دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
22
بررسی کارایی کشت مخلوط ترتیکاله (Triticosecale) و ماشک گل خوشهای villosa L.) (Vicia با استفاده از شاخصهای رقابت تحت سامانههای مختلف خاکورزی
1
18
FA
طاهره
صدرا
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا
tahereh.sadra96@gmail.com
جواد
حمزه ئی
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا
j.hamzei@basu.ac.ir
10.22034/saps.2021.41625.2541
<strong>چکیده</strong>
<strong>اهداف:</strong> کشت مخلوط میتواند به عنوان یکی از راههای افزایش عملکرد و پایداری تولید در واحد سطح مطرح باشد. بنابراین، این آزمایش بهمنظور بررسی اجزاء عملکرد، عملکرد و شاخصهای رقابت در کشت مخلوط تریتیکاله با ماشک گل خوشهای تحت تأثیر سامانههای مختلف خاکورزی انجام گردید.
<strong> </strong>
<strong>مواد و روشها:</strong> آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال زراعی 98-1397 بصورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرارانجام شد. خاکورزی در سه سطح (شخم مرسوم، حداقل و بدون شخم) عامل اصلی و الگوی کاشت در پنج سطح (کشت خالص ماشک (M) و تریتیکاله (T) و کشتهای مخلوط 50T:50M، 67T:33M و 33T:67M) عامل فرعی بوند.
<strong> </strong>
<strong>یافتهها:</strong> نتایج نشان داد که اثر خاکورزی و الگوی کشت بر تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و دانه تریتیکاله و تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیک و دانه ماشک معنیدار بود. بالاترین عملکرد دانه تریتیکاله و ماشک مربوط به شخم رایج و کشت خالص بود. بیشترین سودمندی بر اساس شاخصهای نسبت برابری زمین (30/1) و ضریب نسبی تراکم (60/4) از الگوی کشت مخلوط M50T+50 بدست آمد. مثبت بودن مقادیر شاخص غالبیت و بالاتر بودن مقادیر نسبت رقابت در الگوی 50T:50M و 33T:67M برای گیاه تریتیکاله، بیانگر برتری رقابتی تریتیکاله نسبت به ماشک یا استفاده بهتر از نهادهها در کشت مخلوط بوده است. کاهش یا افزایش عملکرد واقعی کل و سودمندی مخلوط در تریتیکاله و ماشک مثبت بود.
<strong> </strong>
<strong>نتیجه گیری: </strong>بنابراین<strong> </strong>با برآورد شاخصهای رقابتی به منظور بررسی وضعیت دو گونه در مخلوط مشخص گردید در تیمارهای مختلف کشت مخلوط افت عملکرد واقعی کل وجود نداشت که نشان از برتری کشت مخلوط نسبت به تک کشتی میباشد. بنابراین الگوی 50T+50M علاوه بر ایجاد تنوع زیستی و پایداری اکوسیستم باعث حداکثر بهره وری از زمین میشود.
تنوع زیستی,چند کشتی,نسبت برابری زمین,سودمندی مخلوط,کشاورزی پایدار,شخم
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13731.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13731_27f2bd8903dd6e657784f26126d9b9d7.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
اثر الگوهای مختلف کاشت بر خصوصیات زراعی دو رقم نخود در کشت مخلوط با بالنگوی شهری (iberica Lallemantia)
19
30
FA
ولی
خوشقدم
0000-0003-1221-3938
گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
valixosqadam@gmail.com
سعید
زهتاب سلماسی
گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
جلیل
شفق کلوانق
0000-0003-1008-241X
گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
shafagh.jalil@gmail.com
10.22034/saps.2021.13686
چکیده<br />اهداف: مطالعه برای بررسی خصوصیات زراعی دو رقم نخود در کشت مخلوط با بالنگوی شهری (قره زرک) و مشخص کردن الگوی مناسب کشت مخلوط انجام گرفت.<br /> <br />مواد و روشها: آزمایش در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز، به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل کشت مخلوط با نسبت 40 درصد، 60 درصد و80 درصد تراکم مطلوب بالنگوی شهری و تراکم مطلوب نخود آرمان و آزاد، کشت خالص نخود آزاد، کشت خالص نخود آرمان و کشت خالص بالنگوی شهری بودند.<br /> <br />یافته ها: نتایج آزمایش نشان داد که در تیمار کشت خالص نخود آرمان، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت، عملکرد دانه و وزن صد دانه بیشترین میزان و در تیمار کشت مخلوط 80 درصد بالنگوی شهری و تراکم مطلوب نخود آزاد کمترین می باشد. نسبت برابری زمین بجز در تیمارهای کشت مخلوط 80 درصد بالنگوی شهری و تراکم مطلوب نخود آرمان و آزاد، بزرگتر از یک بود و بیشترین مقدار نسبت برابری زمین در تیمار کشت مخلوط 40 درصد بالنگوی شهری و تراکم مطلوب نخود آزاد و کمترین مقدار آن در تیمار کشت مخلوط 80 درصد بالنگوی شهری و تراکم مطلوب نخود آزاد و آرمان مشاهده شد. بیشترین مجموع ارزش نسبی در تیمار کشت مخلوط 60 درصد بالنگوی شهری و تراکم مطلوب نخود آزاد و کمترین آن در تیمار کشت مخلوط 80 درصد بالنگوی شهری و تراکم مطلوب نخود آزاد مشاهده شد. <br /> <br />نتیجه گیری: به طور کلی با توجه به یافته های این پژوهش ، کشت مخلوط 40 درصد بالنگوی شهری و تراکم مطلوب نخود در هر دو رقم، مناسب کشت مخلوط میباشد.<br /> <br />
واژه های کلیدی: بالنگوی شهری,کشت مخلوط,عملکرد دانه,نسبت برابری زمین,نخود
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13686.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13686_4e6819e1994e76fce95b4a696de71333.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
ارزیابی عملکرد اسانس و شاخصهای اکولوژیکی در کشت مخلوط آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) و سویا (Glycine max L.) با کاربرد قارچ میکوریز
31
50
FA
مصطفی
امانی ماچیانی
اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
amani0056@gmail.com
عبدالله
جوانمرد
گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
a.javanmard@maragheh.ac.ir
علی
استادی
0000-0003-1072-6449
اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
aliostadi1369@gmail.com
محمدرضا
مرشدلو
گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
10.22034/saps.2021.13687
چکیده<br />مقدمه و هدف: با توجه به لزوم استفاده از سیستمهای کشاورزی پایدار و وارد کردن گونههای جدید بهمنظور افزایش تنوع گونهای، پژوهشی با هدف بررسی اثر کشت مخلوط آویشن (<em>Thymus vulgaris </em>L.) با سویا (<em>Glycine max </em>L.) با کاربرد کود زیستی بر محتوی و عملکرد اسانس آویشن و شاخصهای اکولوژیکی اجرا شد. <br /> <br />مواد و روشها: آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی 1398 اجرا شد. فاکتور اصلی الگوهای مختلف کشت شامل کشت خالص آویشن، کشت خالص سویا، کشت مخلوط یک ردیف سویا+ یک ردیف آویشن (1:1) و دو ردیف سویا+ یک ردیف آویشن (2:1) بود. فاکتور دوم و سوم بهترتیب تلقیح و عدم تلقیح با میکوریز و برداشت (دو چین) بودند.<br /> <br />یافتهها: نتایج نشان داد، بیشترین عملکرد ماده خشک آویشن (5/634 گرم در متر مربع) در کشت خالص و چین اول بدست آمد. همچنین، بیشترین عملکرد اسانس آویشن (45/9 گرم در متر مربع) در چین اول و الگوی کشت مخلوط 1:1 بدست آمد. علاوه بر این، با تلقیح قارچ میکوریزا درصد و عملکرد اسانس آویشن بترتیب 86/30 و 95/11 درصد نسبت به عدم تلقیح افزایش یافت. بیشترین شاخصهای اکولوژیکی (نسبت معادل سطح زیر کشت و زمان، نسبت معادل سطح برداشت و کارایی استفاده از زمین) و شاخصهای اقتصادی (سودمندی کشت، سودمندی اقتصادی کشت مخلوط و شاخص بهرهوری سیستم) در الگوی کشت 1:1 با کاربرد کود زیستی بدست آمد که بیانگر سودمند بودن این الگوی کشت از لحاظ اقتصادی نسبت به کشت خالص دو گیاه میباشد.<br /> <br />نتیجهگیری: به طور کلی، کشت مخلوط یک ردیف سویا+ یک ردیف آویشن همراه با کود زیستی میتواند در افزایش درآمد اقتصادی و کارایی استفاده از زمین به کشاورزان معرفی گردد.<br />
واژههای کلیدی: الگوی کشت,شاخص بهرهوری سیستم,عملکرد دانه,کشاورزی پایدار,کود زیستی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13687.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13687_40335a2ea709c85f8041df992f5d1282.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
مطالعه تأثیر خاکپوش زنده بر خصوصیات فنولوژیک و عملکرد کمی و کیفی دانه رقم آفتابگردان(Helianthus annuus L.)
51
69
FA
بیتا
عباسی
اکولوژی گیاهان زراعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
bita.abassi@gmail.com
غلامرضا
محمدی
گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
mohammadi@razi.ac.ir
علیرضا
باقری
گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
alireza884@yahoo.com
10.22034/saps.2021.40595.2513
<strong>چکیده</strong><br /><strong>اهداف: </strong>پژوهش حاضر به منظور تعیین مناسبترین زمان کاشت خاکپوش زنده ( شنبلیله) بر فنولوژی، کیفیت دانه و عملکرد ارقام آفتابگردان انجام شد.<br /><strong> </strong><br /><strong>مواد و روشها: </strong>آزمایش در سال 1396 در دانشگاه رازی بهصورت فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. فاکتور اول کاشت شنبلیله در چهار سطح (عدم کشت خاکپوش زنده (شاهد)، کاشت شنبلیله 15 روز قبل، همزمان و 15 روز بعد از آفتابگردان) و فاکتور دوم سه رقم آفتابگردان (پروگرس، فرخ، لاکومکا) بود.<br /><strong> </strong><br /><strong>یافتهها:</strong> کاشت شنبلیله قبل از آفتابگردان منجر به کاهش عملکرد کمی و کیفی آفتابگردان شد. به طوری که عملکردهای دانه، روغن و پروتئین آفتابگردان در شرایط کاشت خاکپوش زنده 15 روز قبل از آن به ترتیب 5/38، 9/37 و 6/43 درصد کمتر از تیمار شاهد بود. همچنین وقوع مراحل ستارهای شدن، گلدهی، تشکیل طبق و رسیدگی فیزیولوژیک به ترتیب به میزان 8/69، 8/21، 5/24 و 6/82 درجه روز رشد بیشتر (4/4، 1/1، 1 و 3/4 روز دیرتر) از شرایط شاهد رخ داد. با این حال کاشت خاکپوش زنده همزمان و 15 روز بعد از آفتابگردان بر عملکرد کمی و کیفی دانههای آفتابگردان تأثیر مثبت داشت. عملکردهای دانه، روغن و پروتئین با کاشت همزمان به ترتیب 4/39، 4/36 و 3/43 درصد بیشتر از شاهد بود. این مقادیر با کاشت خاکپوش زنده بعد از آفتابگردان به ترتیب 5/25، 7/26 و 5/23 درصد بهدست آمدند. وقوع مراحل گلدهی و تشکیل طبق در شرایط کاشت همزمان بهترتیب به 8/20 و 1/47 درجه روز رشد (7/0 و 4/1 روز زودتر) و در شرایط کاشت خاکپوش زنده بعد از آفتابگردان به 3/42 و 6/112 درجه روز رشد کمتر (8/1 و 6/4 روز زودتر) از شاهد احتیاج داشت. بین ارقام آفتابگردان، وقوع مراحل فنولوژیک برای رقم پروگرس دیرتر از ارقام فرخ و لاکومکا بود. دانههای رقم فرخ بیشترین محتوای روغن را داشتند (36 درصد). بیشترین عملکرد دانه (3426 کیلوگرم در هکتار)، روغن (1203 کیلوگرم در هکتار) و پروتئین (536 کیلوگرم در هکتار) به رقم لاکومکا اختصاص یافت.<br /><strong> </strong><br /><strong>نتیجهگیری:</strong> کاشت زودهنگام خاکپوش زنده به دلیل ایجاد رقابت بین بوتههای شنبلیله با بوتههای جوان آفتابگردان، منجر به رشد رویشی ضعیف و تأخیر زمان وقوع مراحل رشد فنولوژیک آفتابگردان خواهد شد. این نتایج اهمیت انتخاب رقم مناسب و به حداقل رساندن رقابت از طریق انتخاب زمان مطلوب کاشت خاکپوش زنده زنده که باعث برتری اثر مساعدتی خاکپوش زنده نسبت به اثر رقابتی آن میشود را ثابت میکند.
پروتئین,روغن,رسیدگی فیزیولوژیک,شنبلیله,خاکپوش زنده
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13728.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13728_ce95e37e8572ab7e64ee6c95d985196c.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
تاثیر کوتاه مدت گیاهان پوششی زمستانه بر بهبود برخی ویژگیهای خاک و عملکرد سیبزمینی
71
83
FA
صفری
قهرمانی
اکولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی
علی
عبادی
گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
احمد
توبه
گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
ahmadtobeh1340@gmail.com
مسعود
هاشمی
گروه علوم خاک فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه ماساچوست آمریکا
masoud@umass.edu
محمد
صدقی
گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
mosedghi2003@yahoo.com
عبدالقیوم
قلی پوری
گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
gholipoori@yahoo.com
10.22034/saps.2021.13689
<strong>چکیده</strong><br /><strong>اهداف:</strong> گیاهان پوششی توانایی بالایی برای کمک به کشاورزی پایدار دارند. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثربخشی استفاده از گیاهان پوششی زمستانه تربسفید و یولاف بهصورت تککشتی یا مخلوط بر بهبود عملکرد سیبزمینی و برخی ویژگیهای خاک بود.<br /><strong> </strong><br /><strong>مواد و روشها</strong>: آزمایش مزرعهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه<br /> محقق اردبیلی در سالهای1396 و 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کشت پاییزه گیاهان پوششی یولاف<br />(<em>Avena sativa</em> L.)، ترب سفید (<em>Raphanus </em><em>sativus</em> L<em>.</em>) و کشت مخلوط آنها با نسبت بذر 50 درصد و تیمار شاهد در سال 1396 و کاشت سیب زمینی متعاقب آن در سال 1397بود.<br /><strong> </strong><br /><strong>یافتهها:</strong> نتایج نشان داد که بیشترین زیستتوده گیاهان پوششی از تیمار تککشتی ترب سفید (1/466 گرم در متر مربع) حاصل شد. بیشترین زیستتوده علفهای هرز از تیمار شاهد (6/353 گرم در متر مربع) بهدست آمد. تککشتی و کشت مخلوط یولاف و ترب سفید اختلاف آماری معنیداری از نظر کاهش زیستتوده علفهای هرز نداشتند. غالب ویژگیهای خاک مورد اندازهگیری بجزء کربن آلی خاک، تحت تاثیر گیاهان پوششی قرار گرفتند. عملکرد سیبزمینی در تککشتی و کشت مخلوط گیاهان پوششی دارای اختلاف آماری معنیداری نبود اما در مقایسه با تیمار شاهد بدون کشت گیاهان پوششی، تککشتی یولاف، ترب سفید و کشت مخلوط آنها به ترتیب 45/31، 55/24 و 56/20 درصد عملکرد سیبزمینی را افزایش دادند.<br /><strong> </strong><br /><strong>نتیجهگیری</strong>: نتایج حاصل از این آزمایش بیانگر تأثیر مثبت گیاهان پوششی زمستانه بصورت تککشتی و کشت مخلوط بر ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک و همچنین عملکرد سیبزمینی بود.<br /><strong> </strong><br /> <br />
واژه های کلیدی: ترب سفید,جمعیت میکروبی خاک,سلامت خاک,کربن آلی خاک,کرم خاکی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13689.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13689_e4097ce93aef3ec9f10ee485a51da36d.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
پاسخ کنجد (Sesamum indicum L.) به نظامهای مختلف تغذیه و گیاهان پوششی در رقابت با علفهای هرز
85
100
FA
هیوا
خانه ای
گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
فائزه
زعفریان
گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
fa.zaefarian@sanru.ac.ir
ایران دخت
منصوری
گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
10.22034/saps.2021.13690
چکیده<br />اهداف: این پژوهش بهمنظور بررسی اثر نظامهای مختلف تغذیه و گیاهان پوششی روی صفات مورفولوژیک، عملکرد، اجزای عملکرد و شاخصهای رقابتی کنجد در رقابت با علفهای هرز انجام شد.<br /> <br />مواد و روشها: پژوهش حاضر در سال 1395 در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بهصورت طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار و 8 تیمار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- کنجد + گیاه پوششی سویا + بدون کود، 2- کنجد + گیاه پوششی ارزن + بدون کود، 3- کنجد + گیاه پوششی سویا + ورمیکمپوست، 4- کنجد + گیاه پوششی ارزن + ورمیکمپوست، 5- کنجد + گیاه پوششی سویا + کود شیمیایی، 6- کنجد + گیاه پوششی ارزن + کود شیمیایی، 7- تککشتی کنجد + بدون وجین + بدون کود (شاهد) 8- تککشتی کنجد + باوجین + کود شیمیایی (شاهد) بود. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل: تراکم و زیست توده علفهای هرز، شاخصهای رقابتی، عملکرد و اجزای عملکرد و همچنین صفات مورفولوژیک کنجد میباشد.<br /> <br />یافتهها: نتایج نمونهبرداری از علفهای هرز طی سه مرحله (مرحله 10 برگی، خمیری شدن دانه و زمان برداشت کنجد) نشان داد که بیشترین تراکم و زیست توده علفهای هرز در تیمار شاهد بدون وجین و بعد از آن در تیمار سویا با کود شیمیایی مشاهده شد. نتایج تحقیقات نشان داد منابع کودی و گیاهان پوششی تاثیر معنیداری بر عملکرد دانه در واحد سطح، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و همچنین شاخص رقابت (CI) داشته است، بهگونهای که بیشینه و کمینه مقدار عملکرد دانه بهترتیب در تیمار گیاه پوششی ارزن با کود آلی (22/1630 کیلوگرم در هکتار) و ارزن بدون کود (33/413 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. بالاترین تعداد کپسول در بوته (41) در تیمار شاهد با وجین و بیشترین تعداد دانه در کپسول (33/64 و 66/63) و وزن هزار دانه کنجد (56/2 و 53/2 گرم) بهترتیب در دو تیمار شاهد با وجین و ارزن با کاربرد کود آلی مشاهده شد، همچنین بالاترین میزان شاخص رقابت (38/4 درصد) در تیمار کنجد به همراه ارزن با کود آلی مشاهده شد که نشاندهنده تاثیر معنیدار تیمارهای آزمایش بر این شاخص در گیاه کنجد بود.<br /> <br />نتیجهگیری: نتایج این آزمایش نشان داد که کاشت گیاه پوششی ارزن توانست با کاهش تراکم و زیست توده علفهای هرز، عملکرد کنجد را بهطور چشمگیری افزایش دهد. همچنین استفاده از کود آلی نسبت به کود شیمیایی باعث بهبود ویژگیهای خاک شده و در نتیجه استفاده از آن راهکاری مناسب جهت دستیابی به عملکرد بالاتر در گیاه زراعی کنجد بهشمار میآید. لذا، استفاده از گیاه پوششی ارزن و همچنین کود آلی در جهت بهبود عملکرد کنجد و مدیریت مناسب علفهای هرز توصیه میگردد.<br /> <br />
واژههای کلیدی: ارزن,سویا,شاخص رقابت,علف هرز,کشاورزی پایدار
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13690.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13690_279f8c47b69e0013576adf6eb0d56478.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
اثرات زیستمحیطی نظام تولید گندم آبی با رویکرد ارزیابی چرخه حیات (مطالعه موردی: استان اردبیل(
101
116
FA
جبرائیل
تقی نژاد
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
عادل
واحدی
موسسه تحقیقات فنی ومهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
adel@yahoo.com
10.22034/saps.2021.13691
چکیده<br />اهداف: ارزیابی چرخه حیات (LCA)رویکردی برای مطالعه اثرات زیست محیطی تولید محصول یا انجام یک فعالیت است که بر اساس دو شاخص میزان مصرف منابع وانتشارآلایندهها محاسبه میگردد. یکی از محدودیتهای استفاده از نهادهها در بخش کشاورزی انتشار آلایندههای مختلف میباشد که اثرات منفی بر محیطزیست دارند. هدف از این پژوهش بررسی انتشار آلایندههای زیستمحیطی در مراحل مختلف تولید گندم آبی در استان اردبیل است.<br /> <br />مواد و روشها: برای تجزیه وتحلیل اثرات زیست محیطی، از روش ISO14014 به ازای یک واحد کارکردی معادل با یک تن دانه استفاده شد. دادههای موردنیاز از طریق پرسشنامه ومصاحبه حضوری با تولیدکنندگان گندم آبی استان در سال زراعی 97-1396 جمعآوری شدند. اثرات زیستمحیطی در قالب هفت گروه تأثیر گرمایش جهانی، سمیت برای اکوسیستمهای خشکی، اسیدی شدن، تخلیه منابع فسیلی، تخلیه منابع فسفات، تخلیه منابع پتاسیم و منابع آبی با استفاده از ارزیابی چرخه حیات(LCA) مورد بررسی قرار گرفت.<br /> <br /> یافتهها: برآورد شاخصهای زیستمحیطی (EcoX) و یا تخلیه محیطی (RDI) برای گروههای تأثیر نشان داد که ارزشهای EcoX و RDI برای گروههای تأثیر گرمایش جهانی، اسیدیته، اوتریفیکاسیون اکوسیستم خشکی و تخلیه منابع فسیلی، فسفات، پتاسیم و منابع آبی بهترتیب برابر با 075/0، 178/0، 401/0، 036/0، 628/0، 040/0 و 353/0 بهدست آمد. بنابراین میتوان نتیجه گرفت در میان شاخصهای زیست محیطی اوتریفیکاسیون خشکی بیشترین تأثیر منفی و در میان گروههای تخلیه منابع، تخلیه منابع فسفات بالاترین پتانسیل آسیب به محیطزیست را دارد.<br /> <br />نتیجهگیری: به نظر میرسد که مدیریت مصرف بهینه کودهای شیمیایی بهویژه کود نیتروژن و فسفر بر مبنای بهرهگیری از اصول کم نهاده و کاربرد انواع نهادههای آلی، کاشت گیاهان تثبیتکننده نیتروژن و خاکورزی حداقل میتوان از روشهای مختلف مدیریت نظام زراعی بهره جست. تا بتوان گامی برای کاهش اثرات زیست محیطی باشد.<br />
آلاینده, ارزیابی چرخه حیات,اوتریفیکاسیون خشکی,گندم,تخلیه منابع
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13691.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13691_2c99458cad53aa50e8f02af53ec6d062.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
تاثیر قارچ Piriformospora indica بر صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه تربچه (Raphanus raphanistrum L.) در شرایط تنش فلزات سنگین
117
129
FA
فاطمه
ایزدی
مهندسی تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
nazgolizadi@gmail.com
مهدی
قبولی
0000-0002-6173-7327
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
mehdi.ghabooli@gmail.com
مجید
رستمی
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
majidrostami7@yahoo.com
زهرا
موحدی
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
zahra_movahedi_312@yahoo.com
10.22034/saps.2021.13694
چکیده<br />اهداف: قارچ <em>Piriformospora indica</em> علاوه بر تحریک رشد و نمو گیاه میزبان سبب ایجاد مقاومت به تنشهای غیرزیستی نظیر تنش فلزات سنگین میشود. بررسی تاثیر قارچ اندوفیت <em>P. indica</em> بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک گیاه تربچه و همچنین مقاومت به تنش فلزات سنگین از اهداف این پژوهش است.<br /> <br />مواد و روشها: این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ملایر انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 3 نوع فلز سنگین (روی، نیکل، سرب و شاهد) و 3 تیمار قارچی (تلقیح با اسپور، تلقیح با میسیلیوم و عدم تلقیح) بودند. خصوصیات مورد بررسی شامل وزن خشک اندام هوایی، محتوای نسبی آب، رنگیزه های فتوسنتزی، نشت یونی، کربوهیدرات کل محلول، پروتئین و پرولین بود.<br /> <br />یافتهها: نتایج نشان داد طی تنش، فلزات سنگین کاهش معنیداری در وزن خشک، محتوای نسبی آب، کلروفیل، کاروتنوئید، میزان کربوهیدرات و پروتئین ایجاد کرد؛ در حالیکه تلقیح با اسپور و میسیلیوم قارچ بر صفاتی نظیر پرولین، کربوهیدرات و پروتئین اثر معنیداری داشت و باعث افزایش این صفات و کاهش تاثیرات منفی فلزات سنگین شد. تنش فلزات سنگین با افزایش نشت یونی باعث ناپایداری غشاء گردید اما تلقیح با قارچ خصوصا اسپور میزان نشت یونی ناشی از پراکسیداسیون لیپیدها را پائین آورد.<br /> <br />نتیجهگیری: کاربرد روشهای زیستی میتواند نقش مهمی در مقابله با اثرات سمی فلزات سنگین داشته باشد. با توجه به تکثیر قارچ <em>P. indica</em><em> </em>بر روی محیط کشت مصنوعی و نتایج بدست آمده، امکان استفاده از آن به عنوان یک کود زیستی در اصلاح خاکهای آلوده به فلزات سنگین قابل بررسی است.<br /> <br />
رنگیزه های فتوسنتزی,پراکسیداسیون لیپید,تنش فلزات سنگین,همزیستی,نشت یونی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13694.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13694_597988297bb9ffe47e884cbee4d3055b.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
تأثیر کاربرد ورمیکمپوست بر رشد و روابط آبی گیاه کینوا در شرایط تنش شوری
131
147
FA
سجاد
علیار
دانشجوی کارشناسی ارشد بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
aliyarsajad73@gmail.com
ناصر
علی اصغرزاد سلمانی
0000-0003-3853-8917
استاد بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
n-aliasghar@tabrizu.ac.ir
عادل
دباغ محمدی نسب
0000-0003-2413-1016
استاد گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
adeldabb@yahoo.com
شاهین
اوستان
استاد شیمی خاک گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
oustan@tabrizu.ac.ir
10.22034/saps.2021.39920.2493
<strong>چکیده</strong>
<strong>اهداف: </strong>کینوا (<em>Chenopodium quinoa</em> Willd.) گیاه یکساله بهاره و شبه غله از تیره اسفناجیان است و ارزش غذایی بالایی دارد. مطالعات نشان داده است که استفاده از کودهای آلی مانند ورمیکمپوست میتواند اثرات منفی تنش شوری را در گیاهان کاهش داده و رشد و عملکرد آنها را بهبود ببخشد.
<strong> </strong>
<strong>مواد</strong><strong> </strong><strong>و روشها:</strong> آزمایش بهصورت گلدانی با طرح آماری کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل با سه تکرار در خاک شنلومی استریل انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ورمیکمپوست (در دو سطح صفر و دو درصد) و شوری حاصل از نمک کلرید سدیم شامل سطوح 06/1(هدایت الکتریکی اولیه خاک)، 5، 10، 20 و 30 دسیزیمنس بر متر) بودند.
<strong> </strong>
<strong>یافتهها </strong>: نتایج نشان داد که اثر متقابل شوری و ورمیکمپوست در تمام صفات اندازهگیری شده معنیدار بودند (<em>p≤0.05</em>)، وزنتر و خشکریشه در حضور و عدم حضور ورمیکمپوست با افزایش شوری کاهش پیدا کرد. در سطوح متناظر شوری (بهجز dS.m<sup>-1</sup> 30) تیمار ورمیکمپوست سبب افزایش وزنتر و خشکریشه شد. اثر منفی شوری بر وزنتر و خشک بخش هوایی کمتر از بخش ریشه بود و کاهش معنیدار در سطح dS.m<sup>-1</sup> 30 اتفاق افتاد. شاخص کلروفیل با افزایش شوری کاهش یافت ولی در تمام سطوح شوری تیمار ورمیکمپوست سبب افزایش معنیدار آن گردید. تیمار ورمیکمپوست تا dS.m<sup>-1</sup> 10 اثر مثبت خود بر هدایت روزنهای را نشان داد. نشت الکترولیت تا dS.m<sup>-1</sup> 10 در تیمار ورمیکمپوست کاهش یافت.
<strong> </strong>
<strong>نتیجه گیری</strong>: کاربرد ورمیکمپوست بر میزان تولید زیستتوده کینوا تأثیر مثبت گذاشته و موجب بهبود وضعیت رشد و عملکرد آن در شرایط تنش شوری گردیده است.
<strong> </strong>
کینوا,محتوای نسبی آب برگ,نشت الکترولیت,ورمیکمپوست,هدایت روزنهای
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13718.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13718_0d725e27d7c2666b1597a2bea4605fd0.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
تأثیر باکتریهای محرک رشد گیاه(PGPB) و قارچهای میکوریز بر برخی ویژگیهای جوانهزنی بذر و بنیه گیاهچه سه دورگ ذرت
149
167
FA
آیدین
حمیدی
0000-0002-7743-5083
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال-کرج
hamidi.aidin@gmail.com
احمد
اصغرزاده
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات خاک و آب، بخش بیولوژی خاک-کرج
asgharzadeh_2000@yahoo.com
علی
خلوتی
بخش زیستشناسی، دانشگاه کوئین، تورونتو(کانادا) و محقق مدعو دانشگاه بسفر ترکیه
aali.khalvati@boun.edu.tr
سپیده
اکبری والا
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، بخش بیوتکنولوژی میکروبی-کرج
akbari@abrii.ac.ir
رجب
چوگان
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، بخش تحقیقات ذرت و گیاهان علوفه-ای-کرج
10.22034/saps.2021.13700
چکیده<br />اهداف: بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد باکتریهای محرک رشد گیاه و قارچهای میکوریز بهصورت تلقیح توأم بذر بر قابلیت جوانهزنی و بنیه بذر و گیاهچه سه دورگساده دیررس پژوهشی آزمایشگاهی به اجرا در آمد.<br /> <br />مواد و روشها: آزمایش بهصورت دوفاکتوره با 18 تیمار (3 دورگ ساده × 6 تلقیح بذر) بر پایه طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. باکتریهای محرک رشد گیاه مورد بررسی <em>ازوتوباکتر</em><em> کروکوکوم</em><em>، آزوسپیریلیوم لیپوفروم، آزوسپیریلیوم برازیلنس</em>و<em>پسودوموناس فلورسنس </em>و قارچهای میکوریز آرباسکولار بررسی شده <em>فانلیفورمیس موسه </em>و <em>سیمیگلوموس هوئی</em> بودند. همچنین دورگهای ساده دیررس ذرت بررسی شدهSC700، SC704 و یک دورگ دیررس امیدبخش جدید B73×K18بودند. اثر تلقیح توأم بذرها با باکتریهای محرک رشد گیاه و قارچهای میکوریز بررسی شده بر قابلیت جوانهزنی و بنیه بذر و گیاهچه دورگهای ساده دیررس ذرت مطالعه شده با اندازهگیری قابلیت جوانهزنی، متوسط زمان جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، ضریب سرعت جوانهزنی، سرعت جوانهزنی روزانه، طول گیاهچه، طول ساقهاولیه، طول ریشه اولیه، وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ساقهاولیه، وزن خشک ریشهاولیه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه ارزیابی شد.<br /> <br />یافتهها: نتایج بدست آمده مشخص ساخت که بهجز متوسط جوانهزنی روزانه و ضریب سرعت جوانهزنی سایر ویژگیهای مورد بررسی تحت تأثیر اثرمتقابل دورگها و تلقیح توأم باکتریهای محرک رشد گیاه و قارچهای میکوریز قرار گرفتند. همچنین مشخص گردید که کاربرد مایه تلقیح تلفیق سه جنس باکتری و قارچ <em>فانلیفورمیس موسه </em>سبب بیشترین افزایش در قابلیت جوانهزنی بذر و ویژگیهای مرتبط با بنیه گیاهچه هر سه دورگ شده و تلقیح توأم بهترتیب مایه تلقیح دارای دوباکتری <em>ازوتوباکتر</em><em> کروکوکوم</em> و<em> سودوموناس فلورسنس</em> و باکتری <em>ازوتوباکتر </em><em>کروکوکوم</em><em> </em>و قارچ <em>فانلیفورمیس موسه </em>از تأثیر بیشتری برخوردار بودند. همچنین ویژگیهای مورد بررسی بذر دورگSC704 بیش از دورگهای دیگرتحت تأثیر مثبت باکتریها و قارچهای میکوریز مورد مطالعه قرار گرفته و از این لحاظ دورگهای B73×K18و SC700 در مرتبههای بعدی قرار داشتند. بررسی رابطه همبستگی بین ویژگیهای بررسی شده نیز وجود همبستگی بالای بین آنها را نشان داد.<br /> <br />نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش کاربرد باکتریهای محرک رشد گیاه و قارچهای میکوریز بررسی شده تأثیر قابل ملاحظهای در ارتقای کیفیت بذر و بهبود بنیه گیاهچه دورگهای ساده دیررس ذرت مورد مطالعه داشتند. بنابراین، کاربرد آنها به صورت کودهای زیستس تجاری ازطریق پوشش دهی بذرها برای توسعه کشت ذرت امکانپذیر میباشد.<br />
باکتریهای محرک رشد گیاه,بنیه گیاهچه,ذرت,میکوریز,قابلیت جوانه زنی بذر
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13700.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13700_08e321be39f903270ca464fc6e22a83e.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
اثر کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه نخود فرنگی (Pisum sativum L.) تحت سطوح مختلف آبیاری
169
180
FA
مهدی
قاسم بگلو
گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی_اردبیل ایران
gasembagloomehdi@yahoo.com
محمد
صدقی
استاد دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی
m_sedghi@uma.ac.ir
رئوف
سید شریفی
استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی
raouf_ssharifi@yahoo.com
سلیم
فرزانه
استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
salimfarzaneh@yahoo.com
10.22034/saps.2021.43011.2583
چکیده<br /> اهداف: این پژوهش با هدف بررسی تاثیر کاربرد کودهای زیستی در سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود فرنگی انجام گردید.<br /> <br />مواد و روشها: آزمایش در اراضی روستای گمند از توابع بخش خواجه شهرستان هریس استان آذربایجانشرقی واقع در پانزده کیلومتری شرق تبریز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری در چهار سطح آبیاری نرمال (تیمار شاهد)، قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانهها، قطع آبیاری در مرحلهی گلدهی و عدم آبیاری و کودهای زیستی در هشت سطح (عدم تلقیح بذر(تیمار شاهد)، تلقیح بذر با ازتوباکتر، آزوسپریلیوم، میکوریزا، کاربرد توام ازتوباکتر و آزوسپریلیوم، کاربرد توام ازتوباکترو میکوریزا، کاربرد توام آزوسپریلیوم ومیکوریزا وکاربرد توام ازتوباکتر،آزوسپریلیوم ومیکوریزا ) بود.<br /> <br />یافتهها: وزن صد دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، درصد پروتئین، شاخص برداشت و طول غلاف به طور معنیداری تحت تاثیر تیمارهای مختلف آبیاری و کودهای زیستی قرار گرفتند. تنش خشکی باعث کاهش عملکرد و اجزای عملکرد گردید. تنش خشکی باعث کاهش ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته ، درصد پروتئین، شاخص برداشت، طول غلاف و افزایش وزن صد دانه گردید کاربردکودهای زیستی به صورت تکی و تلفیقی باعث افزایش وزن صد دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، درصد پروتئین، شاخص برداشت و طول غلاف گردید.<br /> <br />نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان عملکرد با کاربرد توام ازتوباکتر، آزوسپریلیوم ومیکوریزا در زمان کشت در شرایط آبیاری کامل حاص ل شد.
اجزای عملکرد,دتنش خشکی,شاخص برداشت,کود زیستی,نخود فرنگی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13701.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13701_c822872982f899b87c27abee10d440fc.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
22
اثر کودهای دامی بر رشد، عملکرد و اسانس گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis L.)
181
196
FA
عسکر
قنبری عدیوی
دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه شهرکرد
askarghanbariodivi@gmail.com
سینا
فلاح
گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
falah1357@yahoo.com
مجتبی
کریمی
گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
mkarimi490@gmail.com
زهرا
لری گوئینی
دانشیار پژوهشکده علوم پایه سلامت، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران
zahralorigooini@gmail.com
10.22034/saps.2021.43886.2603
<strong>چکیده </strong><br /><strong>اهداف: </strong>این تحقیق به منظور ارزیابی اثر کودهای دامی بر رشد و نمو اندام گیاه مریمگلی برای حصول عملکرد مطلوب اسانس انجام گردید.<br /><strong> </strong><br /><strong>مواد و روشها: </strong>آزمایش به صورت طرح اسپیلت پلات در زمان و در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای 1397 و 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کود مرغی (کم، متوسط و زیاد به ترتیب 2222، 3174 و 5555 کیلوگرم در هکتار)، سطوح کود گوسفندی (کم، متوسط و زیاد به ترتیب 3788، 5411 و 9470 کیلوگرم در هکتار)، سطوح کود گاوی (کم، متوسط و زیاد به ترتیب 4310، 6157 و 10775 کیلوگرم در هکتار)، کود شیمیایی و شاهد (بدون کود) بودند که در دو چین مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات اندازهگیری شده شامل رنگیزههای فتوسنتزی، شاخصسطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، درصد و عملکرد اسانس بودند.<br /><strong> </strong><br /><strong>یافتهها: </strong>اثرات اصلی کود و چین برداری بر همه صفات (به جز کارتنوئیدها و درصد اسانس) معنیدار شد. اثرات متقابل کود در چین برای کلروفیلها، وزن خشک اندام هوایی و عملکرد اسانس معنیدار بود. در چین اول، بیشترین میزان کلروفیلها در کرتهای دریافتکننده سطح زیاد کود مرغی مشاهده شد. در چین دوم، کرتهای دریافت کننده سطح زیاد کود مرغی دارای بیشترین میزان وزن خشک اندام هوایی بودند (2953 کیلوگرم در هکتار) و این تیمار بدون اختلاف معنیدار با تیمار کود شیمیایی دارای بیشترین عملکرد اسانس بود.<br /><strong> </strong><br /><strong>نتیجه</strong><strong></strong><strong>گیری</strong>: کاربرد سطح زیاد کود مرغی میتواند عملکرد ماده خشک و تولید اسانس را معادل تیمار کود شیمیایی تولید نماید. بنابراین با توجه به زراعی مطلوب کود مرغی و اثرات باقیمانده آن در اگرواکوسیستم برای تولید گیاه دارویی مریمگلی توصیه میشود.
"مریمگلی","کود دامی","کارایی زراعی","رنگدانه فتوسنتزی","اسانس"
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13727.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13727_0ec942698a41cb059b9fff8770760c46.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
اثر تداخل علفهای هرز بر عملکرد، ارزش غذایی و برخی خصوصیات مورفولوژیکی یونجه (Medicago sativa L.)
197
212
FA
محمد
رئوفی
گروه علوم کشاورزی، دانشگاه فنی و حرفهای، تهران، ایران
m.raoofy@gmail.com
سمیه
گیتی
عضو باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان دانشگاه آزاد اسلامی
somaye.gity@gmail.com
10.22034/saps.2021.43003.2582
<strong>چکیده</strong><br /><strong>هدف:</strong> این پژوهش به منظور بررسی اثر تداخل و عدم تداخل علفهای هرز در تراکمهای مختلف ساقه یونجه بر عملکرد، ارزش غذایی و برخی خصوصیات مورفولوژیکی گیاه علوفهای یونجه انجام گردید.<br /><strong> </strong><br /><strong>مواد و روشها: </strong>آزمایش به صورت فاکتوریل و بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو چین، طی سالهای زراعی 1397 الی 1398 به اجرا درآمد. عوامل آزمایش شامل تداخل و عدم تداخل علفهای هرز در دو سطح (وجین دستی علفهای هرز و عدم وجین دستی) و تراکم در چهار سطح (20، 40، 60 و 80 ساقه در متر مربع) بودند.<br /><strong> </strong><br /><strong>یافتهها: </strong>طیف علفهای هرز شناسایی شده در مزرعه شامل گلرنگ وحشی، گلگندم، شاخبرسر، پیچک صحرایی، سس، مرغ، خاکشیر ایرانی، فرفیون، جوپیازدار، جوموشک، گاوچاق کن، ترشک، مریم گلی، خاکشیر تلخ، قیاق، گل قاصد، شنگ و جغجغک بودند. نتایج در هر دوچین در سال سوم یونجه مستقر، نشان داد که وجود علفهای هرز سبب کاهش کمی و کیفی گیاه علوفهای یونجه شد.<br /><strong> </strong><br /><strong>نتیجهگیری: </strong>گیاه یونجه در چین دوم از رشد مطلوب تری نسبت به چین اول برخوردار بود، به طوری که این گیاه بیشترین عملکرد تر و خشک را در چین دوم تولید نمود، لکن عدم تداخل علفهای هرز، سبب افزایش میزان خصوصیات برتر مورفولوژیکی یونجه نظیر عملکرد تر و خشک، ارتفاع گیاه، تعداد برگ در بوته، تعداد گره در ساقه اصلی گیاه، مساحت برگ و درصد پوشش و نیز افزایش ارزش غذایی یونجه از لحاظ عناصر غذایی، پروتئین و فاکتورهایی نظیر ADF، Ash ،CF، NDF گردید.<br /><strong> </strong>
علفهای هرز,تداخل,یونجه,خصوصیات مورفولوژیک,ارزش غذایی
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13702.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13702_4b046f8c45883e9f7169b3a855539cf3.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
مطالعه برخی صفات مرفوفیزیولوژیکی تودههای بومی سیاهدانه تحت تنش کمآبی در شرایط آب و هوایی زنجان
213
226
FA
فرشاد
برخوری مهنی
گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان
farshadbarkhori_68@yahoo.com
عزیزاله
خیری
0000-0002-5527-6544
گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان
kheiry@znu.ac.ir
علی
سلیمانی
دانشیار گروه باغبانی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان
asoleimani@znu.ac.ir
محسن
ثانی خانی
گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان
sani@znu.ac.ir
مسعود
ارغوانی
0000-0002-4445-3517
گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان
arghavani@znu.ac.ir
10.22034/saps.2021.43976.2610
<strong>چکیده</strong><br /><strong>اهداف:</strong> این پژوهش بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی بر صفات مورفوفیزیولوژیکی ده توده بومی سیاهدانه در شرایط آبو هوایی زنجان انجام گرفت.<br /><strong> </strong><br /><strong>مواد و روشها:</strong> آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل، دو سطح تنش 70 درصدی و شاهد (بدون تنش) بهعنوان عامل اصلی و ده توده بومی سیاهدانه شامل تودههای جیرفت، شیراز، همدان، تهران، کرمان، کردستان، هرمزگان، شهرکرد، رشت و اراک بهعنوان عامل فرعی مورد بررسی قرارگرفت.<br /><strong> </strong><br /><strong>یافتهها</strong>: سطوح فراهمی آب اثر معنیداری بر تمامی صفات اندازهگیری شده داشت. تنش خشکی سبب کاهش معنیدار تعداد کپسول و عملکرد دانه گردید. وزن هزار دانه نیز در شرایط عدم تنش و تنش کمآبیاری تفاوت معنیداری نشان نداد. بالاترین درصد روغن در تیمار تنش کمآبیاری در توده شهر کرد بهدست آمد همچنین بیشترین عملکرد دانه، تعدادکپسول، متعلق به توده بومی کردستان بود.<br /><strong> </strong><br /><strong>نتیجهگیری کلی:</strong><strong> </strong>بهطور کلی بر اساس نتایج تنش کمآبیاری باعث کاهش عملکرد دانه و درصد روغن شد اما درصد اسانس در تنش کمآبی افزایش یافت با این حال، ثابت شد که این تغییرات به ژنوتیپ بستگی دارد.
تنش خشکی,توده بومی,درصد روغن,عملکرد دانه,تعداد کپسول
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13716.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13716_3350c49adc4388dab3dfe0aff3a4b1ca.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
اثر روش های مختلف پیش تیمار بذر بر خصوصیات زراعی کتان روغنی در شرایط تنش خشکی پس از گلدهی در منطقه کرمانشاه
227
247
FA
محسن
سعیدی
https://orcid.org/00
دانشگاه رازی
msaeidi@razi.ac.ir
بهاره
ناصریه
دانشگاه رازی
t.naseriyeh@yahoo.com
محمود
خرمی وفا
دانشگاه رازی
khoramivafa@razi.ac.ir
روح الله
شریفی
0000-0001-9013-3445
استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی
r.sharifi@razi.ac.ir
شهاب
خوشخوی
پارک علم و فناوری کرمانشاه
khoshkhooi.sh@gmail.com
10.22034/saps.2021.39483.2479
چکیده<br />اهداف: این تحقیق به منظور بررسی اثر روشهای پیشتیمار بذر بر صفات زراعی کتان روغنی در شرایط تنش خشکی بعد از گلدهی طی سال زراعی 95-1394 در دانشگاه رازی اجرا شد.<br /> <br />مواد و روشها: این بررسی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل: 1) رقم در دو سطح(هندی و مجاری و 2) پرایم بذر در هشت سطح شامل پنج سویه باکتری(<em>Bacillus pumilus</em>، <em>Bacillus megaterium</em>، <em>Bacillus sp.</em>، <em>Bacillus amyloliquefaciens</em>، <em>Pseudomonas geniculate</em>) و پیشتیمار بذر با آب مقطر، نیترات پتاسیم و تیمار شاهد و 3) قطع آبیاری بعد از گلدهی و شاهد (آبیاری منظم تا زمان رسیدگی) انجام شد.<br /> <br />یافتهها: بر اساس نتایج، در شرایط عدم تنش خشکی عملکرد دانه رقم هندی و مجاری به ترتیب با 1536 و 1497 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنیدار نداشتند، ولی عملکرد زیستتوده رقم مجاری<em> </em>(6129 کیلوگرم در هکتار) به طور معنیداری از رقم هندی<em> </em>(4574 کیلوگرم در هکتار) بالاتر بود. تنش خشکی سبب کاهش معنیدار عملکرد دانه و زیستتوده، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و تعداد کپسول در بوته هر دو رقم مورد بررسی شد. روشهای پیشتیمار بذر سبب افزایش معنیدار عملکرد دانه و اجزاء آن در شرایط تنش خشکی پس از گلدهی و شرایط شاهد شدند. پیش تیمار بذر با باکتریهای <em>Bacillus megaterium</em> و <em>Bacillus amyloliquefaciens</em> نتایج بهتری در این ارتباط داشتند.<br /> <br />نتیجهگیری: به نظر میرسد استفاده از سویههای مناسب و بومی باکتریهای محرک رشد گیاه جهت تلقیح بذر از راهکارهای مناسب جهت افزایش تولید گیاهان زراعی در شرایط معمول و تنش کمآبی باشد.
باکتری محرک رشد گیاه,تعداد دانه در بوته,نیترات پتاسیم,وزن هزار دانه,هیدروپرایم
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13703.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13703_5a94c0fb6eef7e39a5d42eb2cdd20da9.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
22
اثر محلولپاشی اسید هیومیک و سطوح مختلف کمپوست قارچ خوراکی (SMC) بر صفات مورفولوژیک و عملکرد کرچک (Ricinus communis L.)
249
270
FA
محمد بهزاد
امیری
گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، مجتمع آموزش عالی گناباد
m.b2.amiri@gmail.com
یاسر
اسماعیلیان
گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، مجتمع آموزش عالی گناباد
y.esmaeilian@gonabad.ac.ir
10.22034/saps.2021.39424.2477
<strong>چکیده</strong>
<strong>اهداف: </strong>در سالهای اخیر، تولید سالم و پایدار محصولات کشاورزی بهویژه گیاهان دارویی مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی اثر محلولپاشی اسید هیومیک و سطوح مختلف کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی در رشد و عملکرد گیاه دارویی کرچک (<em>Ricinus communis</em> L.) انجام گرفت.
<strong>مواد و روشها:</strong> این آزمایش در سال زراعی 95-1394 در مزرعهی تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی گناباد به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایهی بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. دو سطح کاربرد و عدمکاربرد اسید هیومیک و کاربرد شش سطح مختلف کمپوست قارچ خوراکی مصرف شده (0، 20، 40، 60، 80 و 100 تن در هکتار) مدنظر قرار گرفتند.
<strong> </strong>
<strong>یافتهها:</strong> نتایج آزمایش نشان داد که اثر کلیه سطوح کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی بر عملکرد دانه در شرایط محلولپاشی اسید هیومیک تشدید شد و مقدار عملکرد دانه در شرایط کاربرد همزمان اسید هیومیک و هر یک از سطوح 20، 40، 60، 80 و 100 تن در هکتار کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی بهترتیب 40، 46، 37، 19 و 17 درصد بیشتر از کاربرد جداگانه این کودها بود. بیشترین و کمترین ارتفاع پایینترین و بالاترین خوشه از سطح زمین بهترتیب در تیمار کاربرد همزمان اسید هیومیک و 80 تن در هکتار کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی و تیمار بدون اسید هیومیک و بدون کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی بدست آمد.
<strong> </strong>
<strong>نتیجهگیری:</strong> بهطور کلی با توجه به یافتههای این پژوهش، بهنظر میرسد استفاده از نهادههای اکولوژیک همچون اسید هیومیک و مقادیر بهینه کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی ضمن بهبود رشد و عملکرد کرچک، میتواند بهعنوان راهکاری بومسازگار جهت توسعه کشاورزی پایدار مورد توجه قرار گیرد.
راهکار بومسازگار,سلامت بومنظام,کشاورزی پایدار,مخاطره زیستی,نهاده اکولوژیک
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13729.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13729_ef686a2ae018bbf01c60e067f13733b6.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
تأثیر کودهای آلی، شیمیایی و زیستی بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن و فسفر در خرفه (Portulaca oleracea L.)
271
293
FA
حامد
جوادی
علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور
h_javadi@pnu.ac.ir
پرویز
رضوانی مقدم
گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
rezvani@um.ac.ir
محمد حسن
راشد محصل
گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
mhrashed@um.ac.ir
محمد جواد
ثقه الاسلامی
دانشکده کشاورزی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران
mjseghat@yahoo.com
10.22034/saps.2021.40293.2504
<strong>چکیده</strong><br /><strong>اهداف: </strong>مطالعه بهمنظور بررسی اثر کودهای آلی، زیستی و شیمیایی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه خرفه انجام گردید.<br /> <br /><strong>مواد و روشها:</strong> آزمایش در سالهای زراعی 94-1393 و 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش بر اساس ترکیبی از چهار منبع تأمینکننده نیتروژن شامل کود گاوی، ورمیکمپوست، کود شیمیایی (NPK) و شاهد (بدون اعمال هیچگونه کودی) و نیز چهار نوع کود زیستی شامل نیتروکسین (شامل ازتوباکتر و آزوسپیریلوم)، میکوریزا <em>Glomus intraradices</em>))، بیوسولفور (شامل تیوباسیلوس همراه با گوگرد) و شاهد (بدون هیچگونه کودی) بودند. صفات مورد مطالعه در این آزمایش شامل عملکرد زیستتوده، عملکرد دانه، درصد نیتروژن و فسفر زیستتوده، مقدار نیتروژن و فسفر زیستتوده، کارایی جذب نیتروژن و فسفر، کارایی فیزیولوژیک نیتروژن و فسفر بر اساس دانه، کارایی زراعی نیتروژن و فسفر بر اساس دانه بودند.<br /> <br /><strong>یافتهها:</strong> نتایج نشان داد که اثر منابع تأمین کننده نیتروژن بر تمامی صفات مورد مطالعه (بهجز کارایی فیزیولوژیک نیتروژن دانه) معنادار بود. بیشترین عملکرد دانه (29/1959 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد زیستتوده (43/9782 کیلوگرم در هکتار) از تیمار کود شیمیایی (NPK) حاصل شد که تفاوت آماری معناداری با کود گاوی نداشت. همچنین، بیشترین شاخصهای کارایی نیتروژن از تیمار کود شیمیایی (NPK) بدست آمد. این در حالی بود که در کارایی زراعی نیتروژن دانه تفاوت آماری معناداری بین تیمار کود شیمیایی و گاوی مشاهده نشد. بیشترین درصد فسفر و غلظت فسفر زیستتوده از تیمار کود شیمیایی (NPK) حاصل شد. در حالی که با مصرف کودهای آلی و شیمیایی از میزان کارایی مصرف فسفر کاسته شد. اثر کودهای زیستی بر اکثر صفات مورد مطالعه (بهجز درصد فسفر زیستتوده) معنادار نبود. برهمکنش منابع تأمین نیتروژن و کود زیستی بر اغلب صفات مورد مطالعه (بهجز عملکرد دانه، کارایی زراعی نیتروژن و فسفر دانه) معنادار بود.<br /><strong>نتیجه گیری:</strong> بر اساس نتایج این آزمایش، با در نظر گرفتن اثرات زیستمحیطی و افزایش کارایی مصرف نیتروژن جهت تولید پایدار دانه خرفه در منطقه بیرجند میتوان از تیمار کود گاوی بهعنوان جایگزین کود شیمیایی NPK استفاده نمود.
"بیوسولفور","کود گاوی","میکوریزا","نیتروکسین","ورمیکمپوست"
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13707.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13707_a601e6d0dfb45e879ee98b3cd03a6670.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
تحلیل اقتصادی و ارزیابی پایداری تولید سیب زمینی بر اساس انتشار گازهای گلخانه ای (مطالعه موردی: استان گلستان)
295
311
FA
حمید رضا
شاه حسینی
0009-0005-4420-5002
دانش آموخته دکتری آگرواکولوژی/گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
hamidrezashahhoseini@yahoo.com
محمود
رمرودی
دانشگاه زابل - دانشکده کشاورزی - گروه زراعت
mramroudi42@uoz.ac.ir
حسین
کاظمی
دانشیار/گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
hkazemi@gau.ac.ir
10.22034/saps.2021.39789.2488
<strong>چکیده</strong><br /><strong>اهداف:</strong> این تحقیق با هدف ارزیابی و مقایسه پایداری محیطی و اقتصادی نظامهای زراعی پاییزه و بهاره سیبزمینی (<em>Solanum tuberosum</em> L.) انجام شد.<br /> <br /><strong>مواد و روشها:</strong> مطالعه، در استان گلستان در سال زراعی 97-1396 و به وسیله پرسشنامه انجام شد. 120 مزرعه برای کشت پاییزه و برای کشت بهاره، 60 مزرعه انتخاب شدند. پس از تعیین مهمترین ورودیها و خروجی مزارع، شاخصهای مربوط به اثر گلخانهای و شاخصهای اقتصادی در دو نظام زراعی، محاسبه و ارزیابی شدند.<br /> <br /><strong>یافتهها:</strong> پتانسیل گرمایش جهانی و کارایی کربن به ترتیب 94/3913 کیلوگرم معادل دی اکسید کربن در هکتار و 46/13 در نظام زراعی پاییزه و 15/1857 کیلوگرم معادل دی اکسید کربن در هکتار و 32/17 در نظام زراعی بهاره بدست آمد. در نظامهای زراعی پاییزه و بهاره به ترتیب، شاخصهای ارزش ناخالص تولید 1896 و 1158 دلار در هکتار، درآمد ناخالص 21/518 و 34/18 دلار در هکتار، درآمد خالص 95/58 و 83/287- دلار در هکتار، نسبت سود به هزینه 03/1 و 8/0 و بهرهوری 20/17 و 35/13 کیلوگرم بر دلار تعیین گردید.<br /> <br /><strong>نتیجهگیری:</strong> پایداری محیطی نظام زراعی سیبزمینی بهاره بیشتر از پاییزه و پایداری اقتصادی نظام زراعی سیبزمینی پاییزه بسیار بیشتر از بهاره بود. ادامه تولید پاییزه سیبزمینی، به شرط بهبود مدیریت مصرف ورودیها، توصیه میشود. در خصوص نظام زراعی بهاره، جایگزین کردن تولید سیبزمینی با محصولات رایج در منطقه، مانند باقلا و کدو، به دلیل پتانسیل تولید مناسب و قیمت فروش بالاتر در شریط منطقه، توصیه میشود. <br />
ارزش ناخالص تولید,بهره وری,پتانسیل گرمایش جهانی,درآمد خالص,کارایی کربن
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13708.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13708_7446f64a928f42c2bd14fef5477079a9.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
تحلیل مشکلات کشاورزی ارگانیک از دیدگاه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجانغربی
313
327
FA
سهراب
میرلو
گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
sohrabmirloo@gmail.com
حسین
راحلی
دانشیار، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
raheli@tabrizu.ac.ir
فاطمه
کاظمیه
عضو هیئت علمی گروه ترویج و توسعه روستایی - دانشگاه تبریز
f_kazemiyeh21@yahoo.com
10.22034/saps.2021.41906.2551
<strong>چکیده </strong><br /><strong>اهداف: </strong>پژوهش حاضر با هدف تحلیل مشکلات کشاورزی ارگانیک از دیدگاه کارشناسان ستادی سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی انجام گردید.<br /><strong> </strong><br /><strong>مواد و روشها:</strong> این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمعآوری اطلاعات توصیفی _ پیمایشی بود. جامعه آماری 470 نفر از کارشناسان ستادی سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی بودند. تعداد نمونه با استفاده از جدول کرجسی مورگان 217 نفر محاسبه شد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور تحلیل دادهها در این تحقیق از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی بر اساس روش تجزیه به مولفههای اصلی بهره گرفته شد. به منظور تعیین مناسب بودن دادههای گردآوری شده در زمینه تحلیل عاملی از ضریب KMO و آماره بارتلت استفاده و مقدار ضریبKMO ، 840/0 بدست آمد که نشان دهنده مناسب بودن همبستگیهای موجود در بین دادهها برای تحلیل عاملی میباشد و برای اطمینان از مناسب بودن دادهها برای تحلیل عاملی از آزمون بارتلت نیز استفاده گردید. مقدار آماره بارتلت 097/2193 بود که در سطح یک درصد معنیدار بود. لذا دادهها برای تحلیل عاملی مناسب بودند.<br /><strong> </strong><br /><strong>یافتهها:</strong> رتبهبندی موانع تولید محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان نشان داد که متغیرهای نبود بازاریابی مناسب محصولات ارگانیک، عدم اطمینان از میزان عملکرد محصولات ارگانیک، نیاز به مدیریت و نگهداری بیشترنسبت به کشاورزی متداول، تمرکز شرکتهای گواهیدهنده و مشاورهای در شهرهای بزرگ و عدم دسترسی به آنها در شهرستانها مهمترین موانع بودند<br /><strong> </strong><br /><strong>نتیجهگیری: </strong>نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که موانع تولید محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان ستادی جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی برحسب تحلیل عاملی اکتشافی در پنج گروه تقسیم بندی شدند که عبارتند از: موانع انگیزشی، مدیریتی، اقتصادی، آموزشی – ترویجی، حمایتی. این عوامل 51/54 درصد از کل واریانس موانع تولید کشت محصولات ارگانیک را تبیین کردند.
آذربایجان غربی,ارگانیک,تحلیل عاملی اکتشافی,سازمان جهاد کشاورزی,کشاورزی پایدار
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13709.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13709_9553fddad5620340672a6991e51b0b0f.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم طارم هاشمی در دو سامانه فشرده بومشناختی و رایج
329
340
FA
شایان
حسین پور
دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه تهران
shayan.hossein.p@ut.ac.ir
حسین
مقدم
استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه تهران
hmoghadam@ut.ac.ir
همت اله
پیردشتی
0000-0002-1255-0371
گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیستفناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
pirdasht@yahoo.com
10.22034/saps.2021.36888.2376
<strong>چکیده</strong><br /><strong>اهداف: </strong>استفاده از کودهای آلی، تراکم کمتر بذر در خزانه و کمآبیاری به عنوان یک ضرورت در ایجاد سامانه فشرده بومشناختی به شمار میآید. این پژوهش نیز به منظور ارزیابی تأثیر برخی از مؤلفههای این سامانه بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم طارم هاشمی انجام گردید.<br /><strong> </strong><br /><strong>مواد و روش:</strong> آزمایش در فصل زراعی 1397 به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی آبیاری در دو سطح غرقاب و کمآبیاری تنظیم شده، عامل فرعی نوع کود در سه سطح شاهد، کود شیمیایی متداول و کود ورمیکمپوست و عامل فرعی فرعی تراکم بذر در خزانه در سه سطح ۳۰۰، ۲۰۰ و ۱۰۰ گرم در مترمربع بود.<br /><strong> </strong><br /><strong>یافتهها:</strong> با توجه به نتایج تجزیه واریانس و معنیداری برهمکنش بین عوامل مورد بررسی، استفاده از تیمار بومشناختی (کود ورمیکمپوست به همراه تراکم ۲۰۰) توانست با بهبود صفاتی مانند تعداد پنجه در مترمربع و پنجه بارور میزان عملکرد شلتوک حدود ۴۰/۴۶۱۳ کیلوگرم در هکتار را داشته باشد که با تیمار کود شیمیایی تفاوت معنیداری نداشت. همچنین، نتایج نشان داد عملکرد زیستی در تیمار بومشناختی (کود ورمیکمپوست به همراه تراکم ۲۰۰) با میانگین 60/12335 کیلوگرم در هکتار از نظر آماری تفاوتی با کود شیمیایی به همراه تراکم ۲۰۰ ندارد. استفاده از رژیم کمآبیاری در مقایسه با آبیاری غرقاب چهار درصد عملکرد شلتوک کمتری داشت.<br /><strong> </strong><br /><strong>نتیجه گیری</strong>: بنابراین، به منظور کاهش مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف بیرویه کود شیمیایی، کاهش تراکم بذر و کاهش مصرف آب استفاده از سامانه فشرده بومشناختی با به کارگیری کود ورمیکمپوست، تراکم بذر ۲۰۰ گرم در خزانه و کمآبیاری تنظیم شده توصیه میشود.
برنج,بومشناختی,آبیاری,تغذیه,تراکم بذر خزانه
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13713.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13713_066afdfb2e50d78b6412a35e99051782.pdf
دانشگاه تبریز
دانش کشاورزی وتولید پایدار
2476-4310
2476-4329
31
3
2021
10
23
تأثیر سطوح مختلف ورمیکمپوست و اوره بر عملکرد کمی و کیفی کنجد (Sesamum indicum L.) در شرایط مزرعه در گرگان
341
356
FA
حسین
رضوانی
0000-0001-6334-2401
استادیار آموزش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
hosinrezvani@yahoo.com
سید فاضل
فاضلی کاخکی
0000-0003-1410-5228
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
sf_fazeli@yahoo.com
رضا
خزاییان
کارشناس ارشد زراعت سازمان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
agronomy@chmail.ir
10.22034/saps.2021.41869.2550
<strong>چکیده</strong>
<strong>اهداف</strong>: یکی از ارکان اصلی کشاورزی پایدار، استفاده از کودهای آلی در اکوسیستمهای زراعی با هدف حذف یا کاهش کاربرد کودهای شیمیایی است. مطالعه حاضر بهمنظور بررسی تأثیر ورمیکمپوست و اوره بر عملکرد کمی و کیفی کنجد (<em>Sesamum indicum</em> L<em>.</em>) رقم اولتان در شرایط مزرعه انجام شد.
<strong> </strong>
<strong>مواد و روشها</strong>: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی، در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ورمیکمپوست در چهار سطح صفر، 5/2، 5 و 5/7 تن در هکتار و کود اوره در چهار سطح شامل صفر، 50 ، 100 و150 کیلوگرم در هکتار بود.
<strong> </strong>
<strong>یافتهها</strong>: نتایج نشان داد که ورمیکمپوست و کود اوره تأثیر معناداری بر کلیه صفات اندازهگیری شده داشت. بیشترین ارتفاع گیاه، عملکرد زیستی، تعداد کپسول در بوته و عملکرد دانه (1601 کیلوگرم در هکتار) از کاربرد 150 کیلوگرم اوره و 5/7 تن در هکتار ورمیکمپوست ثبت شد. کاربرد همزمان ورمیکمپوست و کود اوره باعث افزایش عملکرد روغن شد. درصد روغن با افزایش سطح اوره کاهش و با افزایش ورمیکمپوست افزایش یافت. بیشترین درصد روغن(49%) مربوط به تیمار ورمیکمپوست 5/7 تن در هکتار بود. با افزایش سطوح مختلف اوره و ورمیکمپوست، شاخص برداشت افزایش یافت. همبستگی مثبت و معناداری بین عملکرد با زیست توده (**850=r) و تعداد کپسول در بوته (**745/0=r) وجود داشت.
<strong> </strong>
<strong>نتیجهگیری</strong>: با توجه به نقش کودهای آلی در پایداری و حفظ حاصلخیزی خاک برای دست یابی به حداکثر بهرهوری از منابع تولید استفاده تلفیقی از کود اوره و ورمیکمپوست برای افزایش عملکرد کمی و کیفی کنجد توصیه میگردد.
ارتفاع گیاه,عملکرد زیستی,عملکرد دانه,عملکرد روغن,ورمی کمپوست
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13714.html
https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_13714_e11548f788233bd9fa82184bb4ed1583.pdf