شناسایی دوبالان سیرفید مزارع گندم و بررسی تغییرات جمعیت گونه غالب در استان کردستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان

2 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین

چکیده

مگس­های سیرفید از جمله دشمنان طبیعی و مهم شته­های غلات، می­باشند که در سنین مختلف لاروی با تغذیه از شته­ها، موجب کاهش قابل توجه جمعیت آنها می­شوند. به منظور شناسایی این شکارگرها و بررسی تغییرات جمعیت آنها در طول فصل زراعی، پنج مزرعه گندم یک هکتاری در مناطق مختلف انتخاب و با نمونه­برداری هفتگی از مگس­های سیرفید فعال در مزراع مذکور به شیوه تور زدن، 14 گونه مگس گل شناسایی گردید که 5 گونه گیاهخوار و گندخوار و مابقی شکارگر بودند. با مقایسه میانگین­ جمعیتی گونه­ها، گونه غالب Eupeodes nuba با 41/52 درصد در سال 81 و 65/47 درصد جمعیت کل نمونه­ها در سال 82 تعیین شد. همچنین تغییرات جمعیت گونه­های شکارگر، در طول فصل رشد گندم مشخص گردید در میان گونه­های شکارگر، گونه­های E. nuba، Sphaerophoria scripta،  E.  corollae  و
 S. turkmenica  بیشترین انبوهی جمعیت را دارا بودند. گونه­های شته­های غلات و تغییرات جمعیت آنها نیز با نمونه برداری هفتگی از جمعیت شته­ها بر روی40 بوته گندم (بطور تصادفی) بررسی شد. F. Sitobion avenae  در بین هفت گونه شته شناسایی شده، با 5/66 درصد در سال 81 و 5/69 درصد در سال 82  و Rond. Schizaphis graminum  با30 درصد در سال 81  و  25 درصد در سال 82، بیشترین فراوانی جمعیت را دارا بودند .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification of Syrphid Flies in Wheat Fields and Survey of Population Fluctuations of Dominant Species in Kurdistan Province

نویسندگان [English]

  • S Kamangar 1
  • B Gharali 2
چکیده [English]

Syrphids are one of the most important natural enemies of wheat aphids. Larvae feed in aphid colonies and reduce the population. To identify these predators and their population fluctuation during wheat growing season, five fields with area about one ha were selected. Syrphids were swept weekly by standard insect net in the selected fields. The result showed that 14 species of flower flies occur in the wheat field of Kurdistan province which among them Eupeodes corollae with %52.41of total population in 2002 and %47.65 in 2003 has the highest frequency. Among predator species, Eupeodes nuba, Sphaerophoria scripta, S. turkmenicaand Eupeodes corollae constitute the largest part of syrphid population. Seven species of aphids were identified and their population changes were measured by weekly random sampling of 40 plants. Sitibion avenae and Schizaphis graminum were dominant aphid species where their frequency were measured as %66 and %30of total specimens in 2001 and %69.5 and %25 of total specimens in 2002 respectively. The positive correlation between aphid population increase and emergence of syrphid larvae was discussed briefly. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat aphids
  • Syrphid flies
  • Population fluctuations
  • Kurdistan
امیرنظری م، 1380. بررسی فونستیک شته­های گندم و شناسایی دشمنان طبیعی آنها در منطقه کرج. پایان­نامه تحصیلی کارشناسی ارشد، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی. 185 صفحه.
پاشایی راد  ش، پور ربی س ر و لطفعلی زاده ح ع . 1381. مگسهای زیر خانواده Eristalinae (Dip. : Syrphidae) در شهرستان مرند ، شمال غربی ایران . خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران . ص 288.
خانجانی م . 1384. آفات گیاهان زراعی ایران. انتشارات دانشگاه بوعلی سینا همدان. 719 صفحه.
درویش مجنی ت و بیا ت اسدی ه. 1374. شناسایی و معرفی دشمنان طبیعی شته سبز گندم Sitobion avenae (F.) منطقه گرگان و دشت . خلاصه مقالات دوازدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران . ص 21 .
دوستی  ا، حجت س ح و سلیمان نژادیان ا. 1379. فون مگسهای خانواده Syrphidae (Diptera) در اهواز و حومه . خلاصه مقالات چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران . ص 353 .
رجبی غ ز. 1368. حشرات زیان­آور درختان میوه سردسیری ایران جلد سوم. مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور. 256 صفحه.
صادقی نامقی  ح . 1381. بخشی از فون مگسهای سیرفیده (Dip. : Syrphidae) منطقه مشهد و کلید شناسایی جنسها . مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی . سال نهم ، شماره سوم ، صفحات 119 الی 127 .
 صادقی  ح، کیوانفر ن و  مجتهد زاده ک . 1381. فون مگسهای خانواده Syrphidae در مشهد و حومه . خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران . ص 290 .
 قرالی  ب ، عالیچی م و  رجبی غ ر. 1379. گزارشهای جدید از مگسهای سیرفید . خلاصه مقالات چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران . ص 348 .
 گلدسته  ش،  بیات اسدی ه ،  شجاعی م و بنی عامری و ا. 1381. بررسی فونستیک مگسهای خانواده Syrphidae (Diptera) در منطقه گرگان و حومه .خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران .ص 289 .
 گل محمدزاده خیابان  ن. 1377. بررسی فونستیک مگسهای سیرفید ارومیه . خلاصه مقالات سیزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران . ص 231 .
 گیلاسیان ا و قرالی ب. 1381. اولین گزارش از هشت گونه مگس خانواده Syrphidae در استان همدان . خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران . ص 288 .
 لطفعلی زاده  ح ع و قرالی ب. 1379. معرفی بخشی از فون مگسهای سیرفیده در شهرستان مرند (آذربایجانشرقی) . مجله دانش کشاورزی . دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز . جلد 10 ، شماره 2 . صفحات 13 الی 22 .
 مدرس اول م. 1377. فهرست آفات کشاورزی ایران و دشمنان طبیعی آنها. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. 270 صفحه.
 معتمدی نیا ب، صحراگرد ا، صالحی ل و جلالی سندی ج . 1381. معرفی مگسهای خانواده Syrphidae در استان گیلان . خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران . ص 287 .
Barkalov AV, 1981. Files of the genus Cheilosia Meigen , 1822. Entomol. Rev. 60:2 , 140-157 .
Barkalov AV & Gharaei B, 2004. Description of a new species of the genus Eumerus (Diptera,Syrphidae) from Iran . Volucella. 7: 105-109
Dousti  AF J & Hayat R,  2006. A catalogue of the Syrphidae (Insecta: Diptera) of Iran, Ent. Res. Soc. 8(3): 5-38.
Hippa  H, 1968. A generic revision of the genus Syrphus and allied gerera (Dip. : Syrphidae) in the palearctic region , with discription of the male genitalia . Act. Entomol. Fenn. , 25: 1-94 .
Peck  LV, 1988. Family Syrphidae In: A. Soos(ed) , Catalogue of  Palearctic Diptera . Akadmiai Kiado . Budapest . pp: 1-230 .
Rotheray GE, 1986. Colour, shape and defense in Aphidiophagous Syrphid larvae, Zoological Journal of the Linnean Society. 89: 201-216.
Speight MCD & Sarthou JP, 2010 . Syrph the Net, the database of European Syrphidae, Vol. 60, 107 pp, Syrph the Net publications, Dublin.
Thompson FC & Rotheray G. 1998 .Family Syrphidae. In: Papp, L. & Darvas, B. (eds.) Contributions to a Manual of Palaearctic Diptera, 3: 81-139. Budapest.
Vockeroth  JR, 1973. The identify of some genera of Syrphini (Dip. : Syrphidae), described by Matsumura . Canad. Entomol. 105: 1075-1079 .