ارزیابی میزان رقابت و مکملی اجزای کشت مخلوط ذرت (Zea mays) و لوبیا چشم بلبلی (Vigna sinensis) در مصرف عناصر غذایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور واحد امیدیه

2 دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل

چکیده

      اگر اجزای کشت مخلوط در استفاده از منابع محیطی مکمل هم باشند،  تولید در کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص خواهد شد. عناصر غذایی از مهمترین منابع محیطی می­باشند. یک آزمایش مزرعه­ای در سال 1382 انجام شد تا رقابت و اثرات مکملی اجزای کشت مخلوط ذرت و لوبیا چشم بلبلی در مصرف عناصر غذایی مورد ارزیابی قرار گیرد. طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار برای مقایسه تیمارها شامل کشت خالص لوبیا چشم بلبلی (Cp)، کشت خالص ذرت (C)، کشت مخلوط روی یک ردیف (M1)، کشت مخلوط روی ردیف­های جداگانه (M2) و کشت مخلوط درهم (M3) بکار رفت. اجزای  کشت مخلوط، بر اساس طرح جایگزینی بود به طوری که هر بوته ذرت با 3 بوته لوبیا چشم بلبلی جایگزین شد. نتایج نشان داد که جذب عناصر غذایی در کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص بود که این موضوع در تامین عناصر غذایی برای گیاهان زراعی بعدی باید مورد توجه قرار گیرد. لوبیا چشم بلبلی به دلیل ظرفیت تبادل کاتیونی بالای ریشه­ی آن قدرت رقابت بیشتری نسبت به ذرت برای جذب عناصر دوظرفیتی (کلسیم و منیزیم) داشت. در حالی که ذرت برای جذب پتاسیم و فسفر قدرت رقابت بیشتری داشت که با سیستم گسترده ریشه آن مرتبط است. در کلیه تیمارهای کشت مخلوط، ذرت و لوبیا چشم بلبلی در مصرف عناصر غذایی از یک حالت مکملی نسبت به هم برخوردار بودند زیرا مجموع عملکرد نسبی در کلیه تیمارهای کشت مخلوط بزرگتر از یک بدست آمد. این امر، مزیت کشت مخلوط نسبت به کشت خالص دو گونه در استفاده از یک عامل محیطی موثر بر افزایش تولید محصول را نشان می­دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Competition and Complementarity of Corn (Zea mays) and Cowpea (Vigna sinensis) Intercropping for Nutrient Consumption

نویسندگان [English]

  • H Eskandari 1
  • A Ghanbari 2
چکیده [English]

        If the intercropping components have a complementarity effect in consuming environmental resources, the crop production will be more in intercropping compared to sole crops. A field experiment was carried out in during 2003 to investigate the competition and complementarity between intercropped components of corn and cowpea in nutrient uptake. A randomized complete block design (RCBD) was employed to compare the treatments including cowpea sole crop (Cp), corn sole crop (C), within-row intercropping (M1), alternate intercropping (M2) and mixed intercropping (M3). Intercropping was conducted as replacement method, where one corn plant was replaced by three cowpea plants. The results indicated that nutrient uptake by intercropping was more than sole crop which should be noticified for nutrient supply of the next crops. Cowpea was more competitive than corn in absorbing divalent cations (Ca and Mg) for its high root cation exchange capacity. However, corn was more competitive for phosphorus and potassium which is related to its expanded root system. For all intercrops, relative yield total (RYT) was significantly higher than unity, indicating that corn and cowpea were complement for nutrient consumption. This shows the advantage of intercropping in consuming an effective environmental resource for production, compared to sole crops.                                  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competition ratio
  • Corn
  • Cow pea
  • Intercropping
  • Nutrient consumption

مراجع

اسمعیلیان، ک، 1387. زراعت عمومی. انتشارات دانشگاه پیام نور.
پارسا، م، باقری، ع، 1387. حبوبات. انتشارات دانشگاه شیراز.پ
پیرزاد ع، جوانشیر ع، آلیاری ه، مقدم م و شکیبا م، 1381. بررسی عملکرد و رقابت در کشت مخلوط ذرت و سویا. مجله دانش کشاورزی، جلد 12، شماره 3. صفحه­های 99 تا 112.
تاجبخش م، 1375. ذرت زراعت اصلاح آفات و بیماری­های آن. انتشارات احرار تبریز.
کوچکی ع، بنایان اول م. 1372. زراعت حبوبات. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
Abraham CT and Singh SP, 1992. Weed management in sorghum-legume intercropping system. Agricultural Science 103: 103-108.
Ahlawat IR, Singh A and Sharma RP. 1985. Water and nitrogen management in wheat-lentil intercropping system under late-season condition. Agricultural Science 105: 697-701.
Baker EF, 1975. Research on mixed cropping with cereals in Nigeria farming system: A system for improved. Proceedings of the 1th international workshop on farming system. Hyderabad, India. Pp. 287-300.
Caradus JR, 1990. The structure and function of white clover root system. Advance in Agronomy 43: 22-37.
Chowdhury MK and Rosario EL, 1994. Comparison of nitrogen, phosphorus and potassium utilization efficiency in maize-mungbean intercropping. Agricultural Science 122: 193-199.
Dalal RC, 1974. Effect of intercropping maize with pigeon pea on grain yield and nutrient uptake. Experimental Agriculture 10: 219-224.
Dewit CT and Bergh JP, 1995. Competition between herbage plants. Agricultural Science 13: 212-221.
Ghanbari-Bonjar A, 2000. Intercropped wheat and faba bean as a low-input forage. PhD thesis. WyeCollege, University of London.
Haynes R, 1980. Competitive aspects of the grass-legume association. Advance in Agronomy 33: 227-261.
Haynes R and Lee HC, 1994. Agronomic aspects of wheat-bean intercropping in a low input system. Proceedings of the 3th ESA congress, Abano-Padova, Italy. Pp. 706-707.
Jensen ES, 1996.Grainyield, symbiotic N2 fixation and interspecific competition for inorganic N in pea-barley intercrops. Plant and Soil 182: 25-38.
Lehman J, Peter I, Steglich C, Bebaner G and Huwe Z, 1998. Below ground interaction in dryland agroforestry. Forest Ecology and Management 11: 157-159.
Ofari F and Stern WR, 1987. Cereal-legume intercropping system. Advance in Agronomy 41: 41-90.
Siame J, Willey R and Morse S, 1997. Study of the partitioning of applied nitrogen between maize and beans in intercropping. Experimental Agriculture 33: 35-41.
Valdez FR and FransenSC, 1986. Corn-sunflower intercropping as silage crop. Dairy Science 69: 138-142.
Wahua TA, 1983. Nutrient uptake by intercropped maize and bean and concept of nutrient supplementation index (NSI). Experimental Agriculture 19: 263-275.
Willey RW, 1979. Intercropping: its importance and research needs. Part 1. Competition and yield advantages. Field Crops Research 32: 1-10.
Willey RW, 1985. Evaluation and presentation of intercropping advantages. Experimental Agriculture 21: 119-133.
Willey RW, 1990. Resource use in intercropping system. Agricultural water management 17: 215-321.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار