TY - JOUR ID - 781 TI - تأثیرپذیری برخی شاخص¬های اکوفیزیولوژیک خاک از تغییر کاربری اراضی در جلگه سلدوز ( نقده - آذربایجان¬غربی) JO - دانش کشاورزی وتولید پایدار JA - SAPS LA - fa SN - 2476-4310 AU - ابراهیم زاده, سید علی AU - علی اصغر زاد, ناصر AU - نجفی, نصرت اله AD - دانشگاه تبریز Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 23 IS - 4 SP - 41 EP - 56 KW - شاخص‌های اکوفیزیولوژیک خاک KW - سلامت خاک KW - کاربری اراضی KW - کیفیت خاک KW - تنفس پایه خاک DO - N2 - چکیده شاخص‌های اکوفیزیولوژیک خاک بسیار حساس بوده و از طریق آن­ها می‌توان به میزان و نوع تغییرات در اکوسیستم خاک پی برد. این مطالعه به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با دو فاکتور کاربری اراضی در سه سطح (مرتع، باغ سیب و زراعت) و عمق خاک در دو سطح (30-0 و 60-30 سانتی­متر) و با پنج تکرار در منطقه میرآباد جلگه سلدوز نقده واقع در استان آذربایجان‌غربی در پهنه­ای به مساحت 200 هکتار انجام گردید. شاخص‌های اکوفیزیولوژیک خاک شامل تنفس پایه، تنفس ناشی از بستره، کربن بیوماس میکروبی، نیتروژن بیوماس میکروبی، فسفر بیوماس میکروبی، کربو‌هیدرات­ها، سهم متابولیک، سهم میکروبی و شاخص‌های شیمیایی شامل کربن آلی، pH، EC، درصد کربنات کلسیم معادل و شاخص‌های‌ فیزیکی شامل بافت خاک و درصد خاکدانه‌های پایدار در آب اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که شاخص‌های اکوفیزیولوژیک خاک در کاربری‌های زراعت و باغ سیب نسبت به مرتع دست نخورده (شاهد) کاهش معنی‌داری دارند. کاهش تنفس پایه در کاربری باغ سیب و زراعت نسبت به کاربری مرتع در عمق 30 – 0 به ترتیب 29/49، 97/43 درصد و در عمق 60 – 30 به ترتیب 1/67، 79/65 درصد بود. کاهش معنی­دار تنفس پایه با افزایش عمق خاک به ترتیب در کاربری­های مرتع، باغ سیب و زراعت 79/54، 98/49، 95/52 درصد به دست آمد. نتیجه این تحقیق نشان داد که کیفیت و سلامت خاک در اثر تغییر کاربری از مرتع به زراعت و باغ سیب طی 50 سال اخیر در منطقه مورد مطالعه کاهش معنی­داری پیدا کرده است.  UR - https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_781.html L1 - https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_781_163dbd0588d8f2de9f240a7829a7f8f5.pdf ER -