سودمندی کشت مخلوط ارزن دم روباهی (Setaria italica) و ماش (Vigna radiata) در شرایط مصرف سطوح مختلف کود دامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

2 دانشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

3 استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

چکیده

به منظور بررسی تأثیر کود دامی و نسبت­های مختلف کشت مخلوط افزایشی بر رشد، عملکرد ماده خشک، علوفه و دانه ارزن دم روباهی و ماش آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل، در سال زراعی 1389 اجرا گردید. در این آزمایش، عامل اصلی شامل 3 سطح کود دامی (صفر، 15 و 30 تن در هکتار) و عامل فرعی شامل نسبت‌های مختلف کاشت مخلوط افزایشی (کشت خالص ارزن، کشت خالص ماش، 100 درصد ارزن+15 درصد ماش، 100 درصد ارزن +30 درصد ماش و 100 درصد ارزن +45 درصد ماش) بود. نتایج حاصل از تجزیه آماری داده­ها نشان داد که سطوح مختلف کود دامی، نسبت­های کاشت و اثر متقابل بین آن­ها تأثیر معنی­داری بر عملکرد دانه، علوفه خشک و وزن هزار دانه دو گیاه ارزن و ماش داشتند. بالاترین عملکرد دانه و علوفه در ماش از کشت خالص آن و در ارزن از تیمار 30% ماش + 100% ارزن همراه با مصرف 30 تن در هکتار کود دامی بدست آمد. شاخص برداشت در ارزن تحت تأثیر کود دامی و در ماش تحت تأثیر نسبت‌های کاشت در سطح یک درصد معنی­دار بود. میزان نسبت برابری زمین در کشت­های مخلوط بزرگتر از یک بود که نشان دهنده برتری کشت مخلوط در مقایسه با کشت خالص می­باشد. بیشترین میزان جذب نور فعال فتوسنتزی مربوط به تیمار 45% ماش + 100% ارزن بود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Intercropping Benefits of Foxtail Millet (Setaria italica) with Mungbean (Vigna radiata) as Influenced by Application of Different Manure Levels

نویسندگان [English]

  • M Khatamipour 1
  • MR Asgharipour 2
  • AR Sirousmehr 3
چکیده [English]

In this study, the effect of cropping systems and manure fertilizer application were examined on the growth, dry matter accumulation, and grain yield, in foxtail millet- mungbean intercropping. The experimental was performed on split plot with three amount of manure; 0, 15 and 30 t.ha-1 comprising the main treatments, and five combinations of millet and mungbean (sole millet, sole mungbean, 15% mungbean + 100% millet, 30% mungbean + 100% millet, 45% mungbean + 100% Millet) as sub-treatments that were applied with three replications. The experiment was conducted at the Zabol University Research Farm in Zabol, south Iran during 2010. The experimental results indicated that different amount of manures; cropping systems and interactions of them had a significant impact on grain yield, forage yield, and one-thousand grain weight of both crops. The greatest grain and forage yield of mungbean and millet were obtained with sole mungbean and 30% mungbean + 100% Millet, respectively together with application of 30 t.ha-1 manure. This was probably attributable to the positive effects of manure on soil chemical and physical properties as well better use of resources in mixture. Harvest index significantly influenced by the application of manure treatments in millet and by cropping systems in mungbean. Yield advantage in terms of land equivalent ratio (LER) for all the intercropping treatments was greater than unity. The 45% mungbean+100% millet cropping system exhibited the greatest absorption of PAR (Photsenthetically Active Radiation) in the canopy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cereal
  • Intercropping
  • Legume
  • LER
  • PAR
اصغری پور م ر، راشد محصل م ح و رفیعی م، 1385. اثر تراکم گیاهی و کود نیتروژن بر جذب نور و تجمع ماده خشک در شاهدانه. نشریه پژوهش‌های زراعی ایران، جلد چهارم، شماره 2. صفحه‌های 1 تا 14.
توسلی ا، قنبری ا، احمدی م و حیدری م، 1389. اثر کودهای دامی و شیمیایی بر عملکرد علوفه و دانه ارزن و لوبیا در کشت مخلوط. نشریه پژوهش­های زراعی ایران، جلد هشتم، شماره 2. صفحه‌های 1 تا 11.
رحیمی م‌، مظاهری د، خدابنده ن و حیدری شریف­آبادی خ، 1381. بررسی عملکرد و اجزای عملکرد ذرت و سویا در کشت مخلوط، مجله پژوهش و سازندگی، جلد پانزدهم، شماره 2. صفحه‌های45 تا 55.
سنجانی س، حسینی س‌م، چائی چی م‌ر و رضوان بیدختی ش، 1388. اثر کشت مخلوط افزایشی سورگوم و لوبیا چشم بلبلی بر جمعیت و زیست توده علف‌های هرز در شرایط کم آبیاری، مجله پژوهش­های زراعی ایران، جلد هفتم، شمار 1. صفحه‌های 85 تا 95.
شایگان م، مظاهری د، رحیمیان مشهدی ح و پیغمبری س ع، ١٣٨٧. اثر تاریخ کاشت و کشت مخلوط ذرت و ارزن دم روباهی بر عملکرد دانه آن‌ها و کنترل علف‌های هرز، مجله علوم زراعی ایران، جلد دهم، شماره 1. صفحه‌های 31 تا 46.
ضابط م، حسین زاده ع ا، احمدی ع و خیالپرست ف، 1384. بررسی تنوع و مقایسه عملکرد و اجزای آن تحت دو شرایط آبیاری در ماش. مجله  علوم کشاورزی ایران، جلد سی و ششم، شماره 3. صفحه‌های 561 تا 571.
فتحی ق، 1389. اثر تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد در ارقام ماش در شرایط خوزستان. مجله علوم گیاهان زراعی ایران، جلد چهل و یکم، شماره 1. صفحه‌های 19 تا 27.
قنبری ا، نصیرپور م و توسلی ا، 1390. بررسی خصوصیات اکوفیزیولوژیکی ارزن دانه­ای و لوبیا چشم بلبلی در کشت مخلوط. نشریه بوم شناسی کشاورزی، جلد دوم، شماره 4. صفحه‌های 1 تا 12.
مظاهری د، حسینی م ب، جهانسوز م ر و یزدی صمدی ب، 1383. تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ارزن علوفه­ای و لوبیا چشم­بلبلی در کشت مخلوط. مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، جلد شانزدهم، شماره 1. صفحه‌های 60 تا 67.
Anil L, Park J, Phipps RH and Miller FA, 1998. Temperate intercropping of cereals for forage: A review of the potential for growth and utilization with particular reference to the UK. Grass Forage Sciences, 53: 301-317.
Asgharipour  MR  and  Rafie  M, 2010. Intercropping of isabgol (Plantago ovata L.) and lentil as influenced by drought stress. American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture, 4: 341-348.
Bjorkman M, Hopkins RJ, Hamback PA and Ramert B, 2005. Effects of plant competition and herbivore density on the development of the turnip root fly (Delia floralis) in an intercropping system. Arthropod–Plant Interactions, 3: 55-62.
Crews TE and Peoples MB, 2004. Legume versus fertilizer sources of nitrogen: Ecological tradeoff s and human needs. Agriculture, Ecosystem and Environment, 102: 279-297.
Ghaley BB, Nielsen HH, Jensen HH and Jensen ES, 2005. Intercropping of wheat and pea as influenced by nitrogen fertilization. Nutrient Cycles in Agroecosystem, 73: 201-212.
Ghosh PK, Ramesh P, Bandyopadhyay KK, Tripathi AK, Hati KM, Misra AK and Acharya CL, 2004. Comparative effectiveness of cattle manure, poultry manure, phosphocompost and fertilizer-NPK on three cropping systems in vertisols of semi-arid tropics. I. Crop yields and system performance. Bioresource Technology, 95: 77–83.
Gunes A, Inal A, Adak MS, Alpaslan M, Bagci EG, Erol T and Pilbeam DJ, 2007. Mineral nutrition of wheat, chickpea and lentil as affected by mixed cropping and soil moisture. Nutrient Cycles in Agroecosystem, 78: 83-96.
Gustave NM, Jean F, Ois L and Xavier D, 2008. Shoot and root competitiom in potatp/maize intercropping, Effects on growth and yield. Environmental and Experimental Botany, 64: 180-188.
Inal A, Gunes A, Zhang F and Cakmak I, 2007. Peanut/maize intercropping induced changes in rhizosphere and nutrient concentrations in shoots. Plant Physiology and Biochemistry, 45: 350-356.
Li L, Sun JH, Zhang FS, Li XL, Yang SC and Rengel Z, 2001. Wheat/maize or wheat/soybean strip intercropping. I. Yield advantage and interspecific interactions on nutrients. Field Crops Research, 71: 123-137.
Ofori K and Gamedoagbao DK, 2005. Yield of scarlet eggplant (Solanum aethiopicum L.) as influenced by planting date of companion cowpea. Scientificae Horticulture, 105: 305-312.
Strydhorst ShM, King JR, Lopetinsky KJ and Harker KN, 2008. Forage Potential of Intercropping Barley with Faba Bean, Lupin, or Field Pea. Agronomy Journal, 100: 182-190.
Willey R W, 1979. Intercropping-its importance and research needs. Part-1. Competition and yield advantages. Field Crops Abstract, 32: 1–10.