ارزیابی عملکرد، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه ارقام ذرت در تراکم‌های مختلف بوته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

عملکرد ذرت درکشور ما در مقایسه با دیگر کشورها پایین است. یکی از مهمترین فاکتورهای موثر، عدم کاربرد تراکم گیاهی مطلوب و اختلاف هیبرید­های ذرت در واکنش به تراکم گیاهی است. به منظور بررسی تاثیر تراکم­های مختلف بوته بر عملکرد، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه ارقام ذرت هیبرید،  آزمایشی در سال زراعی 86 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی درسه تکرار اجرا گردید. تیمار­های مورد بررسی را ارقام ذرت در سه سطح ((SC-404, DC-370 , SC-504  با تراکم های مختلف (هشت ، 10و 12 بوته در متر مربع­) شامل می­شدند. نتایج نشان داد که عملکرد و صفات وابسته به آن (به جز تعداد ردیف دانه) به طور معنی­داری به واسطه تغییر در تراکم تغییر کرد. با افزایش تراکم تعداد دانه در بلال و تعداد دانه در ردیف کاهش یافت. بالاترین عملکرد دانه در تراکم 10 بوته در متر مربع حاصل شد. واکنش ارقام ذرت به تراکم یکسان نبود. طوری که بالاترین عملکرد دانه به رقم SC-504 و کمترین آن به DC-370 تعلق داشت. بیشترین عملکرد دانه در تراکم 10بوته در متر­مربع به رقم  SC-504 تعلق داشت. در این بررسی با استفاده از یک مدل خطی دو تکه­ای پارامتر­های مربوط به پر شدن دانه ارزیابی گردید. کلیه پارامتر ها به طور معنی­داری تحت تاثیر رقم و تراکم قرار گرفتند. حداکثر وزن دانه­، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه در تراکم­های پایین بوته بدست آمد. مقایسه میانگین ترکیبات تیماری نشان داد که حداکثر وزن دانه (35/0 میلی گرم­) و دوره موثر پر شدن دانه به  ترتیب به ترکیبات تیماری هیبرید SC-504   با تراکم هشت بوته در متر مربع و SC-404   با تراکم 8 بوته در متر مربع  و حداقل آن به ترکیب تیماری DC-370 با تراکم 12 بوته در متر مربع تعلق داشت. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Yield, Rate and Effective Grain Filling Period of Maize Hybrids in Different Plant Densities

نویسندگان [English]

  • R Seyed Sharifi
  • M Sedghi
  • A Gholipouri
چکیده [English]

The yield of maize in Iran is very low as compared to other maize producing countries. One of the most important effective factors is non application of optimal plant population per hectare and maize hybrids  differ in their response to plant density. In order to study the effect of different plant densities on yield, rate and effective grain filling period in maize hybrids, a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted in 2007 at the Research Farm of the Faculty of Agriculture Mohaghegh Ardabili University. Experimental treatments were: maize hybrids  in three levels (SC-404, DC-370, SC-504) with different plant densities (8, 10 and 12 plants.m-2). The results showed that yield and yield attributes characters (except of the number of grains rows) varied significantly due to the variation in population densities. The number of kernel per ear and number of grains per ear row increased with increasing plant density. The highest grain yield was obtained from 10 plant.m-2 density. Response of maize hybrids wasn’t the same for plant densities. The highest grain yield belonged to SC-504 hybrid and the least was in DC-370 hybrid. A two part linear model were used to quantifying the grain filling parameters. Cultivars and plant densities affected all grain filling parameters significantly. Maximum kernel weight, rate and effective grain filling period was obtained in low plant densities. Means of comparisons showed that maximum of kernel weight (0.35 mg) and effective grain filling period were obtained in SC-504 hybrid×8 plants.m2 and SC-404 hybrid×8 plants/m2. Minimum of it was obtained in    DC-370 hybrid×12 plants/m2.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Density
  • Grain Yield
  • Rate and effective grain filling period
  • Zea maize

مراجع

سیادت ع  و  ع  شایگان، 1373. تاثیر هیبرید و تراکم بر روی عملکرد ذرت تابستانه و بهاره در استان خوزستان. مجله علمی کشاورزی .شماره 17، صفحات 32-56.
کافی م­ب، کامکار و مهدوی دامغانی ا، 1380. زیست شناخت بذر و عملکرد محصولات دانه­ای (ترجمه). انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
نادری ا، .هاشمی دزفولی ا،  مجیدی هروان ا،  رضایی ع  و  نورمحمدی ق، 1379. مطالعه همبستگی صفات موثر بر وزن دانه و تعیین اثر برخی پارامترهای فیزیولوژیک بر عملکرد دانه ژنوتیپ­های گندم بهاره در شرایط مطلوب و تنش خشکی. نهال و بذر. شماره 16، صفحات  374-386.
Aldrich SR, 1983. Maturity measurement in corn and indication that grain development continue  after premature cutting. Agron. J.35:667-688.
Anderson SR, 1985. Developments  of  pods  and  seeds  of  bridfoot   trifoli. Lotus cornicolatus L., as related to maturity and seed  yields. Agron  J. 47:483-487.
Andrade FH and Ahart S, 1992. Radiation use efficiency of maize grown in a  cold area. Field Crop Res. 28:345-353.
Andrade FH and Ferreior MA, 1996. Reproductive growth of maize , sunflower and soybean at different source levels during grain filling. Field Crops Res.48:155-165.
Baenziger PS and Glover DB, 1980. Effect of reducing plant population on yield and kernal characteristics of normal maize. Crop Sci. 20: 444 - 447.
Borras L and Otegue ME, 2001. Maize kernel weight response to post flowering source – sink ratio. Crop Sci.49:'1816-1822.
Cirilo AG and Andrade FH, 1996. Sowing date and kernel weight in maize. Crop Sci.36:325-331.
Daynard TB, Tannar JW and Duncan WG, 1971. Duration of the grain filling period and its relationship to grain yield in corn (Zea mays l.). Crop Sci.11:45-48.
Dorarach, BA and Baker RJ, 1990. Grain filling in three spring wheat genotypes. Statistical  analysis. Crop Sci.30:525-529.
Duncan WG, Hatifield AL and Ragland JH, 1965. The growth and yield of corn. II: Daily growth of corn kernels. Agron. J.57:221-223.
Egli DB, Fraser J, Leggett JE and Ponelett GC, 1981. Control of seed growth in soybean (Glycine max L.). Annnal of Botany 48:171-176.
Ellis R and H Pieta-Filho C, 1992. The development of seed quality in spring and winter cultivars of barely and wheat. Seed  Sci  2:19-25.
Emam Y, 2001. Sensitivity on grain yield components to plant population density in non-prolific maize (Zea maize l.) hybrids, Indian Journal Agricultural Sci.71:367-370.
FarnhamDE, 2001. Row spacing, plant density and hybrid effects on corn grain yield and moisture. Agron. J. 93:1049-1053.
Fakorede MAB and Mock JJ, 1980. Growth analysis of maize variety hybrids obtained from two recurrent selection programmers for grain yield. New Phytol.85:393-408.
Fontes LAN and Ohlogge AJ, 1982. Influence of seed size and population on yield and other characterstics of soybean. Aron. J. 64:833.836.
Gay SD, Egli B and Reicosky DA, 1980. Physiological aspects of yield components in soybeans. Agron J.72:387-391.
Hashemi–Dezfoli A and Herbert SJ, 1992. Intensifying plant density response of corn with artificial shade. Agron. J. 84: 547-551.
Karlen DL and CampCR,  1985. Row  spacing  plant population, and water management effects on corn in the Atlantic Coastal  plain. Agro. J. 77:393-398.
Ma GS,  Xue JQ,  Lu HD, Zhang RH, Tai SJ and Ren JH, 2007. Effects of planting date and density on population physiological indices of summer corn (Zea mays l.) in central Shaanxi irrigation area. Ying Yong Sheng Tai Xue Bao. 18(6):1247-53. In Chinese.
NorwoodCA, 2001. Dryland corn in western Kansas: Effects of hybrid maturity, planting date and plant population.Agron.J.93:540-547.
Powon W and Camberatto JJ, 1995. Altering sourse-sinc relationship in prolific maize hybrids: Consequences for nitrogen uptake anr remobilization. Crop Sci. 35:836-845.
Ronanini DR, Savin R and Hall AJ, 2004. Dynamic of fruit growth and oil quality of sunflower (Helianthus annus L.) exposed to brif interval of high temperature during grain filling. Field Crop Rersearch 83:79-90.
Roy SK and Biswask, PK 1992. Effect of density and detopping following silking on cob growth, foldder and grain yield of maize (Zea mays L.). J. Agric. Sci. 114: 297-301.
Sangoi L, 2000. Understandig plant density effects on maize and development: an important issue to maximize grain yield. Ciecia Rural, Santa maria 31(1): 159-168.
Sangoi L, Gracietti MA and Bianchetti CR, 2002. Response of Brazilian maize hybrids from different ears it changes in plant density. Field Crop Res.79:39-51.
Shaw EH and  Loomis WE, 1950. Bases for prediction of corn yields. Plant Physiology 25:225-244.
Spieters JHJ and Vos J, 1985. Grain growth of wheat and its limitation by carbohydrate and nitrogen supply. Pp:129-141.Crop Sci.36: 541-549.
 Tetio–Kargho F and Gardner FP, 1988. Response of maize to plant population density.
II: Reproductive development yield, and yield components. Agron. J. 80: 935-940.
Tollenaar M, 1977. Sinc–source relationships during reproductive development in maize. A review, Maydica 22:49-85.
Tollenaar M and Daynard. B, 1982. Effect of source:sink ratio on dry matter accumulation and leaf senescence of maize. Can . J . Plant Sci.62:855-860.
Tollenaar M, 1989. Genetic improvement in grain yield of commercial  maize hybrids grown in Ontario from 1959 to 1988. Crop Sci. 29: 1935-1371.
Vipawon A and Anthai C, 1995. Effect of plant density on yield quality of sweet corn seeds. Research Reports Bangkok (Thailand). Pp. 41-42.
Widdicombe WD and Thelen KD, 2002. Row width and plant density effects on corn grain production in the northern corn belt. Agron J. 94:1020-1023.
Zhang JS, Dong K, Wang C, Hu and  Liu P, 2006. Effects of shading on the growth, development and grain yield of summer maize. Agron. J. 45:106-111.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار