اثر تلقیح بذر با سویه های مختلف باکتری محرک رشد گیاه بر کمیت و کیفیت عملکرد عدس (Lens Culinaris L.) در شرایط دیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه رازی

2 دانش آموخته فوق لیسانس آگروتکنولوژی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 گروه مهندسی گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

4 دانشیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

10.22034/saps.2024.58098.3103

چکیده

اهداف:
با افزایش جمعیت جهان و افزایش تقاضا برای محصولات کشاورزی، به کارگیری روش‌های پایدار و سازگار با محیط زیست برای افزایش تولید گیاهان زراعی نیاز است. بنابراین اثر سویه‌های مختلف باکتری محرک رشد بر کمیت و کیفیت عملکرد عدس در شرایط دیم بررسی شد.
مواد و روش‌ها:
براساس یافته‌های قبلی، از کلکسیون باکتری‌های محرک رشد گیاه غرب ایران، 10 سویه انتخاب شدند. سپس از بین آن‌ها، شش سویه برتر (Bacillus megaterium, Pseudomonas putida, Bacillus cereus, Bacillus sp., Bacillus licheniformis, Achromobacter sp.) در آزمایش مقدماتی گلخانه‌ای انتخاب شد و اثر آن‌ها بر کمیت و کیفیت عملکرد و برخی خصوصیات رشدی سه رقم عدس (محلی کردی، بیله سوار و کیمیا) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد
یافته‌ها:
نتایج نشان داد، رقم‌های کیمیا و محلی کردی به ترتیب با 1750 و 1290 کیلوگرم در هکتار بیش‌ترین و کم‌ترین عملکرد دانه را داشتند. درصد پروتئین دانه رقم محلی کردی (60/19 درصد) به طور معنی‌داری از رقم‌های اصلاح شده کیمیا و بیله‌سوار بیش‌تر بود. باکتری‌های محرک رشد گیاه سبب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه و زیست‌توده و درصد پروتئین دانه شدند. بیش‌ترین عملکرد دانه و زیست‌توده به ترتیب در تیمار با سویه‌های Bacillus licheniformis و Pseudomonas putida با 1640 و 4600 کیلوگرم در هکتار به دست آمد.
نتیجه‌گیری:
با توجه به نتایج به دست آمده، اعمال تیمار باکتری محرک رشد گیاه می‌تواند یکی از راه‌کارهای موثر و دوستدار محیط زیست جهت افزایش کمیت و کیفیت عملکرد دانه عدس در کشت دیم مناطق خشک و نیمه خشک باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The impact of seed inoculation with different strains of plant growth-promoting bacteria on the quantity and quality of Lens Culinaris L. yield in rainfed condition

نویسندگان [English]

  • Mohsen Saeidi 1
  • Zaman Moradi 2
  • Rouhallah Sharifi 3
  • Farzad Mondani 4
1 Razi university
2 Graduate of M.Sc. in Agrotechnology, Department of Plant Production and Genetic Engineering, Razi University, Kermanshah, Iran
3 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
4 Associate Professor, Department of Plant Production and Genetic, Razi University, Iran
چکیده [English]

Background & Objective:
With the increase in the world's population and demand for agricultural products, there is a need for sustainable and environmentally friendly methods to increase crop production. Therefore, this research investigated the effect of plant growth-promoting bacteria (PGPR) on lentil in rainfed condition.
Methods & Materials:
According to results, ten strains of PGPR were chosen from the Western collection in Iran. Out of those ten, the top six strains (Bacillus megaterium, Pseudomonas putida, Bacillus cereus, Bacillus sp., Bacillus licheniformis, Achromobacter sp.) were tested in a preliminary greenhouse experiment. Their impact on the yield quality and quantity, as well as the growth characteristics of three lentil cultivars (Local kordish, Bileh-Sawar, and Kimia), was then investigated in a rainfed environment in Kermanshah using a factorial experiment based on RCBD.
Results:
The results showed that the Kimia and Local kordish cultivars had the highest and lowest seed yield, with 1750 and 1290 kg ha-1, respectively. The Kurdish local variety's grain protein percentage (19.60%) was significantly higher than the breaded cultivars of Kimia and Bileh-Sawar. PGPRs caused a significant increase in grain and biomass yield and seed protein percentage. The highest grain and biomass yield were obtained in the treatment with Bacillus licheniformis and Pseudomonas putida strains with 1640 and 4600 kg ha-1, respectively.
Conclusion:
Based on the results, it appears that treating lentil crops with PGPRs could be an effective and eco-friendly solution to enhance both the quantity and quality of grain yield in rainfed cultivation within arid and semi-arid regions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • 1000 Grain Weight
  • Growing-Degree-Day
  • Number of grain plant-1
  • Plant height
  • Protein