%0 Journal Article %T اجزای عملکرد و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum L.) تحت کاربرد نهاده‌های آلی و زیستی %J دانش کشاورزی وتولید پایدار %I دانشگاه تبریز %Z 2476-4310 %A نصیری, یوسف %A جوانمرد, عبدالله %D 2021 %\ 04/21/2021 %V 31 %N 1 %P 1-22 %! اجزای عملکرد و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum L.) تحت کاربرد نهاده‌های آلی و زیستی %K خارمریم %K درصد روغن %K سیلیمارین %K سوپرنیتروپلاس %K عملکرد دانه %K کود دامی %K ورمی‌کمپوست %R 10.22034/saps.2021.12767 %X اهداف: این پژوهش به­منظور بررسی اثر کاربرد کودهای آلی و زیستی بر عملکرد، اجزای عملکرد، درصد روغن و سیلیمارین خارمریم انجام گردید.   مواد و روش­ها: آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1395 اجرا گردید. عامل اول کود آلی در سه سطح بدون کاربرد (شاهد)، 20 تن در هکتار کود دامی و 15 تن در هکتار ورمی­کمپوست و عامل دوم شامل روش کاربرد کود زیستی سوپرنیتروپلاس در چهار سطح عدم مصرف، بذرمال (تلقیح بذور) ، کودآبیاری (سرک) و بذر مال + کودآبیاری بودند.   یافته­ها: بیشترین عملکرد کاپیتول و عملکرد بیولوژیکی با کاربرد کود دامی به­دست آمد. تعداد دانه در کاپیتول و وزن هزاردانه با کاربرد هر دو نوع کود دامی و ورمی­کمپوست نسبت به شاهد افزایش معنی­دار نشان دادند. بیشترین عملکرد دانه (2/160 گرم در مترمربع) و درصد روغن (52/17 درصد) با کاربرد ورمی­کمپوست و بیشترین عملکرد روغن (9/27 گرم در مترمربع) با کاربرد کود دامی به­دست آمد که به­ترتیب نسبت به شاهد افزایش­های 31، 8/7 و 7/39 درصدی داشتند. هر سه روش کاربرد سوپرنیتروپلاس نسبت به شاهد افزایش معنی­داری بر درصد روغن دانه داشتند. حداکثر تعداد کاپیتول و وزن هزاردانه با روش تلفیقی کاربرد سوپرنیتروپلاس (بذرمال + کودآبیاری) به­دست آمد. بیشترین عملکرد دانه (4/159 گرم در مترمربع)، درصد روغن (7/ 17­درصد) و عملکرد روغن (7/28 گرم در مترمربع) با کاربرد روش تلفیقی بدون تفاوت معنی­دار با روش کودآبیاری و بذرمال به­دست آمد که نسبت به شاهد به­ترتیب 9/24، 5/12 و 9/41 درصد افزایش نشان دادند. بیشترین درصد سیلیمارین با کاربرد ورمی­کمپوست و سطوح مختلف سوپرنیتروپلاس بدون تفاوت معنی­دار با یکدیگر (به­طور متوسط 2/6 درصد) به­دست آمد که نسبت به عدم کاربرد کود آلی و زیستی (شاهد) به‌طور متوسط 8/79 درصد افزایش نشان دادند.   نتیجه­گیری: کاربرد کودهای دامی و ورمی­کمپوست و کاربرد سوپرنیتروپلاس به­صورت بذرمال و یا کودآبیاری باعث بهبود اجزای عملکرد، عملکرد دانه، درصد روغن و سیلیمارین در خارمریم می­شود.   %U https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_12767_a539e433eae2dd92fe0e86873f9cb3a5.pdf