تأثیرنیتروژن و بیوپرایمینگ بذر با باکتری¬های محرک رشد بر عملکرد، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه آفتابگردان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

به منظور بررسی تأثیر نیتروژن و بیوپرایمینگ بذر با باکتری­های محرک رشد بر عملکرد، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه آفتابگردان ((Helianthus annus L.، آزمایشی در سال زراعی 1389 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل کود نیتروژنه در سه سطح (صفر،80 و160 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره و باکتری محرک رشد در چهار سطح (عدم پرایمینگ، بیوپرایمینگ بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین 5 (Azotobacter chroococcum strain 5)، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرینOF (Azospirillum lipoferum strain OF) و سودوموناس استرین186 (Psedomunas strain 186) بودند. نتایج نشان داد که اثر ترکیب تیماری مقادیرکود نیتروژنه در بیوپرایمینگ بذر با باکتری­های محرک رشد تأثیر معنی­داری بر روی همه صفات مورد بررسی به جز وزن هزار دانه و قطر ساقه داشت. با افزایش سطوح کود نیتروژنه و کاربرد باکتری­های محرک رشد عملکرد دانه، ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، درصد و عملکرد روغن، درصد و عملکرد پروتئین افزایش یافت. واکنش عملکرد دانه به بیوپرایمینگ بذر با باکتری­های محرک رشد در سطوح کود نیتروژنه یکسان نبود. بیشترین عملکرد به مصرف160 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و بیوپرایمینگ بذر با ازتوباکتر تعلق داشت. مقایسه میانگین ها نشان داد که عملکرد دانه در ترکیب­های تیماری 160N× عدم پرایمینگ با باکتری و80N×  پرایمینگ با ازتوباکتر اختلاف معنی­داری با یکدیگر نداشتند. از یک مدل خطی دو تکه­ای برای کمی نمودن پارامترهای پر شدن دانه استفاده گردید. تمامی پارامترهای پر شدن دانه به طور معنی­داری تحت تأثیر ترکیب تیماری سطوح کود نیتروژنه در بیوپرایمینگ بذر با باکتری­های محرک رشد قرار گرفتند. حداکثر وزن دانه، سرعت و طول دوره موثر پر شدن دانه در سطوح بالای نیتروژن و کاربرد باکتری­های محرک رشد برآورد گردید. بنابراین به منظور افزایش عملکرد دانه در شرایط اقلیمی اردبیل می­توان پیشنهاد نمود که بیوپرایمینگ بذر آفتابگردان با ازتوباکتر انجام شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Nitrogen and Seed Biopriming with Plant Growth Promoting Rhizobacteria (PGPR) on yield, Rate and Effective Grain Filling Period of Sunflower (Helianthus annus L. (

نویسندگان [English]

  • Rauf Seyed Sharifi
  • Hamid Nazarli
چکیده [English]

In order to evaluate the effects of nitrogen fertilizer and seed  biopriming with Plant Growth Promoting  Rhizobacteria (PGPR) on yield, rate and effective grain filling period of sunflower (Helianthus annus L.), a factorial experiment  was conducted based on randomized complete block design by three replications in field experimental University of Mohaghegh Ardabili in 2010. Factors were: nitrogen fertilizer in three levels (0, 80 and 160 kg N ha-1) as urea and seed biopriming with plant growth promoting rhizobacteria in four levels containing, without priming (as control), seed biopriming with Azotobacter  chroococcum strain 5, Azospirillum  lipoferum strain OF, Psedomunasstrain 186. Results indicated that effect of treatment compound of nitrogen rates ×seed bio priming with PGPR had significant effects on all of characteristics studied (except grain 1000 weight and stem diameter). Grain yield, plant height, head diameter, seed number per head, yield and oil percentage, yield and protein percentage increased with increasing of nitrogen fertilizer and application of seed bio priming with PGPR. Response of grain yield wasn,t the same for various levels of nitrogen fertilizer× seed bio priming with PGPR. The highest grain yield belonged to application of 160 kg N ha-1  and seed priming  with  Azotobacter. Means comparison showed that treatment compounds N160 × without priming with PGPR and N80×seed priming with PGPR Azotobacter had similar grain yields. A two part liner model was used to quantifying the grain filling parameters. Various levels of nitrogen fertilizer×seed biopriming with PGPR affected all grain filling parameters significantly. Maximum grain weight, rate and effective grain filling period was obtained in high nitrogen rates and seed priming with PGPR. Thus, it can be suggested that in order to increasing of grain yield in climate conditions of Ardabil, should be applied sunflower seed bio priming  with Azotobacter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Plant Growth Promoting Rhizobacteria
  • Rate and effective grain filling period
  • Sunflower