2024-03-29T17:58:59Z
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=1030
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
تأثیر پیش کاشت، نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانهای رقم سینگل کراس 704
امیرصالح
بغدادی
مهیار
بالازاده
علی
کاشانی
فرید
گل زردی
تأثیر گیاهان پیشکاشت و سطوح نیتروژن، بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانهای (هیبرید سینگل کراس 704) در دو تراکم کاشت، تحت آزمایشی مزرعهای، به صورت کرتهای دو بار خرد شده، بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی، در چهار تکرار، در سال زراعی 93-1392 در کرج بررسی گردید. فاکتور اصلی تیمار پیشکاشت در چهار سطح شامل آیش، کود دامی و کودهای سبز پرکو و بوکو (از تیره شب بو)، فاکتور فرعی، کود نیتروژن در سه سطح شامل 120، 240 و 360 کیلوگرم در هکتار و فاکتور فرعی فرعی، تراکم بوته در دو سطح شامل 8 و 12 بوته در مترمربع بود. نتایج نشان داد که تأثیر تراکم بوته و اثر متقابل تیمارهای پیشکاشت و سطوح نیتروژن بر عملکرد بیولوژیک، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال، عملکرد دانه در واحد سطح و وزن هزاردانه معنیدار بود. در تمامی متغیرها، بیشترین مقدار عددی از تراکم 8 بوته در مترمربع و پیشکاشت پرکو و مصرف 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد. براین اساس، استفاده از پیشکاشت پرکو با مصرف همزمان 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار را میتوان به منظور حصول عملکرد بالای دانه در رقم ذرت مورد استفاده در منطقه کرج توصیه نمود.
آیش
بوکو
پرکو
پیش کاشت
تراکم
ذرت
کود دامی
2018
07
23
1
13
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7686_763338236cd97040ec5fab5ec19d486c.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
بررسی ارتباط برخی صفات کمی و کیفی مؤثر بر عملکرد کنجد تحت تأثیر نیتروژن، پتاسیم و تنش خشکی
اکرم
مهدوی خرمی
جعفر
مسعود سینکی
مجید
امینی دهقی
شهرام
رضوان
علی
دماوندی
چکیده به منظور مطالعه ارتباط صفات کمی و کیفی مؤثر بر عملکرد دانه کنجد در تیمارهای تغذیهای با کودهای شیمیایی، زیستی و نانو و تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل رژیمهای آبیاری به صورت قطع آبیاری در مراحل مختلف رشدی براساس معیار BCH، آبیاری کامل و قطع آبیاری در BBCH 75 و 65، سه نوع کود نیتروژنه شامل نیتروکسین، اوره و ترکیب نیتروکسین با 50 درصد اوره و چهار ترکیب کود پتاسیم به صورت عدم کوددهی به عنوان شاهد، محلولپاشی و کاربرد خاکی نانو کلات پتاسیم (به ترتیب 2 در هزار و 2 کیلوگرم در هکتار) و دی اکسید پتاسیم به میزان 2 لیتر در هکتار بودند. بیشترین عملکرد دانه در آبیاری تا50 درصد دانهبندی در عدم محلولپاشی پتاسیم و استفاده کود زیستی نیتروکسین با میانگین 5/1340 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که باعث افزایش حدود 35 درصدی در مقایسه با تیمار شاهد گردید. عملکرد دانه با صفات قطر ساقه، وزن خشک بوته، تعداد کپسول، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه و درصد و عملکرد روغن همبستگی مثبت و معنیداری داشت. بین صفات مورفولوژیک و عملکردی همبستگی قابل توجه و معنیدار وجود نداشت. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که حداکثر اختلاف عملکرد دانه را میتوان به تعداد کل کپسول، وزن هزار دانه، تعداد دانه در کپسول، عملکرد روغن و درصد روغن نسبت داد که 1/99 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه میکردند. محلولپاشی نانو کلات پتاسیم در شرایط قطع آبیاری در 50 درصد دانهبندی (معادل BBCH 75) و استفاده از کود زیستی نیتروکسین بالاترین عملکرد دانه در شرایط کشت دوم بعد از گندم را داشت و قابل استفاده برای اقلیمهای خشک و نیمهخشک میباشد.
تجزیه رگرسیونی
عملکرد
قطع آبیاری
کنجد
نانو کلات پتاسیم
نیتروکسین
2018
07
23
15
34
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7687_b44a30176c2562084f50428d9d808819.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
بررسی صفات رشدی و عملکرد بادرشبو (Dracocephalum moldavica) تحت تیمارهای مختلف کودی درکشت مخلوط با باقلا (Vicia faba L.)
لیلی
وفادار ینگجه
روح اله
امینی
عادل
دباغ محمدی نسب
چکیده به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف کودی و کشت مخلوط با باقلا (Vicia faba L.)، بر صفات رشدی و عملکرد بادرشبو (Dracocephalum moldavica) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال 1393 اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول نوع کشت در چهار سطح شامل کشت خالص بادرشبو، کشت مخلوط باقلا و بادرشبو به روش جایگزینی به صورت مخلوط ردیفی 1:1 و نواری با نسبتهای 2:2 و 4:2 بادرشبو-باقلا و فاکتور دوم نوع کود در سه سطح شامل کاربرد 100 درصد کودهای شیمایی (اوره + سوپرفسفاتتریپل)، کودهای زیستی (ازتو بارور + بارور 2) + 50 درصد کودهای شیمیایی و ورمیکمپوست بودند. بیشترین وزن خشک سرشاخه گلدار در واحد سطح مخلوط (5/115 گرم در متر مربع) از تیمار کشت خالص بادرشبو به همراه کاربرد 100% کود شیمیایی حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح مخلوط در کشت خالص با میانگین 02/56 گرم در متر مربع و در بین تیمارهای کودی تحت تیمار 100% شیمیایی به میزان 06/41 گرم در متر مربع بهدست آمد. بیشترین عملکرد اسانس (41/27 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کشت مخلوط جایگزینی 2:2 مشاهده شد. در بین تیمارهای کودی، بیشترین عملکرد اسانس (88/31 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار کودی 100% شیمیایی بود. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که در کشت مخلوط بادرشبو و باقلا، استفاده از تیمار جایگزینی با نسبت 2:2 و نیز کاربرد 100% کودهای شیمیایی میتواند سبب بهبود عملکرد اسانس در واحد سطح شود.
اسانس
بادرشبو
کشت مخلوط جایگزینی
کود زیستی
ورمیکمپوست
2018
07
23
35
51
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7688_1f6d3cb16084b35f0961189e6fad47a4.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
تاثیر باکتریهای محرک رشد گیاه بر میزان آهن قابل جذب خاک و جذب آن توسط گندم
اکبر
قدم خانی
نعیمه
عنایتی ضمیر
مجتبی
نوروزی مصیر
چکیده کمبود آهن قابل جذب برای گیاه در بیشتر اراضی تحت کشت کشور وجود دارد. از طرفی برخی باکتریهای محرک رشد گیاه میتوانند موجب افزایش دسترسی عناصر برای گیاه شوند. در مطالعه حاضر تاثیر باکتریهای محرک رشد بر آهن قابل جذب در خاک و برخی ویژگیهای گندم رقم چمران در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل در گلخانه بررسی شد. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح باکتری، شاهد بدون مایه زنی، مایهزنی با انتروباکتر کلوآسه R33، مایه زنی با انتروباکتر کلوآسه sug R_1و مایه زنی با هردو باکتری و سه سطح کود سولفات آهن (صفر، 50 و 100 درصد نیازی کودی) بودند. نتایج نشان دهنده کمترین مقدار pHو بیشترین مقدار آهن قابل جذب خاک در تیمار دارای مخلوط دو باکتری و سطح کودی 50 درصد مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه با 26 درصد افزایش در تیمار مخلوط دو باکتری و سطح کودی 50 درصد نسبت به شاهد مشاهده گردید. بیشینه غلظت آهن و همچنین آهن جذب شده در دانه نیز به ترتیب با 172 و 50 افزایش نسبت به شاهد در تیمار مخلوط دوباکتری و سطح کودی 50 درصد بهدست آمد.
باکتری محرک رشد گیاه
عملکرد
کلروفیل
کود شیمیایی
گندم
2018
07
23
53
64
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7689_0b4c982a038d5ddbc915439773b0629e.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
بررسی صفات رشدی و عملکرد دانه جو (Hordeum vulgare L.) با کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی در کشت دیم
یعقوب
راعی
محمدرضا
شکیبا
مهدی
نوری
محمودرضا
سعیدی
چکیده به منظور ارزیابی اثر کود های زیستی و شیمیایی بر عملکرد و برخی صفات ریخت شناسی جو محلی بهاره (آق آرپا) در کشت دیم، آزمایشی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول سطوح کود شیمیایی شامل عدم مصرف کود (شاهد)، 60 کیلو گرم کود نیتروژنی (100% کود توصیه ای)، 30 کیلوگرم کود نیتروژنی (50% کود توصیهای) ، 50 کیلو گرم کود فسفره (100% کود توصیه ای) و25 کیلو گرم کود فسفره (50% کود توصیه ای) و فاکتور دوم کود زیستی شامل فسفات بارور 2 و ازتوبارور1 و شاهد بود. بیشترین درصد پوشش سبز و محتوای کلروفیل برگ در تیمار تلفیقی کود زیستی بارور 1 به همراه 100 درصد کود شیمیایی اوره مشاهده شد. بالاترین ارتفاع بوته و شاخص برداشت از تیمار تلفیقی کود زیستی بارور 1 و 2 به همراه 100 درصد کود شیمیایی اوره بدست آمد. در ترکیب های تیماری بالاترین عملکر بیولوژیکی در تیمار بارور 1 به همراه 60 کیلوگرم اوره و بالاترین عملکرد دانه در تیمار بارور 2 به همراه 60 کیلوگرم اوره به میزان 170 گرم بر متر مربع بود. در حالت کلی، هرچند کاربرد کود شیمیایی می تواند بر عملکرد و برخی صفات مرفولوژیک جو دیم اثر مثبت و معنی داری داشته باشد، ولی چنانچه کودهای زیستی به صورت مخلوط با مقادیر کم کودهای شیمیایی مصرف شوند در دراز مدت می توانند اثرات مثبتی در بهبود عملکرد جو و سلامتی انسان داشته باشند.
ازتوبارور1
جو
کشت دیم
عملکرد دانه
فسفات بارور 2
2018
08
11
65
74
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7690_d76987c7243519fdbb3ff750e042a7cb.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
اثر میکوریزا و محلولپاشی عناصر روی، بور، پتاسیم بر ویژگیهای زراعی و کیفی توتون
پیمان
یاری
بابک
پاساری
سالار
شعف
چکیده تاثیر میکوریزا و محلولپاشی عناصر روی، بور، پتاسیم بر خصوصیات زراعی و کیفی توتون، در سال زراعی 1395-1394 در مزارع توتونکاری روستای بیلو واقع در شهرستان مریوان مورد تحقیق قرار گرفت. آزمایش به صورت طرح یکبار خرد شده یا اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بود. کرت اصلی شامل تلقیح با قارچ میکوریزا (گلوموس اینترارادیسس) در دو سطح شاهد (عدم کاربرد میکوریزا) و تلقیح با قارچ میکوریزا و عامل فرعی محلولپاشی عناصر کم مصرف و پر مصرف در پنج سطح شامل شاهد (آب مقطر)، روی، بور، پتاسیم، روی+ بور+ پتاسیم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که در کمربرگ صفاتی از قبیل وزن تر و خشک برگ و در لچه برگ توتون کیفیت یا قیمت برگ تحت تاثیر تلقیح با میکوریزا کاهش معنیداری نشان دادند. حداکثر وزن خشک برگ تحت تاثیر محلولپاشی با عنصر روی حاصل گردید. همچنین در کمر برگ حداکثر وزن تر بوسیله روی و حداکثر وزن خشک تحت تاثیر بور بدست آمد. نهایتا در لچه برگ نیز حداکثر وزن خشک برگ وکیفیت برگ بوسیله پتاسیم حاصل گردید.
توتون
عناصر پر مصرف
عناصر کم مصرف
محلولپاشی
میکوریزا
2018
08
11
75
89
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7691_965e99b1f705b9f234c1900782007792.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
ارزیابی عملکرد لاینهای امیدبخش جو در شرایط تنش کم آبی و آبیاری کامل
وحید
رستگاری
بهرام
میرشکاری
سلیمان
محمدی
ابراهیم
خلیل وند
فرهاد
فرح وش
چکیده بهمنظور ارزیابی پایداری عملکرد لاینهای امیدبخش جو، تعداد 9 لاین و رقم بهمن در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی در دو شرایط آبیاریکامل و تنش کمآبی انتهای فصل در سالهای زراعی 95-93 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج میانگین دو ساله عملکرد دانه نشان داد در شرایط آبیاریکامل لاینهای 3، 4، 5، 7، 9 (رقم جلگه) و 10 بین 15 تا 37 درصد و تحت شرایط تنش کمآبی لاینهای 2، 7 و 9 (رقم جلگه) بین 15 تا 19 درصد نسبت به رقم بهمن (شاهد) افزایش عملکرد داشتند. بر اساس شاخصهای MP، HARM، STI وGMP لاینهای 7 و 9 (رقم جلگه) بهعنوان متحملترین لاینهای امیدبخش جو نسبت به شرایط تنش کمآبی شناخته شدند. تجزیه کلاستر بر اساس شاخصهای تحمل به خشکی، ژنوتیپهای جو را در سه کلاستر قرار داد. نتایج نشان داد میزان فعالیت آنزیمهای GPX، CAT، MDA، H2O2و SOD در شرایط تنش کمآبی نسبت به آبیاری کامل افزایش نشان دادند. آنزیم سوپراکسیددسموتاز بهدلیل داشتن بالاترین همبستگی مثبت و معنیدار با عملکرد دانه، موثرترین آنزیم در تحمل گیاه به شرایط تنش کمآبی تشخیص داده شد. نتایج تجزیه کلاستر بر اساس خصوصیات آنتی اکسیدانتی نشان داد که ده ژنوتیپ مورد مطالعه در دو کلاستر قرار گرفتند که کلاستر دوم شامل لاینهای 1، 2، 7 و 9 (رقم جلگه) به عنوان متحملترین لاینهای امیدبخش جو معرفی شدند. در نهایت بر اساس کلیه شاخص های مورد بررسی لاینهای شماره 7 و 9 (رقم جلگه) بهعنوان لاینهای برتر از رقم بهمن در شرایط آبیاری کامل و محتملترین لاینهای جو نسبت به تنش کمآبی شناسایی شدند.
آنزیمهای آنتیاکسیدانت
شاخصهای تحمل
عملکرد دانه
خشکی
لاینهای جو
2018
08
11
91
106
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7692_d078defe93a54b5c2b6bb8a881be82e3.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
ارزیابی ژنوتیپهای سیبزمینی حاصل از پرتوتابی با اشعه گاما تحت تنش محدودیت آبی
داود
حسن پناه
رسول
اصغری زکریا
چکیده این پژوهش به منظور ایجاد تنوع ژنتیکی از طریق پرتوتابی با اشعه گاما در ارقام سیبزمینی برای تحمل به تنش محدودیت آبی در شرایط درونشیشهای در پژوهشکده تحقیقات کشاورزی هستهای کرج و آزمایشگاه شرکت فناوری زرعگستر آرتا در طی سالهای 1395 و 1396 انجام شد. از هر کدام از ارقام جلی، اسپیریت، بانبا، میلوا و آگریا به تعداد 3000 گیاهچه تکثیر و با اشعه گاما در دز 25 گری مورد پرتوتابی قرار گرفتند. پس از بررسی تعداد 2517 ژنوتیپ زنده ماندند. آزمایش اول به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد که در آن فاکتور اول ژنوتیپهای سیبزمینی به تعداد 2517 ژنوتیپ و فاکتور دوم چهار غلظت پلیاتیلنگلیکول شامل صفر، 150، 220 و 275 گرم در لیتر بودند. پس از بررسی در شرایط نرمال و تنش محدودیت آبی، تعداد 66 ژنوتیپ انتخاب شد. در آزمایش دوم تعداد 66 ژنوتیپ انتخابی به همراه 5 رقم شاهد جمعا 71 ژنوتیپ براساس طرح آزمایشی فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی در سه تکرار که در آن فاکتور اول 71 ژنوتیپ و فاکتور دوم غلظتهای پلیاتیلنگلیکول شامل شاهد (صفر گرم در لیتر) ، ملایم (150 گرم در لیتر)، شدید (220 گرم در لیتر) و خیلی شدید (275 گرم در لیتر) از لحاظ صفات ارتفاع گیاهچه، تعداد برگ در گیاهچه، تعداد ریشه در گیاهچه، تعداد گره در گیاهچه، فاصله میانگرهها، تعداد و وزن میکروتیوبر در هر گیاهچه و متوسط وزن میکروتیوبر مورد بررسی قرار گرفتند. ژنوتیپ Esprit-G8 در شرایط نرمال و تنش ملایم و ژنوتیپ Milva-G3 در شرایط تنش شدید دارای بیشترین وزن میکروتیوبر در گیاهچه بودند. در شرایط نرمال ژنوتیپ Esprit-G8؛ در شرایط تنش ملایم و شدید ژنوتیپهای Milva-G1، Milva-G3،Banba-G5 ، Banba-G6، Banba-G7،Banba-G9 و Esprit-G8 از بیشترین تعداد برگ، گره و میکروتیوبر در گیاهچه برخوردار بودند و به عنوان ژنوتیپهای متحمل به تنش محدودیت آبی انتخاب شدند.
پلیاتیلنگلیکول
تنش کمآبی
تنوع ژنتیکی
سیب زمینی
میکروتیوبر
2018
08
11
107
122
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7693_075327941b58fd91b715848fe1206a55.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
ارزیابی توانایی رقابت ارقام گندم در برابر علفهای هرز بر اساس صفات و شاخصهای مختلف
حمیدرضا
محمددوست چمن آباد
سیده مریم
مظفری
حمیدرضا
نیکخواه
چکیده در سیستمهای کشاورزی پایدار و تولید محصول سالم، استفاده از ارقامی با رقابت پذیری بالا برای مدیریت علفهای هرز، روشی آسان و ارزان محسوب میشود. از اینرو به منظور مطالعه توانایی رقابت 25 رقم گندم با علفهای هرز در شرایط طبیعی و شناسایی و معرفی ارقام گندم متحمل با توانایی رقابت بالا با علفهای هرز برای استفاده در اصلاح ارقام، آزمایشی در سال زارعی 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. برای این منظور 25 رقم گندم در شرایط رقابت و عدم رقابت با علفهای هرز کشت شدند. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که تفاوت کمترین و بیشترین وزن خشک اولیه و درصد پوشش اولیه ارقام گندم به ترتیب بیش از 10 و 7 برابربود. کمترین (3/162 بوته در متر مربع) و بیشترین (3/683 بوته در متر مربع) تراکم علفهای هرز به ترتیب در رقم افق و اروم مشاهده شد. تفاوت کمترین و بیشترین وزن خشک علفهای هرز نیز بیش از 3 برابر بود. نتایح نشان داد که وزن خشک علفهای هرز همبستگی منفی با وزن خشک اولیه (**55/0-=2R) و درصد پوشش اولیه (**70/0-=2R) ارقام گندم داشت. افت عملکرد ارقام گندم در شرایط رقابت با علفهای هرز بین 22/3 درصد در رقم سیوند تا 98/68 درصد در رقم شیراز بود که ارتباط نزدیکی با وزن خشک علفهای هرز داشت. ارقامی که شاخص تحمل و رقابت بالایی داشتند، افت عملکرد کمتری نشان دادند. یافتههای این تحقیق نشان داد که ارقام گندم از توانایی رقابت و تحمل متفاوتی در برابر علفهای هرز برخوردارند که از این خصوصیت میتوان در مدیریت غیرشیمیایی علفهای هرز استفاده نمود.
ارقام گندم
افت عملکرد
صفات اولیه رشد
توانایی رقابت
کشاورزی پایدار
مدیریت علفهای هرز
2018
08
11
123
133
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7695_fa91ccb13ba8dc68b044af0543377ab3.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
ارزیابی صفات مورفولوژیکی، اجزای عملکرد و محتوای اسانس بالنگوی شهری (Lallemantia iberica Fischer & C.A. Meyer) تحت تداخل علفهایهرز
جلیل
شفقکلوانق
اباصلت
آزادمرد طالشمکاییل
یعقوب
راعی
سعید
زهتاب سلماسی
صدیف
آزادمرد دمیرچی
سهیلا
دست برهان
چکیده اثر دورههای مختلف تداخل و کنترل علفهایهرز بر صفات مورفولوژیکی، اجزای عملکرد و محتوای اسانس و موسیلاژ بالنگوی شهری (قَرهزَرَک)، تحت آزمایش مزرعهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار و ۱5 تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز مطالعه شد. تیمارهای آزمایشی شامل شش دوره تداخل علفهایهرز و شش دوره کنترل علفهایهرز به همراه شاهد عاری از علفهرز، شاهد آلوده به علفهرز در طول فصل رشد و یک شاهد علفهرز خالص (بدون گیاه زراعی) بودند. نتایج نشان داد که وزن خشک علفهایهرز با افزایش طول دوره آلودگی به علفهایهرز و کاهش طول دوره عاری از علفهایهرز بهطور معنیداری افزایش یافت. تعداد برگ در بوته، ارتفاع بوته، تعداد فندقه، تعداد دانه، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه با افزایش دوره تداخل علفهایهرز کاهش یافت. در بین اجزای عملکرد، تعداد دانه در بوته با کاهش 8/46 درصدی نسبت به شاهد عاری از علفهایهرز حساسترین جزء بود. اثر تیمارهای مورد بررسی بر درصد و عملکرد اسانس و موسیلاژ دانه معنیدار نبود. تیمار شاهد آلوده به علفهایهرز با عملکرد دانه 1200 کیلوگرم در هکتار کمترین و تیمار شاهد عاری از علفهایهرز با عملکرد دانه 2289 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشتند. ارزیابی عملکرد گیاه بالنگوی شهری در شرایط عدم کنترل علفهایهرز با تولید 1200 کیلوگرم دانه در هکتار نشانگر پتانسیل رقابتی بالای گیاه دارویی بالنگوی شهری در مقابله با علفهایهرز طبیعی مزرعه است. وجود این قابلیت، موفقیت این گیاه را در رقابت با علفهایهرز با سطح قابل قبولی از عملکرد دانه برجسته میکند.
بالنگوی شهری
تداخل
علفهای هرز
عملکرد
گیاه دارویی
2018
08
11
135
150
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7696_e21807be5f6896da3a7db4254180b4b9.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
تاثیر کود زیستی پتابارو و باکتری سینوریزوبیوم بر صفات رویشی و جذب برخی عناصر غذایی در شنبلیله
سمیرا
منبری
سعیده
علیزاده سالطه
صاحبعلی
بلند نظر
محمدرضا
ساریخانی
چکیده امروزه بکارگیری ریزموجودات مفید خاکزی با عنوان کودهای زیستی به عنوان طبیعیترین و مطلوبترین راهحل برای زنده نگهداشتن نظام حیاتی خاک اراضی کشاورزی مطرح است. باکتریهای آزادکننده پتاسیم، تثبیتکننده نیتروژن و حلکننده فسفر باعث میشوند عناصر پتاسیم، نیتروژن و فسفر به صورت قابل جذب در دسترس گیاه قرار گیرد. به منظور بررسی اثر کود زیستی پتابارور2 و باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی بر عملکرد و خصوصیات فیزویولوژیکی گیاه شنبلیله آزمایشی به صورت مزرعهای در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار به اجرا در آمد. تیمارها شامل: کود زیستی پتابارور2، باکتری (Sinorhizobium meliloti)، تلقیح با سینوریزوبیوم+پتابارور2، شاهد مثبت (مبتنی بر آنالیز خاک) و شاهد منفی (بدون کوددهی و تلقیح) بودند. گیاهان پس از رشد برداشت شدند و صفات مورفولوژیک و عناصر غذایی اندازهگیری شد. نتایج بهدستآمده تاثیر معنیدار تیمار سینوریزوبیوم بر تمامی صفات مورفولوژیک به جز طول میانگره را نشان داد. تلقیح بذر شنبلیله با کود زیستی پتابارور2 و باکتری سینوریزوبیوم منجر به افزایش اکثر صفات رویشی و در نتیجه عملکرد شاخساره شد. همچنین غلظت عناصر نیتروژن و فسفر تحت تیمار سینوریزوبیوم بیشترین میزان را نشان داد در حالی که کاربرد سینوریزوبیوم و پتابارور2 منجر به بیشترین غلظت پتاسیم در گیاه شنبلیله گردید.
پتابارور 2
تعداد غلاف
غلظت عناصر
سینوریزوبیوم
کود زیستی
2018
08
11
151
165
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7699_93bfb8a65bdd946b092b5c1467fbb2f0.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
اثر تاریخ کاشت و نوع گیاه پوششی در برهمکنش سویا (Glycine max L.) و علفهای هرز
سیده ثمانه
هاشمی
فائزه
زعفریان
اسفندیار
فرهمند فر
میلاد
باقری شیروان
چکیده به منظور بررسی اثر گیاهان پوششی در دو زمان کاشت بر روابط سویا و علف هرز آزمایشی در سال 1392 در مزرعه مرکز جهاد کشاورزی جویبار به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کاشت گیاهان پوششی شنبلیله graecum L.) (Trigonella foenum، ماشک گلخوشهای (Vicia sativa L.)، شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum L.) و خلر (Lathyrus sativus L.) به صورت همزمان و سه هفته بعد از کشت سویا و همچنین دو تیمار کاشت سویا تحت شرایط وجین و عدم وجین علفهای هرز بود. کمترین عملکرد دانه سویا در تیمار عدم وجین (4/749 کیلوگرم در هکتار) و بیشترین عملکرد دانه سویا (6/3792 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کاشت ماشک در تاریخ کاشت دوم مشاهده گردید. درحالیکه بالاترین میزان ارتفاع، قطر ساقه، تعداد برگ، ماده خشک و اندازه برگ گیاهان پوششی در تاریخ اول کاشت ملاحظه گردید. در هر سه مرحله نمونهبرداری، بیشترین تراکم و زیست توده علفهای هرز در کاشت خالص سویا در شرایط عدم وجین، و کمترین تراکم و زیست توده علفهای هرز در هر سه مرحله بررسی مربوط به تاریخ کاشت دوم ماشک بود. به نظر میرسد مالچ زنده ماشک از طریق تسریع در بسته شدن کانوپی، باعث مهار علفهای هرز شده و با کاهش رقابت علفهای هرز با گیاه زراعی افزایش عملکرد را نیز در پی داشته باشد.
رقابت
زیست توده علف هرز
صفات مورفولوژی
کشاورزی پایدار
عملکرد
2018
08
11
167
183
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7704_b52ac13a2cd8f350c6c0f0627e3995ef.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
اثر گیاهان پوششی و منابع کودی مختلف بر ویژگیهای مورفولوژیکی ذرت و توانایی رقابت آن با علفهای هرز
فهیمه
داداشی
فائزه
زعفریان
رحمت
عباسی
محمدعلی
بهمنیار
چکیده ﮔﯿﺎﻫﺎن ﭘﻮﺷﺸﯽ از اﺑﺰارﻫﺎی ﻣﻮﺛﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻏﯿﺮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻋﻠﻒﻫﺎی ﻫﺮز در ﮐﺸﺎورزی ﭘﺎﯾﺪار ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽروﻧﺪ. به منظور بررسی توان رقابتی گیاهان پوششی لگوم و غیرلگوم در برابر علفهای هرز ذرت، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو گیاه پوششی سویا و گندم در سه سطح کودی (بدون کود، کود شیمیایی و کمپوست قارچ) به همراه دو تیمار شاهد تککشتی ذرت (عاری و آلوده به علفهای هرز) بود. بر اساس نتایج، سویا نسبت به گندم دارای ارتفاع و عرض کانوپی و همچنین ماده خشک بیشتری بود و به دلیل ساختار کانوپی وسیعتر و سایهاندازی بیشتر دارای قدرت رقابت بالاتر میباشد. کمترین عملکرد دانه ذرت (2733 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار شاهد آلوده به علف هرز و بیشترین مقدار آن (12124 و 8351 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب مربوط به تیمار شاهد عاری از علف هرز و کشت ذرت همراه با گیاه پوششی سویا و کود کمپوست بود. افزودن کمپوست و کود شیمیایی در هر دو گیاه پوششی باعث تولید عملکرد بیشتری نسبت به شرایط بدون کود شد. از آنجا که گیاه پوششی سویا توانست رشد مطلوبی داشته باشد و استفاده از آن همراه با کاربرد کود کمپوست باعث ایجاد بیشترین میزان شاخص تحمل و شاخص رقابت بود، لذا میتوان با استفاده از این گیاه پوششی و همچنین کاربرد کمپوست در راستای نیل به کشاورزی پایدار به مدیریت با علفهای هرز پرداخت.
ﮐﺸﺎورزی ﭘﺎﯾﺪار
توان رقابتی
کمپوست
گیاه پوششی
مدیریت غیرشیمیایی علف هرز
2018
08
11
185
197
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7705_5e057e36529dffde09670b7af0c74e25.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
پیشبینی رفتار گندمکاران دشت نیشابور و تعیین عوامل موثر بر آنها در رابطه با حفاظت از منابع آب
مریم
تاجری مقدم
حسین
راحلی
شاپور
ظریفیان
مسعود
یزدان پناه
چکیده امروزه تمرکز اصلی استراتژیهای حفاظت آب بر روی رفتار کشاورزان است. هدف کلی این پژوهش، پیشبینی نیت و رفتار گندمکاران دشت نیشابور و تعیین عوامل مؤثر بر آنها در رابطه با حفاظت از منابع آب با استفاده از تئوری رفتار برنامهریزیشده بود. جامعه آماری این پژوهش، کشاورزان دشت نیشابور به تعداد 1300 نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران نمونه 235 نفری از آنها به روش نمونهگیری خوشهای تصادفی سهمیهای انتخاب گردید. دادههای موردنیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. روایی پرسشنامه مورداستفاده از سوی گروهی از متخصصان بررسی و تأیید شد و برای تعیین میزان پایایی بخشهای مختلف پرسشنامه از ضریب آلفاکرونباخ استفاده شد (73/0 تا 93/0). نتایج تحقیق نشان داد دو متغیر دانش و درک ریسک بر روی نگرش و همچنین دو متغیر نگرش و هنجارهای اخلاقی بر روی نیت و در نهایت نیت بر روی رفتار افراد نسبت به حفاظت از آب تأثیر میگذارند. بر اساس مدل رفتار برنامهریزیشده، متغیرهای نیت، هنجار اخلاقی، نگرش، دانش و درک ریسک در مجموع قادرند 62 درصد از تغییرات رفتار حفاظت آب کشاورزان را تبیین کنند. همچنین نتایج حاصل از مدل نشان داد که هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده تأثیر معنیداری بر رفتار حفاظت از آب کشاورزان نداشتند. در نهایت، بر اساس نتایج تحقیق پیشنهادهایی جهت مصرف بهتر آب توسط کشاورزان ارائه گردید.
تئوری رفتار برنامه ریزی شده
دشت نیشابور
رفتار حفاظت آب
کشاورزان
نیت
2018
08
11
199
215
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7706_a8179b365a48625e137f7b97dbe512cc.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
کاهش مصرف آب در گلخانه با کاربرد مواد افزودنی طبیعی و مصنوعی در خاک
علیرضا
خوانین زاده
حمید
سودایی زاده
محمد
اخوان قالیباف
کمبود آب به عنوان یکی از چالشهای مهم جهانی بویژه در مناطق خشک و بیابانی، از عوامل مهم و محدود کننده جهت توسعه پایدار می باشد. بنابراین شناسایی و ارایه راهکارهایی که موجب صرفه جویی در مصرف و افزایش کارآیی مصرف آب بویژه در حوزه کشاورزی و حفظ منابع طبیعی شود اهمیتی حیاتی دارد. این تحقیق با هدف بررسی امکان کاهش مصرف آب در گلخانه های شهرستان یزد ( از شهرهای خشک ایران با متوسط بارش 60 میلی در سال) با استفاده از مواد افزدونی مختلف به خاک انجام شد. آزمایش بصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اصلی دور آبیاری با سه سطح 4، 8 و 12 روز و فاکتور فرعی نوع ماده افزودنی با 4 سطح شاهد، سوپرجاذب،پوشش پلاستیک وضایعات پنبه در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد رشد رویشی و زایشی و عملکرد خیار در دورهای مختلف آبیاری و تیمارهای مختلف مواد افزودنی به خاک از نظر آماری اختلاف معنی داری با یکدیگر دارند، بطوریکه بکارگیری ضایعات پنبه در دور آبیاری 8 روز باعث افزایش عملکرد محصول به میزان 31 درصد در مقایسه با شاهد شد. حداکثر رشد و عملکرد در تیمار ضایعات پنبه و دور آبیاری چهار روز مشاهده شد که با تیمار 8 روز اختلاف معنی دار نداشت. بطور کلی بر اساس نتایج، ضایعات پنبه به عنوان یک ماده افزدونی مناسب به خاک جهت کاهش مصرف آب و پایداری در تولید محصولات گلخانه ای در مناطق خشک میتواند مورد توجه باشد.
آبیاری
خیار
ضایعات پنبه
گلخانه
مواد جاذب رطوبت
2018
08
11
217
229
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7709_4d2e44d0cd187049edab14c89e1ef0d0.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
شناسایی نشانگرهای پایداری زیستمحیطی کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس با استفاده از روش دلفی فازی
مختار
بهادری
شاپور
ظریفیان
حسین
کوهستانی
خلیل
کلانتری
چکیده رویکرد کشاورزی پایدار معطوف به ایجاد و تقویت ویژگیهای پایداری در نظامهای بهرهبرداری کشاورزی است. نخستین گام حرکت به سوی پایداری نظامهای بهرهبرداری کشاورزی، پرداختن به مسائل زیستمحیطی آنها است. با توجه به تعدد واحدهای بهرهبرداری کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس در بخش کشاورزی ایران، شناسایی و حل مسائل پایداری این نظام ضرورتی برای پایداری بخش کشاورزی و جامعه روستایی کشور بهشمار میرود. بنابراین شناسایی و بهرهگیری از نشانگرهایی که برای سنجش پایداری نظام بهرهبرداری کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس مناسب باشند، ضروری بنظر می رسد که هدف این تحقیق میباشد. این تحقیق از نوع تحلیلی -اکتشافی است که در آن از مطالعات اسنادی و از روش تحلیل دلفی فازی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق متخصصان دانشگاه، مؤسسات تحقیقات و دستگاههای اجرایی بودند که 15 نفر از آنها با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه نیمهساختارمند برای بخش کیفی تحقیق و پرسشنامه ساختارمند با سوالات بسته پاسخ در قالب طیف لیکرت پنج گزینهای برای دورهای دوم و سوم تحلیل دلفی و فازی سازی دادهها ( بخش کمی تحقیق) بود. بر اساس نتایج تحقیق، از میان 76 نشانگر مستخرج از مطالعات اسنادی و پیشنهادی پانل متخصصان در بخش کیفی تحقیق، تعداد 28 نشانگر در قالب 10 مقوله شامل: اقلیم، منابع ارضی، منابع آب، استفاده از آب، نظام کشت، کاربرد نهادههای زراعی، کاربرد فناوری نوین، مدیریت بقایای محصول، ازدستدادن و تخریب منابع و وقوع بلایای طبیعی برای سنجش پایداری زیستمحیطی کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس ایران شناسائی شدند .
پایداری زیستمحیطی
روش دلفی فازی
کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس
منابع
نشانگرهای پایداری
2018
08
11
231
246
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7710_6f7a3989446af2dd83adea2319aabc5e.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
پاسخ اکوفیزیولوژیکی گیاهان میکوریزایی بالنگوی شهری ( Lallemantia iberica ) به سطوح مختلف آبیاری
وحید
قاسمیان
جلیل
شفق کلوانق
علیرضا
پیرزاد
چکیده به منظور بررسی اثر میکوریزا بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و عملکرد گیاه دارویی بالنگوی شهری تحت رژیمهای متفاوت آبیاری ، یک آزمایش دو ساله در طی سالهای1393 و 1394به صورت اسپلیت پلات با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید بهشتی ارومیه اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل رژیمهای آبیاری پس از 40، 80، 120 و 160 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A در کرتهای اصلی و میکوریزا (Glomus intraradices، G. verruciform و شاهد) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. تاثیر آبیاری و میکوریزا بر کلروفیل a، b و کل و کارتنوئید برگ، سوپر اکسید دیسموتاز و مالون دیآلدئید معنیدار نبود. بیشترین میزان قند محلول (7/110 میکرومول در گرم وزن تر) و عملکرد اسانس (258/2 کیلوگرم در هکتار) بهترتیب از رژیمهای آبیاری 120 و 80 میلیمتر تبخیر بهدست آمدند. بیشترین تعداد نیام (34/19 در بوته)، وزن هزار دانه (081/3 گرم) و عملکرد دانه (7/589 کیلوگرم در هکتار) مربوط به گیاهان تلقیح شده با گونه اینترارادیسس بود. بیشترین تعداد گره ( 5/12 گره در بوته) و قطر ساقه (16/1 میلیمتر) از گیاهان میکوریزایی (G. intraradicess) در تیمارآبیاری پس از 80 میلیمتر تبخیر مشاهده شد. بیشترین شاخص برداشت (84/26 درصد) و بتائین گلایسین (51 میکرومول در گرم وزنتر) از گیاهان میکوریزایی (G. verruciform ) بهترتیب در سطوح آبیاری 80 و 160 میلیمتر تبخیر بهدست آمد.بهطور کلی آبیاری پس از 80 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر بهدلیل مصرف آب کمتر و عملکرد بالاتر در گیاهان بالنگوی شهری میکوریزایی توصیه میشود.
اسانس
بالنگو
رنگیزه فتوسنتزی
سوپر اکسید دیسموتاز
گلوموس
مالون دیآادهید
2018
08
11
247
262
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7728_bb34ed46111347fc68e1e815a9d92968.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1397
28
2
ارزیابی تحمل پایههای سیب مالینگ مرتون 106، گمی آلماسی و هیبرید آنها به کلروز آهن
شهنام
اشتری
محمدرضا
دادپور
شاهین
اوستان
فریبرز
زارع نهندی
اکثر باغات میوه سردسیری ایران در مناطق آهکی استقرار یافته و علایم کمبود آهن در این اراضی به وفور قابل مشاهده است و باغداران مقادیر قابل توجهی کود شیمیایی حاوی آهن استفاده مینمایند که علاوه بر هزینه بر بودن، تعادل سایر عناصر غذایی خاک را نیز بر هم می زند. به منظور ارزیابی تحمل پایههای گمی آلماسی و مالینگ مرتون 106 و هیبرید آنها به کلروز آهن ناشی از بیکربنات، پایه های مورد مطالعه در گلدانهای 10 کیلوگرمی حاوی خاک غیرآهکی تیمار شده با 500 میلیگرم در کیلوگرم بیکربنات از منبع بیکربنات پتاسیم و شاهد (فاقد بیکربنات) کاشته شد. در پایان دوره رشد پارامترهای شاخص کلروفیل، فلورسانس کلروفیل برگی و غلظت نیتروژن کل، فسفر، پتاسیم، آهن، آهن کل، منگنز، منیزیم، روی، کلسیم در بخش هوایی و ریشه اندازهگیری شد. صفات شاخص کلروفیل، نسبت فلورسنس متغیر به حداکثر (Fv/Fm ) ، نیتروژن کل، منگنز و روی برگی و همچنین مقادیر فسفر و منیزیم ریشه به طور معنیداری تحت تاثیر اثرات متقابل بستر درکلون قرار گرفتند. نوع رقم و هیبریدهای آنها مقادیر کلروفیل کل، نیتروژن کل، فسفر، پتاسیم، آهن کل و کلسیم برگها و همچنین نیتروژن کل، روی، کلسیم، منگنز، پتاسیم، آهن و آهن کل بخش ریشه را تحت تاثیر قرار داد. پایه گمی آلماسی، بالاترین مقادیر کلروفیل کل، نیتروژن کل، فسفر ،کلسیم، پتاسیم وآهن کل برگی را نسبت به دیگر پایهها دارا بود. پایه گمی آلماسی در بستر بیکربناتی وهمچنین بسترغیرآهکی (شاهد) بیشترین مقادیر شاخص کلروفیل، Fv/Fm، منگنز و روی را نسبت به دیگر پایهها داشت.
بیکربنات
پایه هیبرید
خاک آهکی
سیب
کلروز آهن
2018
08
11
263
273
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7770_2e37a0ccf7e0d22e02cc6d36f11042bb.pdf