بررسی ویژگی‌های فیزیولوژیک و ماده خشک دو رقم ماش تحت تأثیر تنش شوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

چکیده

تنش شوری یک معضل جهانی است که موجب کاهش جوانه زنی، رشد رویشی و عملکرد گیاهان زراعی می گردد. این تحقیق به منظور بررسی واکنش دو رقم ماش (پرتو و پاکستانی) به  سطوح هدایت الکتریکی خاک (هدایت الکتریکی 1/1، 4/2، 9/4 . 7/6 دسی زیمنس بر متر) در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1391 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انجام شد. افزایش هدایت الکتریکی خاک موجب کاهش وزن خشک و ارتفاع بوته، میزان فتوسنتز برگ، غلظت کلروفیل a وb  برگ، میزان پتاسیم برگ و نسبت پتاسیم به سدیم برگ در هر دو رقم شد، اما فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، میزان تخریب غشاهای سلولی و مقدار یون سدیم برگ را افزایش داد.  کمترین وزن خشک بوته در رقم پرتو و در تیمار 7/6 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. بیشترین غلظت یون سدیم در سطوح 9/4 و 7/6 دسی زیمنس بر متر از رقم پرتو به دست آمد در حالی که  هدایت الکتریکی 4/2، 7/4 و 7/6 دسی زیمنس بر متر نسبت پتاسیم به سدیم برگ رقم پرتو را به ترتیب به مقادیر 1/1، 6/0 و 12/0 کاهش داد. بیشترین غلظت مالون دی آلدهید در رقم پرتو در هدایت الکتریکی  7/6 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. در بالاترین سطح هدایت الکتریکی، بیشترین وزن خشک اندام­های هوایی، بالاترین میزان فتوسنتز و بیشترین نسبت پتاسیم به سدیم برگ  از رقم پاکستانی  به دست آمد که بیانگر میزان تحمل بیشتر این رقم نسبت به تنش شوری در مقایسه با رقم پرتو است. 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing Physiological Characteristics and Dry Matter of Two Mung Bean Genotypes

نویسندگان [English]

  • Rozbeh Farhoudi
  • Mohammad Motamedi
چکیده [English]

      High salinity is an environmental problem affecting seed germination, seedling growth and seed yield in plants. The experimental design was factorial arranged in a completely randomized design (CRD), with four replications. The first factor was soil electrical conductivity levels (1.1, 2.4, 4.9 and 6.7 dS.m-1) and the second factor was mung bean cultivars (Parto and Pakistani). Soil electrical conductivity increasing, decreased mung bean dry weight, shoot height, photosynthesis rate, chlorophyll a and b content, K+content and K/Na ratio but increased cell membrane damage, antioxidants enzymes activates and  Na+ content. In the both cultivars minimum shoot weight obtained from Parto cultivar and 6.7 dS.m-1 .The highest Na+ concentration was observed in Parto cultivar under 4.9 and 6.7 dS.m-1treatment. Stress condition increased cell membrane damage and maximum lipid peroxidation obtained from Parto cultivar under 6.7 dS.m-1. 2.4, 4.7 and 6.7 dS.m -1 soil electrical conductivity, decreased K/Na ratio to 1.1, 0.6 and 0.13  in Parto cultivar.  At highest soil electrical conductivity level, Pakistani cultivar had maximum shoot dry weight , photosynthetic rate  and K/Na ratio  and these results indicated Pakistani cultivar was salt tolerant cultivar compared to Parto cultivar.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Antioxidant Activity
  • Dry weight
  • Malondialdehyde
  • Potassium
  • Salt stress
  • Sodium
Agrawal S, Sairam RK, Srivasta GC, Tyagi A and Meena RC. 2005. Role of ABA, salicylic acid, calcium and hydrogen peroxide on antioxidant enzymes induction in wheat seedling. Plant Science, 169: 559-570.
Asch F, DingKuhn M, Dorffling K and Miezan K.  2000. Leaf K/Na ratio predicts salinity induced yield loss in irrigated rice. Euphytica, 113:109-118.
Ashraf M and McNeilly T. 2004. Salinity tolerance in Brassica oilseeds. Critical Review of Plant Science, 23(2): 157-174.
Bandeoglu E, Eyidogan F, Yucel M and Oktem HA. 2004. Antioxidant response of shoots and roots of lentil to NaCl Salinity stress. Plant Growth Regulation, 42:69-77.
Bhattacharjee S and Mukherjee AK. 2002. Salt stress induced cytosolute accumulation, antioxidant response and membrane deterioration in three rice cultivars during early germination. Seed Science and Technology, 30:279-287.
Carden DE, Wakker DJ, Flowers TJ and Miller AJ. 2003. Single cell measurement of the concentration of cytosolic Na+ and K+ to salt tolerance. Plant Physiology, 131: 676-685.
Cavalanti FR, Lima JPMS, Silva SLF, Viegas RA and Silveira JAG. 2007. Roots and leaves display contrasting oxidative response during salt stress and recovery in cowpea. Journal of Plant Physiology, 164:591-600.
Dieriga DA, Grieve MC and Shannon MC. 2003. Selection for salt tolerance in lesquerella fendleri. Industrial Crops and Products, 17:15-22.
Kamel M. 2002. The effect of sodium chloride stress on the ion composition and the mechanism of osmotic adjustment in Vicia faba. Pakistan Journal of Biological Science, 5(9):885-890.
Meloni DA, Oliva MA, Martinez CA and Cambraia J. 2003. Photosynthesis and activity of superoxide dismutase, peroxidase and glutathione reductase in cotton under salt stress. Brazilian Journal of Plant Physiology, 15 (2): 12-21.
Munns R. 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant, Cell and Environment, 25:239-250.
Okcu G, Kaya MD and Atak M. 2005. Effect of salt and drought stress on germination and seedling growth of pea (Pisum sativum). Turikish Journal of Agriculture, 29:137-243.
Owen CP.1992. Plant analysis reference producers for the southern region of the United States. The University of Georgia. Pp: 33-45.
Pervize Z, Afzal M, Xi S, Xiaoe Y and Ancheng l. 2002. Physiological parameters of salt tolerance in wheat. Asian Journal of Plant Science, 1(4): 78-481.
Poustini K and Siosemardeh A. 2004. Ion distribution in wheat cultivars in response to salinity stress. Field Crop Research, 55:125-133.
Raza SH, Athar HR, Ashraf M and Ltameed A. 2007. Glycine betaine-induced modulation of antioxidant enzymes activities and ion accumulation in tolerance wheat cultivars differing in salt tolerance. Environmental and Experimental Botany, 60:368-376.
Santos C, Falcao IP, Pinto GC, Olivera H and Loureiro J. 2002. Nutrient response and glutamate and proline metabolism in sunflower plants under Na2So4 stress. Journal of Plant Nutrient and Soil Science, 165: 366-372.
Sreenivasulu N, Grimm B, Wobns U and Weschke W. 2000. Response of antioxidant compounds to salinity stress in salt-tolerant and salt-sensetive seedling of foxtail millet. Physiology Plantarum, 109: 435-442.
Stedoto P, Albrizio R, Giorio P and Sorrention G. 2000. Gas-exchange response and stomatal and non-stomatal limitations to carbon assimilation of sunflower under salinity. Environmental and Experimental Botany, 44:243-255.
Valentovic P, LuxovaM, Kolarovi L and Gasparikora O. 2006. Effect of osmotic stress on compatible solutes content, memberane stability and water relation in two maize cultivars. Plant Soil Enviroment, 52 (4):186-191.