اثر تنش سرما بر پارامترهای فلورسانس کلروفیل گندم دیم در شرایط کشاورزی حفاظتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور

2 سردبیر، عضو هیأت علمی، دانشگاه تبریز

3 گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

4 پژوهشکده بیوتکنولوژی

10.22034/saps.2023.56999.3061

چکیده

اهداف: این آزمایش به منظور بررسی فلورسانس کلروفیل و عملکرد ارقام گندم دیم در اقلیم سرد برای شناسایی اثر تنش سرما در شرایط کشاورزی حفاظتی و حفظ بقایا انجام گرفت.
مواد و روشها: آزمایش در سالهای زراعی 98-1397 و 99-1398 در مزرعهموسسه تحقیقات کشاورزی دیم روی ارقام مختلف گندم دیم با تیپهای رشد زمستانه و بینابین اجرا شد. برای این منظور شش رقم گندم در سه تاریخ متفاوت کاشت (آخر شهریور، آخر مهر و آخر آبان) در تناوب با نخود در دو خاکورزی حفاظتی (کشت مستقیم) و مرسوم (گاوآهن برگردان‌دار) در قالب آزمایش اسپلیت- اسپلیت پلات در سه تکرار کشت شدند.
یافتهها: نتایج نشان داد که ارقام سرداری و باران بیشترین میزان کلروفیل را دارا بودند. میزان کلروفیل a و b در تیمار بدون خاکورزی به ترتیب با (mg g-1 FW)52/117 و (mg g-1 FW)59/57 بیشتر از تیمار خاکورزی مرسوم با میزان کلروفیل (mg g-1 FW)65/109 = a و کلروفیل (mg g-1 FW)64/55 = b بود. فلورسانس کلروفیل رقم باران بیشتر از سایر ارقام بود. فلورسانس کلروفیل تیمار بدون خاکورزی بیشتر از تیمار خاکورزی مرسوم بود. تاریخ کاشت اول نیز نسبت به سایر تاریخهای کاشت وضعیت مطلوبتری از نظر فلورسانس کلروفیل داشت.
نتیجه گیری: ارقام مقاوم به تنش سرما در شرایط کشاورزی حفاظتی میتوانند سطح فتوسنتز و عملکرد دانه خود را حفظ کنند. رعایت تاریخ کاشت اول مهر علاوه بر امکان استفاده گیاه از بارندگیهای پاییزه باعث میشود گیاهان در مواجهه با یخبندان زمستان در مرحله نموی مناسبی باشند تا تحمل گیاهان برای سرمای دیررس بهاره بیشتر شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effect of cold stress on chlorophyll fluorescence parameters of dryland wheat under conservation agriculture conditions

نویسندگان [English]

  • Hadi Khorsandi 1
  • Saeid Zehtab Salmasi 2
  • Ramin Lotfi 1
  • Kazem Ghassemi-Golezani 3
  • Saber Golkari 4
1 DARI
2 University Of Tabriz
3 Department of Plant Ecophysiology, Faculty of Agriculture, University of Tabriz,, Tabriz, Iran
4 ABRI
چکیده [English]

Background and Objective: Investigation of chlorophyll fluorescence and performance of dryland wheat cultivars in cold climates was done to identify the effect of cold stress in conservation agriculture conditions and preservation of residues.
Materials and Methods: The experiment was carried out in the cropping years of 2017-2018 and 2018-2020 in the dryland Agriculture Research Institute on different varieties of dryland wheat. For this purpose 6 varieties of wheat were sown on three different dates rotatoin with chickpeas in two conservation tillage and conventional tillage in the form of split-split plot based on randomized complete block design was cultivated.
Results: The results showed that Sardari and Baran cultivars had the highest amount of chlorophyll. The amount of chlorophyll a and b in the no tillage treatment with 117.52 and 57.59 (mg g-1 FW) was higher than the conventional tillage treatment with the amount of chlorophyll a = 109.65 and chlorophyll b = 55.64. Chlorophyll fluorescence of Baran cultivar was better than other cultivars. the chlorophyll fluorescence of the no-tillage treatment was better than the conventional tillage treatment. The first planting date also had a better condition in terms of chlorophyll fluorescence than other planting dates.
Conclusion: Cultivars resistant to cold stress can maintain their level of photosynthesis and grain yield under conservation agriculture conditions. Adhering to the planting date of the late of september, in addition to the possibility of the plant using the autumn rains, makes the plants in a suitable development stage during the frost of the winter .

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Dryland"
  • "Wheat"
  • "photosynthesis"
  • "conservation agriculture"
  • "temperature stress"