واکنش عملکرد و اجزای عملکرد دانه تریتیکاله به تاریخ کاشت و تراکم بوته در کشت دیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه گیلان

2 موسسه تحقیقات برنج کشور

چکیده

     به منظور تعیین  تراکم بوته و تاریخ کاشت مناسب برای کاشت تریتیکاله در رشت، آزمایشی در سال زراعی 1388 -1387 به صورت کرت خرده شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور اجرا شد. کرت های اصلی آزمایش شامل چهار تاریخ کاشت (31 شهریور، 10، 20 و 30 مهرماه) و کرت های فرعی شامل  تراکم بذر در واحد سطح (275، 350، 425 و 500 بوته در متر مربع) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که تعداد پنجه در بوته تنها تحت تاثیر تراکم بوته کاشته شده قرار گرفته است. بیشترین تعداد پنجه (6/13 عدد) در گیاه در تیمار کاشت 275 بوته در متر مربع در هکتار بدست آمد و با افزایش تراکم بوته تعداد پنجه کاهش یافت و کمترین تعداد آن در 500 بوته بدست آمد. تراکم بذر کاشته شده تاثیر معنی داری بر طول سنبله و عملکرد ماده خشک بوته ها نداشت؛ این دو ویژگی تنها تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفتند. گیاهان در تاریخ کاشت 31 شهریور، در مقایسه با سایرین، بیشترین ماده خشک و طول  سنبله را داشتند. یافته های این آزمایش همچنین، نشان داد که برهمکنش تاریخ کاشت × تراکم بذر بر عملکرد دانه در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله و همچنین، شاخص برداشت گیاهان تاثیر معنی دار داشته است. بیشترین تعداد دانه در سنبله در تاریخ کاشت 31 شهریور ماه با  تراکم کاشت 350 بذر در متر مربع به میزان 45/73  عدد و بیشترین شاخص برداشت در تاریخ کاشت 20 مهرماه و تراکم 275 بوته در متر مربع به میزان 86/42 بدست آمد. بیشترین عملکرد در تاریخ کاشت 31 شهریور و تراکم کاشت 500 بوته (2/5863 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن در تاریخ کاشت 20 مهر و تراکم بوته 275 بوته در متر مربع (08/3351 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. با توجه به یافته های این پژوهش بهترین تاریخ کاشت و تراکم بوته مربوط به 31 شهریور و 500 بوته در متر مربع است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Response of Grain Yield and Yield Components of Triticale to Sowing Date and Plant Density

نویسندگان [English]

  • Parastoo Moradi 1
  • Mohsen Zavareh 1
  • Gholam Reza Mohsenabadi 1
  • Mohammad Rabiee 2
چکیده [English]

          In order to study of sowing date and plant density on Triticale (Tritico secale), a field experiment was carried out under dry farming in the Rice Research Institute of Iran, during 2008-2009. The experiment was conducted as a RCBD based split-plot design with three replications. Experimental treatments included: Four sowing date (Sept. 21, Oct. 1, Oct. 10, and Oct. 20) as main plot and four plant density (275, 350, 425 and 500 plant/m2 ) composed of as sub plots, respectively. Results indicated that plant density was significant effect on tiller number/plant. The highest number (13.6 tiller/ plant) was obtained in 275 plant/m2 seed density. The results showed, spike length and plant dry matter was affected only by sowing date. The highest dry matter and the longest spike were produced on Sep. 21. Result of the experiment revealed that grain yield, spike number per plant and harvest index significantly affected by sowing date× plant density interaction. However, planting 500 plant/m2 in Sept. 21 resulted to highest (5863 Kg ha-1) grain yield and 275 plant/m2 seed in Oct. 21 resulted the lowest (3351.08 Kg ha-1). 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grain Yield
  • seed density
  • Sowing Date
  • Triticale