ارزیابی تنوع صفات زراعی و عملکرد دانه لاین‌های ماش در شرایط محیطی مختلف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1- دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 محقق، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران

3 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

4 دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

5 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران

6 استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

10.22034/saps.2023.54756.3010

چکیده

ماش گیاهی مناسب برای تنوع بخشیدن به سیستم های زراعی به منظور بهره گیری از آثار اکولوژیکی مثبت است. تعداد چهل و هفت لاین منتخب از ژرم‌پلاسم ماش بانک ژن گیاهی ملی ایران همراه با ژنوتیپ‌های شاهد(رقم پرتو و لاین امیدبخش VC6173) در قالب طرح لاتیس مربع (لاتیس 7×7) در دو تکرار در سه محیط مختلف کشت شدند و با ارزیابی عملکرد دانه و صفات موثر بر عملکرد نظیر طول غلاف، تعداد خوشه در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف مورد مقایسه قرار گرفتند.
نتایج نشان داد در هر سه شرایط محیطی اثر ژنوتیپ روی کلیه صفات مورد بررسی به استثنای صفت تعداد دانه در غلاف معنی‌دار بود. این موضوع نشان‌دهنده وجود تنوع ژنتیکی مطلوب بین لاین‌های مورد بررسی و تاکیدی بر امکان انتخاب مواد ژنتیکی مناسب برای پیشبرد اهداف به‌نژادی در این گیاه است. اگرچه با توجه به عدم واکنش یکسان ژنوتیپ‌ها به محیط‌های مختلف؛ انتخاب ضرورتا باید در محیط‌های مختلف به صورت جداگانه صورت پذیرد، با جمع‌بندی نتایج در سه محیط مختلف مشخص شد، لاین‌های24، 25 و 41 از نظر طول غلاف، لاین‌های 23 و ‌42 از نظر تعداد غلاف در بوته، لاین 43 از نظر تعداد دانه در غلاف، لاین‌های 5، 11 و42 از نظر تعداد خوشه در بوته در هر سه محیط در دسته لاین‌های برتر قرار داشتند. تنوع ژنتیکی بالا در این ژنوتیپ‌ها امکان معرفی ارقام جدید و توسعه سطح زیر کشت این گیاه برای مناطق مختلف با شرایط آب و هوایی متفاوت را فراهم می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of diversity of grain yield and agronomical traits of mung bean lines under different environmental conditions

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Pouresmael 1
  • Ali Akbar Saneinejad 2
  • Mohamad Bagher Khorshidi 3
  • Ali Akbar Ghanbari 4
  • Reza Sekhavat 5
  • Vida Ghotbi 6
1 Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute (SPII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
2 Researcher, Safiabad Agricultural Research and Natural Resources center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Dezful, Iran
3 Assistante Professor, East Azarbayjan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tabriz, Iran.
4 Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran
5 Research Instructor, Agricultural and Natural Research and Education Center of Safi Abad, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Dezful, Iran
6 Assistante Professor, Seed and Plant Improvement Institute (SPII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
چکیده [English]

Mung bean is a suitable plant to enrich the agricultural systems diversity and to benefit from positive ecological effects. A total 47 mung bean lines along with control genotypes (Parto cultivar and 6173 line) were planted in Latis square design (7 × 7) in two replications at three different environments conditions . The most important agronomic traits including grain yield, pods and racemes number per plant and pod length were evaluated and different lines compared to each others. The results indicated existence of diversity in the under-studied lines and emphasized that it would be possible to perform selection the appropriate one for utilization in the future breeding programs. Inconsistent performance of lines across three different environments necessitate that appropriate line selection was done in each environment separately. Generally based on lines performance at three different environments, lines number 24, 25 and 41 from pod length point of view, lines number 23 and 42 from pod number per plant, lines number 43 from grain number per pod and lines number 5, 11 and 42 from raceme number per plant point of view ranked as appropriate lines at all three environments, The high genetic diversity in these lines make possible the introduction of new cultivars and the expanding the cultivated area of this plant at different regions with different climate conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Genetic
  • diversity
  • performance
  • yield
  • component

مراجع

Ahmad HB, Rauf S, Chattha W Sh, Hussain B, Hussain I and Rasool I. 2019. Diversity analysis of mungbean (Vigna radiata) germplasm using a semi-graphical technique. South African Journal of Plant and Soil. 36: 393-396.  DOI: 10.1080/02571862.2019.1579004
Bansal, P, Rawal V and Bansal V. 2019. Pulses of Phaseolus and Vigna Genera. Pp 39-70. In: The Global Economy of Pulses. (Rawal, V. and D. K. Navarro Ed.). Rome, FAO. ISBN: 978-92-5-109730-4.

Bisht, IS and Singh M. 2013. Asian Vigna. Pages 237-267.  In: Singh M, Upadhyaya H and Bisht, I (Eds). Genetic and Genomic Resources of Grain Legume Improvement, Elsevier.
DOI:10.1016/C2012-0-00217-7. 

Bisht, I S,  Mahajan R K and Kawalkar TG. 2008. Diversity in greengram (Vigna radiata (L.) Wilczek) germplasm collection and its potential use in crop improvement. Annals of Applied Biology, 132(2): 301-312. DOI: 10.1111/j.1744-7348.1998. tb05205.x
Collado LS and Corke H. 2016. Grain-based products and their processing. Pages 64-71. In: Colin W Wrigley CW, Corke H, Seetharaman K, and Faubion J (Eds). Encyclopedia of Food Grains (Second Edition), Volume 3. Elsevier. ISBN: 978-0-12-803535-1.
Dahiya PK, Linnemann AR, Van Boekel MAJS, Khetarpaul N, Grewal RB and Nout MJR.  2015. Mung Bean: Technological and Nutritional Potential. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 55(5): 670-688.  DOI: 10.1080/10408398.2012.671202.
Gayacharan K, Tripathi SK,  Meena BS, Panwar HL,  Rana J Ch and Singh K. 2020.Understanding genetic variability in the mungbean (Vigna radiata L.) genepool · Annals of Applied Biology, 177(3): 346-357. DOI:10.1111/aab.12624.
HanumanthaRao, B., R.M. Nairand H. Nayyar. 2016. Salinity and high temperature tolerance in mungbean (Vigna radiata (L.) Wilczek) from a physiological perspective. Frontier in Plant Science. 7:957.  DOI:10.3389/fpls.2016.00957.
Hapsari R, Trustinah T and Iswant R. 2018. Diversity of local Indonesian Mungbean germplasm based on morphological quantitative and qualitative traits. Proceedings of the 2nd International Conference on Biosciences. IOP Conference Series Earth and Environmental Science, 197(1):012036.
Harouna  DV,   Venkataramana PB,   Matemu AO and  Ndakidemi PA. 2020. Agro-morphological exploration of some unexplored wild Vigna legumes for domestication. Agronomy, 10(1): 111. DOI:10.3390/agronomy10010111.
Hou D, Yousaf L, Xue Y, Hu J, Wu J, Hu X, Fengand N and Shen Q. 2019. Mung Bean (Vigna radiata L.): Bioactive polyphenols, polysaccharides, peptides, and health benefits. Nutrients, 11: 1238. DOI: 10.3390/nu11061238.
Khajudparn P and Tantasawat P. 2011.  Relationships and variability of agronomic and physiological characters in mungbean. African Journal of Biotechnology, 10(49): 9992-10000. DOI: 10.5897/AJB11.1288.
Koocheki A and Banayan Aval MM. 2010. Pulse crops. Jahade-e-Daneshghahi Mashhad Press (In Persian).
Krishna TG, Kumar A and Adan F. 2020. Morphological diversity for yield and its component traits in mungbean (Vigna radiata (L.) Wilczek). Current Journal of Applied Science and Technology, 39(4): 34- 41. DOI: 10.9734/cjast/2020/v39i430528.
Makeen  K,   Abrahim G,  Jan  A and  Singh AK. 2007. Genetic variability and correlations studies on yield and its components in Mungbean (Vigna radiata (L.) Wilezek). Journal of Agronomy, 6 (1): 216-218. DOI: 10.3923/ja.2007.216.218.
Mehandi S, Quatadah S, Mishra SP, Singh I, Praveen N and Dwivedi N. 2019. Mungbean (Vigna radiata L. wilczek): retrospect and prospects. Pp. 49–66. In: Legume Crops - Characterization and Breeding for Improved Food Security, ed. El-Esawi, M. A. (London: IntechOpen). DOI: 10.5772/intechopen.85657.
Menssen M, Linde M, Omondi EO, Abukutsa-Onyango M, Dinssa FF and Winkelmann T. 2017. Genetic and morphological diversity of cowpea (Vigna unguiculata (L.) Walp.) Entries from East Africa. Scientia Horticulturae, 226: 268-276. DOI: 10.1016/j.scienta.2017.08.003.
Nair R, Schafleitner R, Easdown W, Ebert A, Hanson P, Hughes JA, Donough J and KeatingeRatar H. 2014. Legume Improvement Program at AVRDC –The World Vegetable Center: Impact and Future Prospects. Povrt. 51(1): 55-61. DOI:10.5937/RATPOV51-5488.
 
Pouresmael M, Saneiy Nejad AA, Khorshidi MB, Ghanbari AA, Sekhavat R and Khodadadi M.  2022. The contribution of agronomic traits in the mung bean accessions diversity. Iranian Journal of Field Crop Science.53 (3); 160-179(In Persian). DOI: 10.22059/IJFCS.2021. 330839.654860.
Schafleitner R, Nair RM and Rathore A. 2015. The AVRDC – The World Vegetable Center mungbean (Vigna radiata) core and mini core collections. BMC Genomics 16, 344. DOI 10.1186/s12864-015-1556-7.
Sekhavat R. 2014. Comparison of yield and yield component in different Mungbean promising lines. The 5th Iranian pulse crops conference. Tehran University, Karaj. Iran. (In Persian).
Sen M. and D.K. De. 2017. Genetic divergence in mung bean. Legume Research, 40 (1): 16-21. DOI:10.18805/lr.v0i0.7012.
Shafiqul Islam Kh., A. Roy, Md. H. Rashid, Kh. Hossain, D.B. Pandit, Md. A. Matin, Sh. H. Khan, S. Shahrin and T. J. Krupnik. 2016. Easy to use methods to improve mungbean production in Bangladesh. Publisher: International Maize and Wheat Improvement Center CIMMYT-Bangladesh House.
Siadat SA, Najafinia F and Khodarahmpour Z. 2016. Effect of planting pattern on grain yield and yield components of three Mung bean (Vigna radiate L.) varieties in north Khouzestan conditions. Journal of Plant production Sciences, 61: 1-10. (In Persian). ISSN: 1735-4552.
Singh R. 2013. Development of iron and zinc enriched mungbean (Vigna radiata L.) cultivars with agronomic traits in consideration. PhD thesis, PhD thesis, Wageningen University. 175 pages. ISBN: 9789461736840
Singh ChM, Mishra SB, Pandey A and Arya M. 2015. Multivariate analysis in mungbean (Vigna radiata (L.) Wilczek] to identify the genetic donors for pubescence and agro-morphological traits. Legume Research-An International Journal. 38: 767-771. DOI:10.18805/lr.v38i6.6722.
Sriphadet S., C. J. Lambrides and P. Srinives. 2007. Inheritance of agronomic traits and their interrelationship in Mungbean (Vigna radiata (L.) Wilczek). Journal of Crop Science and Biotechnology, 10 (4), 249 - 256. ISSN: 2005-8276.
Swapan K., P. K. Tripathy, D. Nayak, D. Lenka, B. Swain, P. Baisakh, N. Mohanty, G. B. Senapati, S. Dash, P.M. Mohapatra, K. Pradhan, D.R. Mishra and R. Ranjan. 2016. Morphological diversity of local land races and wild forms of mungbean. Legume Research-An International Journal. 39,485-493. DOI:10.18805/lr.v0iOF.8408.
Takahashi Y, Somta P, Muto C, Iseki K. Naito K and Pandiyan M. 2016. Novel genetic resources in the genus Vigna unveiled from Gene Bank Accessions. PLoS ONE, 11(1). DOI:10.1371/journal.pone.0147568.
Tang C and Thomson BD. 1996. Effects of solution pH and bicarbonate on the growth and nodulation of a range of grain legume species. Plant and Soil. 186:321–330. DOI: 10.1007/BF02415527.
Tomooka N, Lairungreang C, Nakeeraks P, Egawa Y and Thavarasook C. 1992. Center of genetic diversity and dissemination pathways in mung bean deduced from seed protein electrophoresis. Theoretical and Applied Genetics, 83: 289-293. DOI: 10.1007/BF00224273.
Tong LT. 2020. Gluten-free noodles. Pages 125-149. In: Asian Noodle Manufacturing; Ingredients, Technology, and Quality. DOI:10.1016/B978-0-12-812873-2.00007-8.
Ullah H, Khalil IH, Rahman H U, Muhammad F, Khalil I A and Khalil ShKh. 2011. Environmental influence on heritability and selection response of morpho-physiological traits in mungbean. Pakistan Journal of Botany, 43(1): 301-310. DOI:10.21608/eajbsh.2011.17006.
Waniale A, Wanyera N and Talwana H. 2014. Morphological and agronomic traits variations for mungbean variety selection and improvement in Uganda. African Crop Science Journal, 22(2): 123 – 136. ISSN: 1021-9730/2014 $4.0.
دانش کشاورزی وتولید پایدار
دوره 34، شماره 2
مرداد 1403
صفحه 69-84

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار