2024-03-29T14:48:18Z
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=959
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
اثر همزیستی میکوریزایی در شرایط متغیر بارش انتهای فصل بر عملکرد و کیفیت چاودار (.Secale cereal L) دیم
محمود
مظلومی ممیندی
علیرضا
پیرزاد
جلال
جلیلیان
آبیاری تکمیلی همزمان با همزیستی میکوریزایی در چاودار (.Secale cereal L) یکی از روشهای پیامدداردرافزایش کیفیت وکمیت عملکرد میباشد. برای بررسی همزیستی میکوریزایی چاودار دیم، آزمایشی دوساله به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای 1393 و 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل زمان پایان بارندگی در20 اردیبهشت، 3 خرداد و 17 خرداد، همزیستی قارچ (شاهد و قارچ گونه Glomus intraradices) و آبیاری دیم و یک نوبت آبیاری تکمیلی بودند. همزیستی میکوریزایی تحت شرایط آبیاری تکمیلی باعث افزایش معنیدار عناصر فسفر، کلسیم و خاکستر در اندام هوایی چاودار، و پتاسیم و پروتئین دانه در برابر کشت دیم شد. همزیستی میکوریزایی کیفیت اندام هوایی و دانه را بهبود بخشید. البته بهبود عملکرد تحت شرایط آبیاری تکمیلی نسبت کشت دیم بیشتر بود. بیشترین درصد پروتئین دانه (43/18 درصد) مربوط به گیاهان میکوریزایی بود که آخرین بارندگی را در 20 اردیبهشت دریافت کرده بودند، بیشترین اندازه عملکرد دانه مربوط به سال دوم در شرایط آبیاری تکمیلی حدود 96/1412 کیلوگرم در هکتار بود که بارندگی تا 17خرداد ادامه داشت. کیفیت اندام هوایی و دانه چاودار در کشت دیم با یک نوبت آبیاری تکمیلی بهبود مییابد و رابطه میکوریزایی صرف نظر از زمان پایان بارندگی در اندازه بهبود کیفیت و عملکرد دانه پیامددار بود. آبیاری تکمیلی و ادامه بارندگی تا 17 خرداد در گیاهان میکوریزایی، عملکرد دانه را 23 درصد در برابر عملکرد گیاهان نامیکوریزی دیم در پایان زود هنگام بارندگی بهاره افزایش داد.
اندام هوایی
چاودار دیم
قارچ ریشه
قطع بارش
کیفیت دانه
2017
12
22
1
22
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6965_b3981a2a5dcea155598a7a2bfcd7c521.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
پر شدن دانه و ترکیب برخی اسیدهای چرب روغن کلزا (Brassica napus L.) با کاربرد کودهای زیستی و قطع آبیاری
حسین
وطن دوست
رئوف
سید شریفی
سلیم
فرزانه
داود
حسن پناه
تأثیر قطع آبیاری، کودهای زیستی بر مولفههای پر شدن دانه، محتوای کلروفیل و ترکیب برخی اسیدهای چرب روغن کلزا رقم جاکومو، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 ارزیابی گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل یا شاهد، قطع آبیاری در 50 درصد مرحله گلدهی و تشکیل خورجین، قطع آبیاری در 50 درصد مرحله تشکیل دانه و کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح، عدم تلقیح بذر با باکتری، تلقیح با نیتروباکتر، سودوموناس و آزوسپیریلوم بودند. نتایج نشان داد با اعمال محدودیت آبی، عملکرد، تعداد دانه در خورجین، تعداد خورجین در بوته، سرعت و طول دوره پر شدن دانه، اسید اولئیک، اسید لینولنیک و رنگدانههای فتوسنتزی کاهش ولی میزان اسید چرب اروسیک و پالمتیک افزایش یافت. مقایسه میانگینها نشان داد بالاترین عملکرد (62/1 تن در هکتار)، تعداد دانه در خورجین (66/30)، تعداد خورجین در بوته (76)، طول دوره پر شدن دانه (42/54 روز)، کلروفیل a (33/23 میلیگرم در گرم وزن تر)، کلروفیل کل (83/29 میلیگرم در گرم وزن تر)، اسید اولئیک (24/69 درصد) و اسید لینولنیک (54/11 درصد) در حالت تلقیح با آزوسپیریلوم و آبیاری کامل به دست آمد. بیشترین میزان اسید اروسیک (89/2 درصد) و اسید پالمتیک (56/4 درصد) در عدم تلقیح و قطع آبیاری در مرحله تشکیل دانه مشاهده گردید. همچنین قطع آبیاری در مرحله گلدهی و تشکیل خورجین و مرحله تشکیل دانه به ترتیب عملکرد دانه را 46 و 4/40 درصد کاهش داد و استفاده از باکتریهای محرک رشد آزوسپیریلوم، سودوموناس و نیتروباکتر در مرحله گلدهی و تشکیل خورجین به ترتیب 7/53، 2/9 و 4/44 درصد و در مرحله تشکیل دانه به ترتیب 5/65، 31 و 2/17 درصد باعث افزایش عملکرد گردیدند. براساس نتایج، به نظرمیرسد کاربرد آزوسپیریلوم در شرایط آبیاری کامل و محدودیت آبی میتواند به عنوان بهترین تیمار برای سودمندی تولید کلزا پیشنهاد گردد.
رنگدانه های فتوسنتزی
سرعت پر شدن دانه
کلزا
محدودیت آبی
مدل خطی
2017
12
22
23
37
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6966_33ddda097bc8581f751dd34b1af75ee5.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
اثر کودهای زیستی نیتروکسین و بیوسولفور بر صفات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی گیاه دارویی عروسک پشت پرده
سعید
پرچیانلو
عزیزالله
خیری
مسعود
ارغوانی
محمداسماعیل
امیری
بهمنظور بررسی اثر کودهای زیستی نیتروکسین (0، 2 و 4 لیتر در هکتار) و بیوسولفور (0، 2 و 4 کیلوگرم در هکتار) بر صفات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی گیاه دارویی عروسک پشت پرده (Physalis alkekengi L.) آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی بر همه صفات مورد ارزیابی تأثیر معنیداری داشتند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (53 سانتیمتر)، تعداد شاخه فرعی (58 شاخه)، وزنتر اندام هوایی (3/371 گرم)، وزن خشک اندام هوایی (78 گرم)، عملکرد تک بوته (5/82 گرم)، مواد جامد محلول (23/16 بریکس) و ویتامینث (1/ 120 میلیگرم در صد گرم نمونه) در تیمار تلفیقی چهار لیتر نیتروکسین به همراه چهار کیلوگرم بیوسولفور به دست آمد که تفاوت معنیداری با شاهد و سایر تیمارها داشت. بیشترین کلروفیل کل در تیمار تلفیقی چهار لیتر نیتروکسین به همراه چهار کیلوگرم بیوسولفور و تیمار تلفیقی چهار لیتر نیتروکسین به همراه دو کیلوگرم بیوسولفور به ترتیب با 5/6 و 23/6 میلیگرم بر گرم نمونۀ تر حاصل شد که از لحاظ آماری اختلاف معنیداری بین این دو تیمار مشاهده نشد ولی با سایر تیمارها اختلاف معنی داری داشتند. تیمار چهار لیتر در هکتار نیتروکسین بیشترین فعالیت آنتیاکسیدانی (84/76 درصد) و بیشترین میزان فیزالین (56/1 درصد وزن خشک گیاهی) را در مقایسه با شاهد و دیگر تیمارها نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق استفاده از کودهای زیستی نیتروکسین و بیوسولفور موجب بهبود عملکرد و شاخصهای فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه عروسک پشت پرده گردید.
عملکرد
فعالیت آنتیاکسیدانی
فیزالین
کودهای زیستی
ویتامینث
2017
12
22
39
49
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6968_18e583d3cdf03158e87897d6abfe1ef6.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
بررسی کارایی تثبیت نیتروژن برخی جدایههای ازتوباکتر در مایهزنی ذرت
مهدیه
لیلاسی مرند
محمدرضا
ساریخانی
توانایی تثبیت نیتروژن در حالت آزادزی ویژگی گروه خاصی از باکتریهای دیآزوتروف میباشد که ازتوباکترها از جنسهای شناخته شده آنهاست. ارزیابی کارایی تثبیت نیتروژن به روشهای مختلف از جمله روش اختلاف و کشت در حضور گیاه قابل انجام است. بر این اساس آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانهای انجام گرفت و توانایی تثبیت نیتروژن 18 جدایه باکتری از جمله، ازتوباکتر بررسی شد. زادمایههای میکروبی با استفاده از حامل باگاس و پرلیت در بذور ضدعفونیشده ذرت رقم سینکل کراس 704 تلقیح شد. تیمارهای آزمایش شامل کنترلهای منفی (بدون افزودن حامل و حامل فاقد باکتری)، کنترلهای مثبت (کاربرد کود اوره به میزان 50% و 100% توصیه کودی) و گلدانهای تلقیح شده با جدایهها بود. نتایج نشان داد به جز وزن تر و غلظت نیتروژن ریشه، تمام پارامترهای اندازهگیری شده در سطح احتمال 1% متاثر از تیمارهای آزمایش بوده است. بالاترین میانگین وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، وزن تر و خشک کل، ارتفاع گیاه، قطر ساقه و شاخص کلروفیل در تیمارهای کودی 100% و 50% حاصل شد و در بین تیمارهای باکتریایی 14SP-Ι، 16SP-2 (ازتوباکترکروکوکوم) و 34SP-Ш (سودوموناس) مؤثر واقع شدند. بیشترین مقدار کل نتیروژن و فاکتور انتقال آن به ترتیب با افزایش 32% و 148% نسبت به شاهد منفی در جدایه 16SP-2 مشاهده شد. بیشترین کارایی تثبیت نیتروژن نیز بر اساس اختلاف مقدار نیتروژن در جدایه 16SP-2 برابر با 47/39% بهدست آمد.
ازتوباکترکروکوکوم
باکتریهای آزادزی
تثبیت بیولوژیک نیتروژن
ذرت
سودوموناس
2017
12
22
51
63
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6969_dcf7b239589bf6e5bedea9a8ffc00e81.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
تاثیر سودوموناس فلورسنت و سودوموناس پوتیدا بر برخی ویژگیهای زیستی خاک و شاخصهای عملکرد گندم تحت تنش شوری
راحله
وفادار
اکبر
قویدل
اسماعیل
گلی
علی اشرف
سلطانی طولارود
جهت مطالعه نقش باکتریهای سودوموناس بر شاخصهای رشد گیاهگندمرقم گاسکوژن تحت تنش شوری و برخی شاخصهای شیمیایی و زیستی خاک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل شوری در چهار سطح شاهد، 6، 8 و 10 دسیزیمنس بر متر و تلقیح با باکتری محرک رشد گیاه در سه سطح تلقیح با سودوموناس فلورسنس، تلقیح با سودوموناس پوتیدا و بدون تلقیح بود. نتایج نشان داد که شوری باعث کاهش پارامترهای عملکرد گندم از جمله حجم ریشه، وزنتر و خشک ریشه، وزنتر و خشک اندامهوایی، مقدار کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل شده و تلقیح با باکتریهای سودوموناس موجب افزایش معنیدار این شاخصها شد. بین دو باکتری تفاوت معنیداری از لحاظ تاثیر بر شاخصهای رشد گیاه مشاهده گردید ولی در مورد اثر کلی دو باکتری نمیتوان اظهار نظر دقیق داشت. نتایج نشان داد که با افزایش شوری شاخصهای زیستی از جمله کربن زیتودة میکروبی، تنفس خاک و تنفس برانگیخته کاهش یافته و کاربرد باکتری این صفات را افزایش داده است. با توجه به افزایش شاخصهای زیستی خاک در اثر تلقیح، میتوان نتیجه گرفت که تلقیح با باکتری با تاثیر مثبت بر رشد و عملکرد گیاه به طور غیرمستقیم باعث بهبود شاخصهای زیستی خاک شده است. بنابراین در شرایط شوری میتوان از باکتریهای محرک رشد گیاه برای بهبود رشد و عملکرد گیاه از طریق فرایندهای تحریک رشد گیاه و به طور غیرمستقیم از طریق بهبود شاخص های زیستی خاک و در نتیجه بهبود شرایط حاصلخیزی و تغذیه گیاه استفاده نمود.
تنش شوری
سودوموناس پوتیدا
سودوموناس فلورسنس
شاخصهای زیستی خاک
گندم
2017
12
22
65
79
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6973_4cb343b5394e0ed0f63aa41ab32d3ad1.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
عملکرد و اجزائ عملکرد دانه و محتوای نسبی آب در ذرت (Zea mays L.) تحت تنش کمبود آب و دو گونه قارچ میکوریز
وحید
نصرالهزاده اصل
مهری
یوسفی
عزیزاله
قاسمی
علی
بنده حق
اثرات دو گونه قارچ میکوریز بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه، ارتفاع بوته، محتوای نسبی آب (RWC) و کلروفیل در ذرت سینگل کراس 704 تحت تنش کمآبی، تحت آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1395 در ایستگاه تحقیقاتی مغان بررسی شد. تنش کمبود آب در دو سطح آبیاری عادی و قطع آبیاری قبل گلدهی بهعنوان عامل اصلی و سه سطح قارچ میکوریز، شاهد یا بدون تلقیح، Glomus mosseae و Glomus etunicatum بهعنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد تنش کمبود آب باعث کاهش معنیدار صفات عملکرد و اجزای عملکرد دانه، ارتفاع بوته، RWC و محتوای کلروفیل گردید. میزان کاهش عملکرد دانـه، اجزای عملکرد دانه، RWC و شاخص کلروفیل در شرایط کمبود آب نسبت به شرایط آبیاری عادی بهترتیب حدود 14، 13، 20 و 13 درصد بود. قارچ میکوریز بهطور معنیدار باعث تقویت صفات ارتفاع بوته، RWC و شاخص کلروفیل نسبت به تیمار شاهد گردید. اثر متقابل تنش کمآبی × قارچ میکوریز نیز فقط برای صفات عملکرد دانه و وزن صد دانه معنیدار بود. طوریکه بیشترین عملکرد دانه در واحد بوته (8/193 گرم) و وزن صد دانه در بوته (2/36 گرم) مربوط به گونه G. mosseae در شرایط آبیاری عادی بود. گونههای قارچ میکوریز باعث تقویت عملکرد دانه، ارتفاع بوته، RWC و شاخص کلروفیل گیاه ذرت شدند. براساس نتایج این تحقیق استفاده از گونه G. mosseaeبرای تقویت علمکرد دانه و افزایش فتوسنتز تحت شرایط تنش کمآبی در ذرت مناسب به نظر میرسد.
تنش کمبود آب
ذرت
عملکرد
محتوای کلروفیل
میکوریز
2017
12
22
81
92
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6974_ea5db48372ed44db94906b09a01394d2.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
اثر رژیم آبیاری و نانوکود آهن بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب شوید
اسماعیل
قلی نژاد
به منظور بررسی اثرات نانوکودآهن و رژیمهای مختلف آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب شوید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در گلخانه کشاورزی دانشگاه پیام نور ارومیه اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل دور آبیاری با پنج سطح، 5، 7، 9، 11 و 13 روز و نانو کود آهن در دو سطح عدم کاربرد و کاربرد به مقدار چهار لیتر در هکتار همراه با آب آبیاری، اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تاثیر نانو کود آهن و سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و کارآیی اقتصادی و زیستی مصرف آب معنیدار بود. مقایسه میانگین نیز نشان داد با کاربرد نانو کود آهن میتوان عملکرد و اجزای عملکرد دانه و همچنین کارآیی اقتصادی و زیستی آب را در گیاه شوید بهبود بخشید. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد و اجزای عملکرد دانه مانند وزن 1000 دانه، تعداد دانه در هر بوته، تعداد گره و تعداد شاخه ثانویه از دور آبیاری پنج و 13 روز حاصل شد. با افزایش دور آبیاری و اعمال تنش خشکی، صفات عملکرد کمی (عملکرد بیوماس و عملکرد دانه) و کیفی (عملکرد اسانس) شوید کاهش معنیداری پیدا کرد. با توجه به نتایج تحقیق، کاربرد نانوکودآهن و دور آبیاری هفت روز در گیاه شوید باعث ایجاد شرایط مطلوب جهت افزایش عملکرد کمی و کیفی و کارآیی مصرف آب گردید که میتوان با جایگزینی نانوکودها به جای کودهای شیمیایی در راستای کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست گام برداشت.
گیاه دارویی
شوید
دور آبیاری
عملکرد دانه
کارآیی مصرف آب
نانو کودآهن
2018
01
13
93
105
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6975_a9c507cfc851a8893ab6a60fe1dd39e0.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
ارزیابی ویژگیهای کمی و کیفی ارقام عدس (Lens culinaris L.) در تاریخهای کشت مختلف تحت شرایط دیم
احمد
مهربان
اثر تاریخهای مختلف کاشت بر ویژگیهای کمی و کیفی سه رقم عدس در شرایط دیم با آزمایش اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال زراعی 1394 و 1395 در کرج ارزیابی شد. تاریخ کاشت در سه زمان مختلف شامل 15 آبان، 15 دی و 25 اسفند (بهعنوان کشت بهاره و شاهد) هر دو سال بهعنوان سطوح فاکتور اصلی و سه رقم عدس شامل بیلهسوار، کیمیا و سیمره نیز سطوح فاکتور فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر سال بر ویژگیهای آزمایشی عدس معنیدار نبود اما، تمام صفات مورد ارزیابی شامل تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک و دانه، تعداد و وزن گره ریشه و درصد و عملکرد پروتئین به جز درصد بقاء زمستانه تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفتند. بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک، دانه و پروتئین (بهترتیب 1/382، 6/132 و 9/37 گرم در متر مربع) به تیمار تاریخ کاشت اول (15 آبان) و کمترین مقدار این ویژگیها (بهترتیب 6/253، 2/73 و 8/24 گرم در متر مربع) به تیمار تاریخ کشت آخر (25 اسفند) تعلق گرفت. آخرین تیمار تاریخ کاشت (25 اسفند) در مقایسه با اولین تاریخ کاشت (15 آبان) عملکرد بیولوژیک و دانه را به ترتیب حدود 33 و 44 درصد کاهش داد. بیشترین مقدار صفات تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و تعداد و وزن گره نیز در تاریخ کاشت اول بدست آمد که این مقادیر بطور معنیداری بیشتر از سایر تاریخهای کاشت بودند. همچنین، نتایج نشان داد که اثر رقم نیز بر عملکرد دانه و پروتئین معنیدار است. بیشترین عملکرد دانه و پروتئین در رقم بیلهسوار ثبت شد. در مجموع و با توجه به این یافتهها کشت پاییزه و رقم بیله سوار سودمندی بسیار بالایی در میزان عملکرد و اجزای عملکرد عدس داشتند.
اجزای عملکرد
تاریخ کاشت
دیم
رقم
عملکرد بیولوژیک
عملکرد دانه
2017
12
22
107
119
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6989_70b3594f716a19ad176c4180fc8d1601.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
عملکرد و اجزای عملکرد باقلا (Vicia faba L.) در کشت مخلوط با بادرشبی (Dracocephalum moldavica) تحت تاثیر کودهای آلی و شیمیایی
لیلی
وفادار ینگجه
روح اله
امینی
عادل
دباغ محمدی نسب
اثر تیمارهای مختلف کودی بر عملکرد باقلا (Vicia faba L.) در کشت مخلوط با بادرشبو (Dracocephalum moldavica)، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال زراعی 1393 مطالعه گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل نوع کشت در پنج سطح کشت خالص باقلا، کشت خالص بادرشبو و کشت مخلوط با نسبتهای 1:1، 2:2 و 4:2 بادرشبو-باقلا و فاکتور دوم شامل نوع کود در سه سطح کاربرد 100 درصد کود شیمیایی اوره+ سوپرفسفات تریپل، کود زیستی ازتو بارور+ بارور 2+ 50 درصد کود شیمیایی و ورمیکمپوست بودند. نتایج نشان داد بیشترین شاخص کلروفیل برگ و تعداد برگ در بوته با کاربرد 100 درصد کود شیمیایی بهدست آمد. در بین کشتهای مخلوط بیشترین ارتفاع بوته (8/56 سانتیمتر) در تیمار 1:1 مشاهده شد. تیمار مصرف 100 درصد کود شیمیایی بیشترین اثر را در افزایش وزن صد دانه و شاخص برداشت نسبت به سایر تیمارهای کودی داشت. بیشترین تعداد نیام در بوته (52/3) مربوط به کشت خالص باقلا و کاربرد 100 درصد کود شیمیایی بود. بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح اشغالی به کشت خالص باقلا (2/259 گرم در متر مربع) و در بین تیمارهای کودی به تیمار مصرف 100 درصد کود شیمیایی (1/202 گرم در متر مربع) تعلق داشت. در کلیه تیمارها، نسبت برابری زمین (LER) و مجموع ارزش نسبی (RVT) بالاتر از یک بودند و بیشترین میزان این شاخصها در کشت مخلوط نواری 2:2 باقلا-بادرشبو حاصل شد.
باقلا
عملکرد دانه
کشت مخلوط جایگزینی
کودهای زیستی
نسبت برابری زمین
2017
12
22
121
136
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6990_c85a96534ff5f328a135c7a23ed6cc03.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
تاثیر روش خاکورزی و حفظ بقایا بر عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ذرت علوفهای در شرایط تنش آبی
هادی
حسن زاده
محمد
گلوی
محمد
رمرودی
حمیدرضا
شریفی
آزمایش با هدف بررسی تاثیر روش خاکورزی و حفظ بقایا، بر عملکرد، اجزای عملکرد، کارایی مصرف آب ذرت علوفهای و برخی خصوصیات شیمیایی خاک، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جلگه رخ شهرستان تربت حیدریه استان خراسان رضوی، در قطعه زمینی که از پاییز سال 1391 تحت مدیریت نظام کشاورزی حفاظتی بود، با استفاده از کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394اجرا گردید. مدیریت مزرعه در دوره سه ساله قبل از انجام این آزمایش، به گونهای بود که تیمارهای خاکورزی و مدیریت بقایا مشابه همین آزمایش، و با کرتهای ثابت، بصورت تناوب گندم- شبدر- چغندرقند – جو اعمال گردید. تیمارها شامل شیوههای مختلف خاکورزی (بدون خاکورزی ، کم خاکورزی و خاکورزی متداول)، مدیریت بقایا (صفر،30 و60 درصد حفظ بقایا) و تنش آبی (آبیاری با 50، 75 و100 درصد نیاز آبی) بودند. نتایج نشان داد که اثر روش خاکورزی بر عملکرد علوفه معنیدار بود و در تیمار کم خاکورزی بیش از 6 درصد نسبت به خاکورزی رایج، افزایش عملکرد مشاهده شد. تیمار حفظ بقایا بر هیچ یک از ویژگیهای مورد بررسی تاثیر معنیداری نداشت ولی تیمار تنش آبی تاثیر معنیداری بر میزان عملکرد علوفه، شاخص کیفی علوفه، قطر ساقه، کارآیی مصرف آب و طول دوره تاسلدهی داشت. روش کم خاکورزی همراه با حفظ 60 درصد بقایا، با دارا بودن عملکرد 41180 کیلوگرم در هکتارو کارآیی مصرف آب 2/7 کیلوگرم در متر مکعب، از راهکارهای مناسب در مقایسه با سایر روشها بود.
بقایای گیاهی
خاکورزی
ذرت
عملکرد علوفه
کارآیی مصرف آب
2017
12
22
137
151
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6993_7d028d62efa55c6f56c30572c9fab859.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
ارزیابی تاثیر کودهای زیستی و شیمیایی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و رشد شنبلیله (Trigonella foenum-graecum)
سمیرا
منبری
سعیده
علیزاده سالطه
صاحبعلی
بلند نظر
محمدرضا
ساریخانی
امروزه بکارگیری ریزموجودات مفید خاکزی با عنوان کودهای زیستی به عنوان مطلوبترین راه حل برای حفظ نظام حیاتی اراضی کشاورزی مطرح است. باکتریهای آزادکننده پتاسیم، تثبیتکننده نیتروژن و حلکننده فسفر باعث میشوند عناصر بیشتری به صورت قابل جذب در دسترس گیاه قرار گیرد. به منظور بررسی اثر کود زیستی پتابارور2، باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی و کود اوره بر عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه شنبلیله آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل کود زیستی پتابارور2، باکتری (Sinorhizobium meliloti)، تلقیح سینوریزوبیوم+پتابارور2، شاهد مثبت (کوددهی مبتنی بر آنالیز خاک) و شاهد منفی (بدون کوددهی و تلقیح) بودند. نتایج نشان داد که صفات تعداد و سطح برگ و همچنین وزن تر و خشک شاخساره تحت تاثیر تیمار سینوریزوبیوم در سطح احتمال 1% معنیدار شدند. تمام صفات فیزیولوژیکی اندازه گیری شده به جز کارتنوئید در سطح احتمال 1 % و 5 % معنیدار شدند. تلقیح بذر شنبلیله با کود زیستی سینوریزوبیوم و پتابارور2 منجر به افزایش اکثر صفات رویشی و در نتیجه عملکرد شاخساره شد. کاربرد منفرد این کودهای زیستی نتایج بهتری را نسبت به کاربرد تلفیقی آنها داشت. به طور کلی کاربرد سینوریزوبیوم ملیلوتی نتیجه بهتر و کارآمدتر را در افزایش عملکرد، صفات کیفی و رشد گیاه شنبلیه نسبت به کود پتابارور2 و تلقیح سینوریزوبیوم و پتابارور2 را داشت.
پتابارور2
سطح برگ
سینوریزوبیوم
کود زیستی
کلروفیل
2017
12
22
153
169
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6997_cdd241b6a6ed0398531e4dd92fa96deb.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
عملکرد و اجزای عملکرد کنجد تحت تاثیر سطوح آبیاری و کودهای زیستی و شیمیایی
پیمان
رضایی
علیرضا
کوچکی
مهدی
مهدی نصیری محلاتی
محسن
جهان
با هدف ارزیابی تاثیر کودهای مختلف شیمیایی و زیستی و رژیمهای آبی روی عملکرد و اجزای عملکرد کنجد (Sesamum indicum L.) آزمایشی در سالهای زراعی 1392 و 93 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری( 100%، 75% و 50% تامین نیاز آبی کنجد) و فاکتور فرعی شامل هشت تیمار کود شیمیایی و زیستی (نیتروژن، فسفر، نیتروژن+فسفر، نیتروکسین، بیوفسفر، نیتروکسین+بیوفسفر، بیوسولفور و شاهد) بود. نتایج نشان داد در سطح آبیاری 100% بیشترین ارتفاع گیاه، تعداد بذر در کپسول، وزن هزار دانه و تعداد کپسول در بوته مربوط به تیمارهای نیتروژن+فسفر و نیتروژن بود. بطور کلی، در شرایط تامین 50% نیاز آبی، کودهای زیستی بخصوص نیتروکسین و نیتروکسین+بیوفسفر سبب بهبود ارتفاع گیاه، عملکرد و اجزای عملکرد به میزان مشابه و یا حتی بهتر از کودهای شیمیایی شدند. عملکرد دانه با اجزای عملکرد شامل تعداد دانه در کپسول، تعداد کپسول در بوته و وزن هزار دانه همبستگی معنیدار را نشان داد. در شرایط بدون تنش (آبیاری 100%) بیشترین عملکرد دانه در سالهای 1392 و 1393 به ترتیب مربوط به تیمارهای نیتروژن+فسفر (14/3 تن در هکتار) و نیتروژن (99/2 تن در هکتار) بود. در شرایط تنش (آبیاری 50%) حداکثر عملکرد دانه (42/2 و 31/2 تن در هکتار) در سالهای 1392 و 1393 به ترتیب مربوط به تیمارهای نیتروکسین و بیوسولفور بود. میتوان نتیجه گرفت در شرایط تنش رطوبتی کاربرد کودهای زیستی یک راه حل مطلوب است.
بیوسولفور
بیوفسفر
تنش خشکی
ماده خشک
نیتروکسین
2017
12
22
172
189
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6994_af6d22be555112c7436fb3c83cbbf0c1.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
اثر کود نانو کلسیم و هیومی پتاس بر صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گل لادن (Tropaeolum majus)
لیلا
صالحی
مهرانگیز
چهرازی
سید ساسان
موسوی
امروزه با توجه به آلودگیهای زیست محیطی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی و ارائه جایگزینی برای این کودها، استفاده از فرآوردههای دیگر در این زمینه مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساسی پژوهشی بهمنظور بررسی تأثیر کود نانو کلسیم و کود آلی هیومیکاسید پتاسیم (هیومیپتاس) بر صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گل لادن، بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1394-1393 در مزرعه آموزشی دانشگاه شهید چمران اهواز به اجرا درآمد که تیمارهای مورد آزمایش شامل کود نانو کلسیم با 3 غلظت صفر، 1 و 2 در هزار و کود هیومیپتاس با 3 سطح صفر 500 و 1000 پیپی ام بود. در این پژوهش صفات مورفولوژیکی شامل طول و قطر ساقه، تعداد و سطح برگ، تعداد شاخه جانبی، تعداد گل و بذر، وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه و صفات بیوشیمیایی کلروفیل کل، میزان کلسیم و پتاسیم جذبی گیاه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاکی از تاثیر معنیدار اثر متقابل دو تیمار در تمام صفات مورد ارزیابی بهغیراز طول و قطر ساقه، تعداد گل و تعداد شاخه فرعی بود. طبق نتایج بهترین وضعیت در صفات مورد ارزیابی، در تیمار غلظت 2 در هزار نانو کلسیم بههمراه سطوح 500 و 1000 پیپی ام هیومی پتاس مشاهده شد که هر دو تیمار با هم تفاوت غیر معنیدار و نسبت به تیمار شاهد تفاوت معنیداری نشان دادند. به طورکلی، کاربرد غلظت 2 در هزار نانو کلسیم به همراه سطوح مختلف کود هیومی پتاس باعث بهبود صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی در گل لادن شد.
واژه های کلیدی: صفات رشدی
کود آلی
کود هیومیک
کودهای نانو
گل لادن
2017
12
22
191
202
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6995_000adf60509f50efaf44aa3be7061d72.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
تأثیر کودهای آلی و شیمیایی نیتروژنی و فسفردار بر درصد روغن و برخی خصوصیات زراعی گلرنگ (Carthamus tinctorious)
مرجان
قنبری کاشان
محمد
میرزاخانی
سید امیر فرید
هاشمی
به منظور بررسی تأثیر کودهای آلی و شیمیایی نیتروژنی و فسفردار بر درصد روغن و برخی خصوصیات زراعی گلرنگ رقم محلی اصفهان، آزمایشی در سال 1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار مصرف کود دامی در سه سطح شامل عدم مصرف کود دامی (شاهد)، مصرف 20 تن در هکتار کود دامی و مصرف 40 تن در هکتار کود دامی و تیمار ترکیب کودهای شیمیایی در چهار سطح شامل عدم مصرف کودهای شیمیایی (شاهد)، مصرف 25 کیلوگرم در هکتار فسفر +50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، مصرف 50 کیلوگرم در هکتار فسفر + 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، مصرف 75 کیلوگرم در هکتار فسفر + 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل کودهای شیمیایی در کود دامی بر صفات تعداد شاخه فرعی فرعی، عملکرد بیولوژیکی بوته، درصد نیتروژن دانه، کارایی فیزیولوژیک فسفر، کارایی زراعی فسفر و بازیافت ظاهری فسفر معنی دار بود. به طوری که تیمار مصرف 25 کیلوگرم در هکتار فسفر + 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص + 40 تن در هکتار کود دامی با میانگین 88/65 کیلوگرم بر کیلوگرم و تیمار مصرف 25 کیلوگرم در هکتار فسفر + 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص + 20 تن در هکتار کود دامی با میانگین 21/6 کیلوگرم بر کیلوگرم به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار کارایی فیزیولوژیک فسفر را داشتند.
درصد نیتروژن
عملکرد بیولوژیک
کارایی زراعی فسفر
کارایی فیزیولوژیک
گلرنگ
2017
12
22
203
216
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_6998_41f6448f13f51f9045c20e3661f6ff97.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد دانه رازیانه با کاربرد تلفیقی باکتریهای تأمین کننده نیتروژن، فسفر و پتاسیم با قارچ میکوریزا در یک نظام زراعی کم نهاده
فاطمه
زمانی
رضا
امیرنیا
اسماعیل
رضایی چیانه
امیر
رحیمی
اثر کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill) در آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 95-1394 مطالعه شد. فاکتور اول سه توده رازیانه (ارومیه، همدان و آلمان) و فاکتور دوم چهار نوع کود زیستی شامل کود زیستی کامل (ازتو بارور 1، فسفر بارور 2 و پتابارور 2)، قارچ میکوریزا (گلوموس اینترارادایسز)، تلفیق کود زیستی کامل + قارچ میکوریزا و عدم مصرف کود (شاهد) را شامل میشدند. نتایج نشان داد که کاربرد کودهای زیستی منجر به افزایش معنیدار اجزای عملکرد و عملکرد دانه گردید و در این میان تیمار تلفیقی کود زیستی کامل+ قارچ میکوریزا نسبت به تیمارهای مصرف جداگانه بیشترین تاثیر را در افزایش صفات مورد مطالعه داشتند. بیشترین عملکرد بیولوژیک (38/520 گرم در متر مربع) و عملکرد دانه (68/146 گرم در متر مربع) در تیمار تلفیقی کود زیستی کامل+ قارچ میکوریزا مشاهده شد. عملکرد دانه توده آلمان (39/142 گرم در متر مربع) نسبت به دو توده همدان و ارومیه بالاتر بود. به طور کلی، نتایج نشان داد که استفاده از کودهای زیستی اثر معنی داری در بهبود عملکرد و اجزای عملکرد رازیانه داشت.
ازتو باکتر
توده بومی
سودوموناس
کود زیستی
گیاه دارویی
2017
12
22
217
231
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7000_c4f1406d8e73eda50837c49d2c78d115.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
واکاوی موانع و محدودیتهای توسعه کشاورزی ارگانیک از دیدگاه کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی
مائده
هاتفی
مهناز
محمدزاده
حسین
حسین شعبانعلی فمی
در دهههای اخیر، با توجه به فراگیر شدن کشاورزی ارگانیک در سراسر دنیا، اهمیت سلامت کره زمین، تولید غذای ارگانیک و سالم برای جمعیت رو به رشد و افزایش اقبال به بازارهای جهانی محصولات ارگانیک، توسعه کشاورزی ارگانیک در ایران مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر باهدف واکاوی موانع و محدودیت های توسعه کشاورزی ارگانیک ایران و به روش توصیفی- همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش کارشناسان وزارتخانه جهاد کشاورزی بود (114=N) که بر اساس جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان، حجم نمونه 85 نفر تعیین شد. روش نمونهگیری و انتخاب افراد در جامعه، روش طبقهای با انتساب متناسب بوده است و در داخل طبقهها تعداد نمونه مورد نیاز بهطور کاملاً تصادفی انتخاب شدند. ابزار اصلی جمعآوری دادهها، پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن توسط کارشناسان و صاحبنظران تولیدات ارگانیک تأیید شد. پایایی ابزار سنجش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید که مقدار آن 95/0 به دست آمد. نتایج تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، حکایت از شناسایی چهار مانع و محدودیت اصلی شامل موانع و محدودیت های نهادی- ساختاری، ارتباطی- آموزشی، دانش فنی و حمایتی داشت. این عوامل درمجموع 8/85 درصد از کل واریانس مربوط به متغیرهای موانع و محدودیت های توسعه کشاورزی ارگانیک را تبیین کردند. با توجه به نتایج، توسعه کشاورزی ارگانیک بیش از هر چیز مستلزم توسعه زیر ساخت های نهادی و ساختاری می باشد تا با اتکا به آن و برنامه ریزی در جهت ارائه آموزشهای بنیادین و اساسی به منظور ارتقا سطح دانش فنی تولیدکنندگان و همچنین ارائه حمایت های لازم از ایشان موانع و محدودیت های توسعه کشاورزی ارگانیک را هموار نمود.
توسعه
غذا
کشاورزی ارگانیک
محدودویت
موانع
2017
12
22
233
245
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7002_4c5a7628eebffbc8fcd73295c1f5eb32.pdf
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4310
1396
27
4
ارزیابی کشت مخلوط شنبلیله (Trigonella foenum- graecum L.) و گل داودی (Chrysanthemum morifolium L.) و اثر آن بر جمعیت حشرات
لمیا
وجودی مهربانی
سولماز
عظیمی
ﮐﺸﺖ ﻣﺨﻠﻮط در ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻬﺎن ﺑﻪدﻟﯿﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﯿﻨﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ و اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ و زراﻋﯽ اﻫﻤﯿﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. بهمنظور بررسی ویژگیهای زراعی گل داودی (Chrysanthemum morifolium L.) در کشت مخلوط با شنبلیله(Trigonella foenum- graecum L.) ، آزمایشی با هفت تیمار شامل تیمارهای T1 : 100 درصد شنبلیله، T2: 100 درصد گل داودی، T3 50 درصد گل داودی و 50 درصد شنبلیله، T4: 35 درصد گل داودی و 65 درصد شنبلیله، T5: 35 درصد شنبلیله و 65 درصد گل داودی، T6: 25 درصد گل داودی و 75 درصد شنبلیله و T7: 25 درصد شنبلیله و 75 درصد گل داودی در سه تکرار بهاجرا درآمد. بالاترین میزان وزنتر بوته (3/289 گرم) و ریشه (3/41 گرم) داودی در تیمار T7 و بالاترین تعداد شاخه در تیمارهای T5، T6 و T7مشاهده شد. بالاترین میزان وزن خشک گل در تیمارهایT5 (31 گرم) و T7 (9/30 گرم) ملاحظه گردید. تعداد گل تولید شده در داودی تحت تاثیر معنیدار تیمارهای آزمایشی قرار گرفت و بالاترین تعداد گل (7/218) در هر متر مربع در تیمارT5 (35 درصد شنبلیله و 65 درصد داودی) مشاهده شد. بالاترین مقادیر متغیرهای معنیدار برای شنبلیله، از الگوهای کشت خالص (وزنتر و خشک گیاه، تعداد میوه، وزنتر و خشک ریشه) بهدست آمد. نسبت برابری زمین در همه الگوهای کشت مخلوط بالاتر از یک بود که حاکی از برتری کشت مخلوط بر تککشتی داشت. همچنین بیشترین تعداد آفات در کشتهای خالص و بیشترین تعداد دشمنان طبیعی در کشتهای ردیفی مشاهده شد.
اجزای عملکرد
شنبلیله
حشرات
گل داودی
نسبت برابری زمین
2017
12
22
247
259
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_7027_3a8e408497ba7d6d0244735c35e7ef53.pdf