تأثیر روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی در مقایسه با خاک‌ورزی مرسوم بر ظرفیت نگهداری آب و مقدار ماده آلی خاک (مطالعه موردی: یزد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

2 استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

3 دانشیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی

4 محقق، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

5 استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

10.22034/saps.2022.53928.2942

چکیده

این پژوهش به‌منظور مقایسه روش‌های خاک ورزی حفاظتی در مقایسه با خاک ورزی مرسوم بر مقدار نگهداری رطوبت، ماده آلی و چگالی ظاهری خاک انجام یافت. آزمایش‌ها بر روی بسترهای بلند دائمی، بی‌خاک‌ورزی با دستگاه‌های SFOGGIA و Jab Planter، در یک تناوب گندم-کلزا-ذرت، طی سال‌های زراعی 99-1397، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار انجام شد. از ارقام برزگر، نپتون و هیبرید SC704 به ترتیب برای گندم، کلزا و ذرت استفاده گردید. خصوصیات مورد بررسی شامل سطوح رطوبتی خاک، چگالی ظاهری و مقدار ماده آلی خاک بود. نتایج نشان داد که متوسط میزان ماده آلی خاک از 23/0 درصد در ابتدای آزمایش به 53/0، 67/0 و 48/0 درصد در پایان آزمایش به ترتیب در تیمارهای کاشت بر روی بسترهای بلند دائمی (PRB) و بی‌خاک‌ورزی با دستگاه‌های SFOGGIA (NT) و Jab Planter (JP) افزایش یافت. میزان ماده آلی خاک در خاک‌ورزی مرسوم در پایان آزمایش 49/0 درصد بود. بیشترین مقدار آب قابل دسترس بترتیب در تیمارهای PRB (207/0 درصد)، CT (193/0 درصد) و JP (163/0) مشاهده گردید. کمترین مقدار این پارامتر نیز در تیمار NT (143/0 درصد) مشاهده شد. کمترین مقدار میانگین جرم مخصوص ظاهری خاک در تیمار CT (47/1 گرم بر سانتی‌متر مکعب) و بیشترین مقدار آن در تیمار NT (60/1 گرم بر سانتی‌متر مکعب) مشاهده شد. کاربرد روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی و حفظ بقایا در مزرعه می‌تواند به بهبود ماده آلی خاک کمک نماید. میانگین جرم مخصوص ظاهری، ظرفیت نگهداری آب خاک به شدت متأثر از اعمال روش‌های مختلف خاک‌ورزی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of conservation tillage methods in comparison with conventional tillage on on water holding capacity and soil organic matter amount (case study: Yazd)

نویسندگان [English]

  • Gholamhassan Ranjbar 1
  • Hossein Beyrami 2
  • Seyed ali Tabatabaei 3
  • Mahdi Shiran-Tafti 4
  • Hadi Pirasteh-Anosheh 5
1 Associate Professor, National Salinity Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization
2 Assistant Professor, National Salinity Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Yazd, Iran
3 Associate Professor, Department of Agronomy and Horticulture Researches, Yazd Agricultural and Natural Resources and Education Center
4 Researcher, National Salinity Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization
5 Assistant Professor National Salinity Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization
چکیده [English]

This research was conducted in order to compare conservation tillage methods compared to conventional tillage on the moisture retention, organic matter and bulk density of the soil. Experiments were conducted on permanent raised bed (PRB), no-till with SFOGGIA (NT) and Jab Planter (JP) equipments, in a wheat- rapeseed-corn cropping system, during 2018-2020, as a randomized complete block design with three replicates. Barzegar and Neptune cultivars and SC704 hybrid were used for wheat, rapeseed and corn, respectively. The examined characteristics included levels of soil moisture, bulk density and amount of soil organic matter. Average of organic matter in 0-30 cm soil depth was increased from 0.23% at the beginning of experiment to 0.53%, 0.67% and 0.48% at the end of experiment in PRB, NT and JP treatments, respectively. The amount of soil organic matter in CT treatment was about 0.49% at the end of the experiment. The highest amount of available water was observed in PRB (0.207 %), CT (0.193 %) and JP (0.163 %) treatments, respectively. The lowest value of this parameter was observed in NT treatment (0.143%). The lowest value of the average bulk density of soil was observed in the CT treatment (1.47 g/cm3) and the highest value was observed in the NT treatment (1.60 g/cm3). The use of conservation tillage methods and preservation of residues in the field can help to improve soil organic matter. Also, the average bulk density, water holding capacity of the soil are strongly affected by the application of different tillage methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conservation agriculture
  • No-till
  • Organic matter
  • Soil bulk density
  • Water retention capacity
دانش کشاورزی وتولید پایدار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 30 تیر 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار