تأثیر کود شیمیایی و بیولوژیک بر عملکرد، اجزای عملکرد، درصد روغن و پروتئین ارقام کنجد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه شاهد تهران

2 استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران

3 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

4 استاد گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران

چکیده

برای بررسی اثر مقادیر مختلف کود شیمیایی نیتروژن (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) و کود بیولوژیک نیتروکسین (عدم تلقیح و تلقیح بذور) بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کنجد (Sesamum indicum L.) (دارب-14، جیرفت ویزدی) تحقیقی در سال زراعی 1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد انجام گرفت. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. صفات ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد شاخه­های فرعی، تعداد دانه در کپسول، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد روغن، عملکرد روغن و درصد پروتئین اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد که  ارقام مختلف در تمامی صفات (به استثنای درصد روغن) با یکدیگر اختلاف معنی­دار دارند. کاربرد کود شیمیایی نیتروژن و کود بیولوژیک نیتروکسین نیز بر تمامی صفات به جز درصد روغن و شاخص برداشت تأثیر معنی­داری داشتند. بالاترین عملکرد دانه (4/1794کیلوگرم در هکتار) و بیشترین درصد پروتئین (48/22) در رقم داراب-14و کاربرد توأم نیتروژن(50 کیلوگرم در هکتار) وکود بیولوژیک به دست آمد. عملکرد دانه همبستگی معنی­داری با تعداد شاخه­های فرعی، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، درصد پروتئین و عملکرد روغن داشت. در کل نتایج نشان داد کاربرد کود بیولوژیک می­تواند تا حد زیادی در راستای کاهش مصرف کود شیمیایی نیتروژن مفید باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Chemical Fertilizer and Biofertilizer on Seed Yield, its Components,Oil and Protein Percent in Sesame Varietes

نویسندگان [English]

  • E Shakeri 1
  • M Amini Dehaghi 2
  • SA Tabatabaei 3
  • SAM Modares Sanavi 4
چکیده [English]

In order to study the effects of different nitrogen (0, 25 and 50 Kg.ha-1) levels and two levels of Nitroxin biofertilizer (control and  inoculation) on yield and its components in three sesame varietes (Darab-14, Jiroft and Yazdi) an experiment was conducted at Agricultural Research Center and Natural Resources of Yazd in 2009. Varietes in main plot, nitrogen fertilizer  and biofertilizer as factorial were randomized in sub-plots used in a split plot factorial arranged as a randomized complete block design with three replications. Plant  height, number of  capsules  per plant, number of branches per plant, number of  seeds in capsule, 1000 seed weight, seed yield, harvest index, oil percent, oil yield and protein percent were measured. Concerning the effect of varietal differences, results illustrate significance differences between the three varieties in all determined characters except for oil percent. Different nitrogen fertilizer  and  biofertilizer significantly affected  in all determined characters except for oil percent and harvest index.The highest seed yield (1794/4
kg.ha-1) and Protein percent (22/48%) was obtained using Darab-14 with applying 50 kg N ha-1 and applying biofertilizer treatment. Seed  yield  had positive and significant correlation with capsules and branches per plant, number of seeds in capsul, protein percent and oil yield. Generally, the results showed that use of  biofertilizer can be useful in during the decrease use of N chemical fertilizer.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biofertilizer
  • N fertilizer
  • Nitroxin
  • Oil Percent
  • Protein Percent
  • Seed Yield
  • Sesame