزمایشی به صورت فاکتوریل دو فاکتوره، در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل چهار بستر کمپوست تازه قارچ، کمپوست مصرفی قارچ، کمپوست زباله شهری و ورمیکمپوست بود، که با نسبت یک به یک با کمپوست تازه قارچ مخلوط شده بودند. فاکتور دوم نیز شامل تیمار بدون باکتری و دو باکتری سودوموناس فلورسنس و ریزوبیوم لگومینوزاروم بیووار فازئولی مولد ایندول استیک اسید بود. نتایج نشان داد تاثیر بسترهای مختلف بر عملکرد قارچ در سطح احتمال یک درصد دارای اختلاف معنیدار میباشد و کمپوست تازه قارچ با میانگین 5/545 گرم، بیشترین میزان عملکرد را به خود اختصاص داد، ضمنا در بستر ورمیکمپوست قارچ تولید نشد. در بین باکتریهای تلقیح شده باکتری ریزوبیوم لگومینوزاروم بیووار فازئولی سبب بهبود عملکرد قارچ در تمامی بسترها شد و2/17 درصد عملکرد قارچ را نسبت به تیمار بدون باکتری افزایش داد. پروتئین قارچ نیز تحت تاثیر دو فاکتور بستر و باکتری قرار گرفت و بیشترین درصد پروتئین در تیمار کمپوست زباله شهری به همراه باکتری سودوموناس فلورسنس بهدست آمد.
ایندول استیک اسید,باکتری محرک رشد,قارچ دکمهای,کمپوست زباله شهری,ورمیکمپوست
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1068.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1068_c970d0f0de557751757e215a4f74365c.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
شناسایی مولکولی Artemia franciscana Kellogg 1906 در دریاچه بختگان، استان فارس
107
117
FA
سپیده
شفائی
دانشکده علوم دانشگاه ارومیه و باشگاه پژوهشگران جوان
صمد
زارع
دانشکده علوم دانشگاه ارومیه
رامین
مناف فر
پژوهشکده آرتمیا و جانوران آبزی دانشگاه ارومیه
آفاق
فلاحتی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس
آرتمیا سخت پوست کوچکی با ارزش اقتصادی بالاست که مدل تحقیقاتی بسیار مناسبی برای محققان می باشد. این موجود با تحمل محدوده های بسیار متنوع از شرایط بسیار مختلف اکولوژیک در بیش از 600 نقطه زمین و نیز 18 زیستگاه در ایران توزیع شده است. دریاچه بختگان در استان فارس یکی از زیستگاههای طبیعی آرتمیای پارتنوژنز در ایران می باشد. با توجه به وجود یک آرتمیای دو جنسی ناشناخته در این دریاچه، گونه این جمعیت غیر بومی مورد تحقیق قرار گرفت. بدین منظور 4 مارکر مولکولی مختلف شامل دو ژن <em>Na/K ATPase</em>، <em>16S</em>-<em>12S</em> با روش پی سی <br /> آر- آر اف ال پی<sup><em><sup>[1]</sup></em></sup> و دو ناحیه <em>COI</em> و <em> HSP26</em>به روش تعیین توالیمورد تحقیق قرار گرفت. <em>DNA</em> مورد نیاز از نمونه های سیست جمع آوری شده از دریاچه و همچنین آرتمیای بالغ پرورش یافته در آزمایشگاه تهیه شد. نتایج ضمن تاکید بر توانایی روشهای مولکولی جهت شناسایی یک گونه ناشناخته، این گونه را به عنوان <em>A. franciscana</em> شناسایی نمود که از نظر توالی ژنهای سکانس شده تنوع ژنتیکی زیادی با تمامی نمونه های ثبت شده در بانک ژنی دارد.
<br clear="all" /><br />
آرتمیا,پارتنوژنز,دریاچه بختگان,مارکرهای مولکولی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1069.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1069_e9fdd8434767e572695a725f76409728.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
اثر محلولپاشی عنصر روی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سویا در شرایط کمبود آب
117
130
FA
سمیه
کرمی
دانشگاه تربیت مدرس
سید علی
محمد مدرس ثانوی
دانشگاه تربیت مدرس
فائزه
قناتی
دانشگاه تربیت مدرس
مونا
پوردهقان
دانشگاه تربیت مدرس
بهمنظور بررسی اثر تنش کمبود آب و محلولپاشی عنصر روی بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سویا، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عامل اصلی شامل سطوح مختلف تنش کم آبی در سه سطح (بدون تنش، تنش در مرحله رشد رویشی تا 10 درصد گلدهی، تنش در مرحله گلدهی تا 10 درصد غلافبندی) و عامل فرعی حاصل از ترکیب دو عامل رقم با دو سطح (L17 و کلارک 63) و عامل محلولپاشی در سه سطح (بدون محلولپاشی، محلولپاشی آب خالص و محلولپاشی سولفات روی (5 در هزار)) بود. نتایج نشان داد که اکثر صفات تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. تنش در هر دو مرحله باعث کاهش چشمگیری در عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و صفات مورفولوژیکی هر دو رقم سویا شد. بهطوریکه تغییرات بهوجود آمده در صفات مورفولوژیکی و عملکرد دانه در کرتهای تنش دیده در مرحلهی رشد زایشی مشهودتر بود. محلولپاشی با سولفات روی سبب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد در هر دو رقم گردید. ارقام مورد بررسی پاسخ متفاوتی به تیمارهای آزمایشی داشتند. کلارک 63 از لحاظ تحمل شرایط کم آبی نسبت به رقم L17 برتری داشت ولی محلولپاشی روی، عملکرد دانه رقم L17 را بیشتر افزایش داد. بهطور کلی محلولپاشی روی توانست اثرات مضر ناشی از تنش آب را کاهش دهد و شرایط رشد را برای گیاه بهبود بخشد.
اجزای عملکرد,تنش کم آبی,سویا,صفات مورفولوژیکی و محلولپاشی سولفات روی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1070.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1070_1954f2a814fcdc2700584738bab6b15a.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
بررسی کارایی فنی زیربخشهای فعالیتی کشاورزی، با استفاده از روش تحلیل پنجرهای
131
141
FA
حمید
سپهردوست
دانشگاه بوعلی سینا همدان
حمید
حمزهعلی دستجردی
دانشگاه بوعلی سینا همدان
بخش کشاورزی ازجمله بخشهای مهم اقتصادی است که به لحاظ ایجاد ارزش افزوده و سهم آن از تولید ناخالص ملی، سطح اشتغالزایی برای جمعیت فعال، امنیت غذایی برای جامعه و تأمین زنجیره تولید برای بخش صنعت نقش بسزایی در اقتصاد ایران ایفاء میکند. هدف از این مطالعه ارزیابی و مقایسه کارایی فنی چهار زیربخش عمده کشاورزی شامل زیربخشهای زراعت و باغبانی، دامپروری، جنگل و مرتع و همچنین شیلات طی دوره زمانی 1374 تا 1388 است. برای این منظور، از دادههای ترکیبی و مدل خاص تحلیل پنجرهای در روش تحلیل پوششی دادهها برای محاسبه و ارزیابی کارایی فنی زیربخشهای کشاورزی تحت شرایط بازدهی ثابت نسبت به مقیاس و رویکرد نهادهمحوری استفاده شد. یافتهها نشان میدهد که از نظر کارایی فنی، زیربخش فعالیتی زراعت و باغبانی با میزان کارایی فنی 97/0 و زیربخش فعالیتی شیلات با میزان کارایی فنی 70/0 ، به ترتیب کاراترین و ناکاراترین زیربخشهای فعالیتی طی دوره مورد بررسی هستند. همچنین مشخص گردید که طی این دوره، اگرچه روند کارایی فنی زیربخشهای دامپروری و شیلات افزایشی است ولی هنوز از توانمندی موجود برای استفاده بهینه از نهادهها و کسب ارزش افزوده بیشتر استفاده نمیشود. روند کارایی فنی زیربخش جنگل و مرتع نیز کاهشی بدست آمد و نشان میدهد که به توجه بیشتر و اجرای سیاستهای کنترلی دولت جهت جلوگیری از بروز پیامدهای خارجی زیانبار در این زیر بخش نیاز دارد.
JEL: Q10, Q18
تحلیل پوششی دادهها,تحلیل پنجرهای,کارایی فنی,: کشاورزی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1071.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1071_cfd350eb11171fe2edfbdacfd655930b.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
اثر مثبت قارچ پیریفورموسپورا ایندیکا بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد رازیانه تحت تأثیر مواد آلی
143
156
FA
احسان
جمشیدی
دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
امیر
قلاوند
دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
فاطمه
سفیدکن
تحقیقات جنگل و مراتع کشور
ابراهیم
محمدی گل تپه
دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
قارچهای شبه میکوریز و مواد آلی نقش مهمی در مدیریت پایدار، حاصلخیزی و تولید بوم نظامهای زراعی دارند. به منظور بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد همزیستی ریشه با قارچ در گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل دو عاملی با استفاده از عاملهای قارچ شبه میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح) و تیمارهای کودی (90 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی اوره، 10 تن کود دامی، 10 تن کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی: 5 تن کمپوست مصرف شده قارچ همراه با 5 تن کود دامی، و تیمار عدم کوددهی) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با10 تیمار و سه تکرار در دو سال زراعی 1388 و 1389 به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که تیمار کودی و قارچ بر عملکرد دانه، وزن خشک، تعداد چتر در بوته، وزن هزار دانه و درصد همزیستی معنیدار گردید. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد، وزن هزار دانه، تعداد چتر در بوته، وزن خشک و درصد همزیستی در تلقیح با قارچ شبه میکوریز حاصل شد. اثر متقابل تیمار تغذیه ای× قارچ بر هیچ یک از صفات اندازه گیری شده معنی دار نشد. بیشترین عملکرد دانه در سال زراعی 1388 به ترتیب در اثر کاربرد کود شیمیایی نیتروژنه و تیمار عدم کوددهی و در سال زراعی 1389در تیمار کمپوست حاصل از تولید قارچ خوراکی و تیمار عدم کود دهی حاصل شد.
رازیانه,مواد آلی,قارچ شبه میکوریز پریموسپورا ایندیکا,عملکرد و اجزای عملکرد
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1072.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1072_0dcc81a3cac0dfe2a5c9f184a7263baa.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
اثر کلش گندم و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد سیر (.Alluim sativum L)
157
168
FA
قربانعلی
اسدی
دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
asadi@um.ac.ir
رضا
قربانی
دانشگاه پیام نور سبزوار
سرور
خرم دل
دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
گلثومه
عزیزی
دانشگاه پیام نور سبزوار
<span lang="FA" dir="rtl">سیر (</span><em><span>Alluim</span></em><span> <em>sativum</em> L.</span><span lang="FA" dir="rtl">) از جمله گیاهان دارویی و صنعتی با ارزشی است که از دیرباز کشت آن در ایران مورد توجه بوده است. به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کلش گندم و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد سیر، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 91-1390 انجام شد. تیمارها شامل چهار سطح کلش گندم (صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار) و چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) بودند. نیتروژن به صورت اوره قبل از کاشت به خاک اضافه شد. نتایج نشان داد که اثرات ساده و متقابل مقدار کلش و کود نیتروژن بر وزن خشک برگ، اجزای عملکرد، عملکرد بیولوژیکی و اقتصادی و شاخص برداشت سیر معنیدار بود. با افزایش مقدار کلش از صفر تا 10 تن در هکتار به خاک، خصوصیات رویشی، اجزای عملکرد و به تبع آن عملکرد سیر افزایش و پس از آن با افزوده شدن بیش از این میزان کلش به خاک، به دلیل کاهش موقتی دسترسی به نیتروژن تحت تأثیر افزایش جمعیت و فعالیت ریزموجودات خاکزی، میزان این صفات کاهش یافت. بیشترین و کمترین عملکرد اقتصادی به ترتیب برای تیمار 10 تن کلش در هکتار و مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (2/112 گرم بر متر مربع) و مصرف 15 تن در هکتار کلش و بدون مصرف نیتروژن (8/24 گرم بر متر مربع) حاصل شد. افزوده شدن کود نیتروژن به خاک با تحریک رشد رویشی، بهبود خصوصیات رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد سیر را به دنبال داشت. </span>
سیر خوراکی,کلش,نیتروژن,عملکرد,رشد رویشی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1073.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1073_f9c653f5767dacfe699ff4e59e86dac8.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
ارزیابی تأثیر پرورش تعداد متفاوت اردک درشالیزار برمیزان عملکرد ارقام برنج
(.Oryza sativa L) منطبق با زراعت ارگانیک
169
185
FA
محمود
محمدی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همتاله
پیردشتی
پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قاسم
آقاجانی مازندرانی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سید یوسف
موسوی طغانی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
به منظور ارزیابی تأثیر پرورش تعداد متفاوت اردک در شالیزار با هدف مدیریت تلفیقی آفات و منطبق با زراعت ارگانیک بر عملکرد ارقام برنج (<em>Oryza sativa </em>L.)، آزمایشی در سال زراعی91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری پیاده گردید. این آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. در این آزمایش عامل اصلی تعداد اردک در سه سطح (شامل شاهد، 400 و 800 تعداد اردک در هکتار) و عامل فرعی رقم برنج در سه سطح (شامل طارم به عنوان رقم محلی، شیرودی و قائم به عنوان ارقام اصلاحشده) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بیانگر وجود تأثیر کاملاً معنیدار تعداد اردک، رقم و برهمکنش آنها بر صفات تعداد پنجه، تعداد دانه پوک و پر، تعداد دانه در خوشه، عملکرد بیولوژیکی، طول خوشه، روز تا 50 درصد <br />گلدهی و عملکرد شلتوک ارقام برنج بود. همچنین اثر رقم و برهمکنش آن با تعداد اردک در صفت روز تا رسیدگی کامل معنیدار بود. نتایج به دست آمده نشان داد که بالاترین مقادیر صفات تعداد پنجه، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه پر، تعداد دانه در خوشه، طول خوشه، عملکرد بیولوژیکی، روز تا 50 درصد گلدهی، روز تا رسیدگی کامل و عملکرد شلتوک مربوط به تیمار 800 تعداد اردک در هکتار بوده است. در میان ارقام مورد بررسی در این آزمایش، بالاترین مقادیر تعداد پنجه (23 عدد پنجه در کپه)، روز تا 50 درصد گلدهی (104 روز) و رسیدگی کامل (136 روز)، عملکرد بیولوژیکی (7/13 تن در هکتار) و عملکرد شلتوک (3/5 تن در هکتار) مربوط به رقم شیرودی و طول خوشه (28 سانتیمتر)، تعداد دانه پر (125 عدد دانه در خوشه)، تعداد پنجه بارور (19 عدد در کپه) و تعداد دانه در خوشه (132 عدد) مربوط به رقم طارم و در تیمار 800 تعداد اردک در هکتار مشاهده گردید. در مجموع نتایج نشان داد که رقم طارم و شیرودی، به همراه تراکم 800 قطعه اردک در هکتار را میتوان به عنوان بهترین تیمار برای مناطقی با شرایط اقلیمی مشابه در کشت ارگانیک برنج، برای دستیابی کشاورز به عملکرد اقتصادی بالاتر معرفی نمود.
برنج,تعداد اردک,عملکرد شلتوک,زراعت ارگانیک
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1074.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1074_4c9619d31ce536a28cc1f81008840797.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
افزایش تحمل گیاهچههای ذرت به تغییرات دما از طریق همزیستی با سه گونه میکوریزا
187
200
FA
مهدی
خورشیدی
دانشکده زیست شناسی و پژوهشکده علوم زیستی دانشگاه دامغان
بهاره
بیچرانلو
دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
میلاد
باقری
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
تغییر اقلیم یکی از چالشهای پیش روی کشاورزی است که اولین نمود آن تغییرات دمایی است. به منظور بررسی افزایش تحمل گیاهان ذرت به تغییرات دما از طریق همزیستی با سه گونه میکوریزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه دامغان در سال 1391 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل گونههای مختلف میکوریزا (شامل <em> Acaulospora longula </em>،<em>Glomus moseae</em>، <em>Glomus claroideum</em>و عدم تلقیح میکوریزا) و دما (10، 25 و 40 درجه سانتیگراد) بود. گیاهان پس از 3 هفته رشد در دمای 25 درجه سانتیگراد، به منظور اعمال تنش دمایی در دمای 10 و 40 درجه سانتیگراد در اتاقک رشد قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که افزایش و کاهش دما نسبت به 25 درجه سانتیگراد کاهش وزن تر و خشک گیاهان ذرت، طول برگ و ساقه، میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل را در پی داشت، که این کاهشها در گیاهان تلقیح شده با میکوریزا کمتر بود. در دماهای پایین (تنش سرمایی) تلقیح با میکوریز هیچ تاثیری را از حاظ صفات ریخت شناسی در بر نداشت. گونههای مختلف میکوریزا افزایش میزان کارتنوئید را نسبت به گیاهان تلقیح نشده به دنبال داشتند. بالاترین میزان کارتنوئید در گیاهان تلقیح شده با <em>G. moseae</em> مشاهده شد که تفاوت معنیداری با گونه <em>A. longula</em> نداشت. تنش دمایی، باعث کاهش میزان آنتوسیانین و تلقیح میکوریزایی منجر به افزایش آن شد. تنش دمایی، کاهش میزان فلاونوئیدها را در برداشت که این کاهش در گیاهان تلقیح شده با میکوریزا کمتر بود. میزان پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدهید تحت تنش افزایش یافت، که گونههای <em>G. moseae</em>و <em>claroideum</em> <em>G.</em>در کاهش آنها نسبت به <em>A. longula</em> موفقتر بودند. میزان ترکیبات فنلی گیاهان ذرت در تلقیح با گونههای میکوریزا نسبت به گیاهان شاهد، 23-17 درصد کاهش داشت.
مالون دی آلدهید,همزیستی,G.claroideum,G.moseae و A.longula
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1075.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1075_a8fe1232fa38ec06bb7391fabafd7a28.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
تجزیه و تحلیل الگوی مصرف انرژی در مزارع ذرت دو اقلیم متفاوت (شمال و جنوب) استان آذربایجان غربی
201
214
FA
شهناز
رضایی شیرمرد
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
منصور
سهرابی
دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
محمدعلی
صالحی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
سلیمان
رسولی آذر
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
این تحقیق به منظور ارزیابی انرژیهای ورودی و خروجی مزارع ذرت شهرستانها در دو اقلیم متفاوت ( شمال و جنوب) استان آذربایجان غربی انجام گرفت. بدین منظور کلیهی اطلاعات مربوط به نهادههای مورد نیاز و عملکرد در واحد سطح در 152 مزرعه ذرت دانهای در مناطق مختلف استان آذربایجان غربی در قالب پرسشنامه جمع آوری گردید. میزان کل انرژی نهادههای ورودی مزارع ذرت شمال استان برابر 7/76129 مگاژول در هکتار (9/8091 مگاژول در هکتار انرژی مستقیم، 6/12082 مگاژول در هکتار انرژی غیر مستقیم، 6/10237 مگاژول در هکتار انرژی قابل تجدید و 9/19401 مگاژول در هکتار انژی غیر قابل تجدید) و میزان انرژی خروجی 143202 مگاژول در هکتار و در مزارع ذرت جنوب استان، میزان کل انرژی نهاده های به کار برده شده 3/70385 مگاژول در هکتار ( 5/6519 مگاژول در هکتار انرژی مستقیم، 7/13559 مگاژول در هکتار انرژی غیرمستقیم، 1/13501 مگاژول در هکتار انرژی قابل تجدید و 5/18447 مگاژول در هکتار انرژی غیر قابل تجدید) و میزان خروجی آن 137941 مگاژول در هکتار برآورد گردید. نتایج نشان داد که شهرستانهای مهاباد، ارومیه و نقده با میانگین کارایی انرژی به ترتیب 6/3 و 36/3 و 03/3 بالاترین میانگین کارایی انرژی را داشتند. این تفاوت میتواند باعث افزایش گرمای زمین و انتشار گازهای گلخانه ای و ناپایدار شود. بنابراین باید ابزارهای سیاستی جدید برای تضمین پایداری و کارایی در مصرف انرژی را اتخاذ کرد.
بیلان انرژی (کارایی انرژی),ذرت دانه ای,ستاده و نهاده ها
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1076.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1076_173eb77b02a51bc3102d5a6770101dbb.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
23
4.1
2014
02
20
عکس العمل پیاز خوراکی به تناوب با چغندر در منطقه آذربایجان
215
226
FA
محمد باقر
خورشیدی بنام
تهیه نهال بذر و تحقیقات فنی مهندسی زراعی
میرسعید
عابدی
تحقیقات آفات و بیماریها و تحقیقات خاک و آب
محمد
محمدی پور
تحقیقات آفات و بیماریها و تحقیقات خاک و آب
ابوالفضل
ناصری
تهیه نهال بذر و تحقیقات فنی مهندسی زراعی
احمد
بایبوردی
تحقیقات آفات و بیماریها و تحقیقات خاک و آب
به منظور تعیین بهترین تناوب زراعی برای پیاز و چغندرقند، آزمایشی سه ساله با تناوبهای 2 ساله بر پایهی طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی اجرا شد. هر سال در این آزمایش زمین به 4 قسمت تقسیم شد بطوریکه دو قسمت از زمین در سال اول تحت آیش و دو قسمت دیگر مورد کشت پیاز و چغندر قند قرار گرفت و در سال دوم مکان این گیاهان در هر قسمت از زمین عوض شد (پیاز در مکان چغندر قند کاشته شد و برعکس)، در قسمت دیگر زمین هم که سال پیش به آیش گذاشته شده بود زیر کشت همین گیاهان و با همان منوال قرار گرفت. در سال سوم نیز مکان این گیاهان در این قسمت از زمین عوض شد (پیاز در مکان چغندر قند کاشته شد و در یک قسمت نیز گیاهان در جای قبلی خود باز کشت شدند). بنابراین شش سیستم تناوب 2 ساله مانند آیش - پیاز، آیش - چغندرقند، پیاز - پیاز، چغندر قند - پیاز، پیاز – چغندرقند، و چغندر - چغندر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس ساده و مرکب بین سالها و سیستمهای کاشت نشان از اثرات معنی دار آنها داشت. تناوب پیاز بعد از چغندر قند، منجر به افزایش معنی دار عملکرد سوخ های پیاز خوراکی گردید. هرچند بین تاثیر چغندر بر عملکرد سوخ پیاز اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. تناوب چغندر با پیاز نیز تعداد و وزن این صفات را افزایش داد. در چغندر کاشت مداوم عملکرد کمتری نسبت به تناوب با محصول و یا با آیش نشان داد.
سیستمهای تناوب,عملکرد,تعداد سوخ,ریشه
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1077.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_1077_6ef9f970c8ca8dc7350f37dc2d70cba4.pdf