بررسی کارایی فنی زیربخش‌های فعالیتی کشاورزی، با استفاده از روش تحلیل پنجره‏ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

بخش کشاورزی ازجمله بخش‌های مهم اقتصادی است که به لحاظ ایجاد ارزش افزوده و سهم آن از تولید ناخالص ملی، سطح اشتغال‏زایی برای جمعیت فعال، امنیت غذایی برای جامعه و تأمین زنجیره تولید برای بخش صنعت نقش بسزایی در اقتصاد ایران ایفاء می‏کند. هدف از این مطالعه ارزیابی و مقایسه کارایی فنی چهار زیربخش عمده کشاورزی شامل زیربخش‏های زراعت و باغبانی، دامپروری، جنگل و مرتع و همچنین شیلات طی دوره زمانی 1374 تا 1388 است. برای این منظور، از داده‌های ترکیبی و مدل خاص تحلیل پنجره‌ای در روش تحلیل پوششی داده‌ها برای محاسبه و ارزیابی کارایی فنی زیربخش‌های کشاورزی تحت شرایط بازدهی ثابت نسبت به مقیاس و رویکرد نهاده‌محوری استفاده ‏شد. یافته‏ها نشان می‏دهد که از نظر کارایی فنی، زیربخش‌ فعالیتی زراعت و باغبانی با میزان کارایی فنی 97/0 و زیربخش‌ فعالیتی شیلات با میزان کارایی فنی 70/0 ، به ترتیب کاراترین و ناکاراترین زیربخش‏های فعالیتی طی دوره مورد بررسی هستند. همچنین مشخص گردید که طی این دوره، اگرچه روند کارایی فنی زیربخش‏های دامپروری و شیلات افزایشی است ولی هنوز از توانمندی موجود برای استفاده بهینه از نهاده‏ها و کسب ارزش افزوده بیشتر استفاده نمی‏شود. روند کارایی فنی زیربخش جنگل و مرتع نیز کاهشی بدست آمد و نشان می‏دهد که به توجه بیشتر و اجرای سیاست‏های کنترلی دولت جهت جلوگیری از بروز پیامد‏های خارجی زیانبار در این زیر بخش نیاز دارد.
 
JEL: Q10, Q18

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Efficiency Measurement of Agricultural Sub-Sector's Activities; Using Window Analysis Method

نویسندگان [English]

  • H Sepehrdoust
  • H Hamzeali Dastjerdi
چکیده [English]

Agricultural sector is one of the important economic sectors of Iranian economy in terms of value added generation and its share in GNP, employment creation for active population, food security for the society and chain production provider for industrial sector. The purpose of this study is to evaluate the efficiency of the agricultural sub sectors including farming and horticulture, livestock, fisheries and forestry and pasture for the period 1995 to 2009. To achieve the purpose, the non-parametric method of analysis called window data envelopment analysis is used, while assuming output-oriented approach to the production and under constant and variable returns to scale condition. The results of efficiency measurement in window analysis in terms of technically efficiency show that the farming and horticulture sub-sector on one hand and the fishery sector on the other hand represents the highest and lowest efficient sectors, scoring with efficiency rate of 0.97 and 0.70 respectively. Moreover, the findings show that the technical efficiency of livestock and fisheries sub-sectors during the period of study had an increasing trend, while the technical efficiency of forest and pasture sub-sector had a decreasing trend while it was fluctuating for the case farming and horticulture sub-sector during the period.
JEL: Q10, Q18

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agriculture
  • Data Envelopment Analysis
  • Technical Efficiency
  • window analysis