عوامل موثر بر تمایل به پرداخت نرخ افزوده بالقوّه مصرف کنندگان برای محصولات غذایی سالم (مطالعه موردی: کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

چکیده

           افزایش رویکرد بشر به نهاده­های غیرطبیعی و اغلب شیمیایی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی، فزونی انواع بیماری­ها و مشکلات زیست­محیطی را منجر شده است. در چنین شرایطی، ارزش و اهمیت تولید و مصرف محصولات سالم غذایی بیش از پیش مشخص می­شود. بنابراین سنجش تمایل به پرداخت مصرف­کنندگان برای محصولات غذایی سالم، از اهمیت بالایی در زمینه برنامه­ریزی تولید و مصرف برخوردار است. در این راستا، هدف تحقیق حاضر شناسائی عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت اضافی بالقوّه مصرف­کنندگان برای محصولات غذایی سالم نسبت به انواع متداول می­باشد. داده­ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق پیمایش­های میدانی، با طراحی و تکمیل پرسشنامه به روش نمونه­گیری تصادفی ساده از 180 پاسخ­گو از میان کارکنان سازمان جهادکشاورزی آذربایجان­شرقی، در بهار و تابستان سال 1388 جمع آوری شده­است. به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت مصرف­کنندگان از روش ارزشگذاری مشروط و مدل لاجیت ترتیبی که به روش حداکثر راستنمایی برآورد شد، بهره گرفته شده­است. نتایج توصیفی نشان می­دهند که حدود 97 درصد مصرف­کنندگان حاضر به پرداخت مبلغی اضافی برای خرید محصولات سالم نسبت به انواع متداول هستند، در حالی که حدود 84 درصد آن­ها حاضر به پرداخت نرخ افزوده 5 الی  25 درصد برای خرید این محصولات هستند. نتایج حاصل از تخمین مدل حاکی است که عواملی چون درآمد افراد، بعد خانوار، تمایلات حفظ ­محیط­زیست، سطح اطلاع افراد از ویژگی­های محصولات سالم و ریسک مواد غذایی خطرزا اثر مثبت و معنی­داری بر تمایل به پرداخت آن­ها برای محصولات غذایی سالم نسبت به انواع متداول نشان می­دهند. همچنین خانم ها تمایل به پرداخت بیشتری داشته و وجود افراد با شرایط خاص در خانواده سبب افزایش معنی­دار تمایل به پرداخت نرخ افزوده مصرف­کنندگان برای محصولات سالم هستند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors Affecting Consumers' Potential Willingness to Pay a Premium for Safe Food Products (Case Study: Agricultural Administration of East Azerbaijan)

نویسندگان [English]

  • M Haghjou
  • B Hayati
  • R Mohammadrezaei
  • E Pishbahar
  • Gh Dashti
چکیده [English]

Augmentation of applying the unnatural and mainly chemical inputs by humankind causes increasing rate of disease and arisen environmental problems. In these circumstances, the importance of safe food production is getting clearer. With respect to that, understanding the determinants of consumers' willingness to pay for these safer products is becoming increasingly important in the field of production and consumption planning. In this regard, the purpose of this study is to investigate factors affecting the consumers' willingness to pay the premium for the safer food products. A contingent valuation survey of 180 respondents was conducted during spring and summer of 2009 in Agricultural administration of East Azerbaijan. An Ordered Logit regression model was applied to determine factors effecting consumers' willingness to pay for safer food products. The survey results have shown that about 97 percent of the respondents would be willing to pay a premium. Also, 84 percent of consumers would be willing to pay about a premium between 5 to 25 percent, while about 13 percent of them would be willing to pay more than 35 percent premium for safer food products. Results have revealed that factors like individual's income, family dimensions, environmental concerns and wholesome diet, besides, consumer's awareness of safer food products' characteristics significantly increase their willingness to pay a premium for safer food. Furthermore, females would be willing to pay a higher premium, and those who have people with special circumstances in their family significantly would be willing to pay a higher premium price for these products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contingent Valuation
  • Ordered-logit model
  • Price Premium
  • Safe food
  • Willingness to pay

مراجع

مرکز آمار ایران، 1385. سیمای استان آذربایجان­شرقی.
دهقانیان س و فرج زاده ز، 1381. اقتصاد محیط زیست برای غیر اقتصاد دانان (ترجمه). انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
Alizade A, Javanmardi J, Abdollahzade N and Liaghati Z, 2008. Consumers` awareness, demands and preferences for organic vegetables: A survey study in Shiraz, iran. 16th IFOAM Organic World Congress, Modena, Italy, June 16-20.
Boccaletti S and Nardella M, 2000. Consumer willingness to pay for pesticide-free fresh fruit and vegetables in Italy. International Food and Agribusiness Management  Review 3: 297-310.
Chrystopher G and Kristallis J, 2005. Consumer willingness to pay for organic food. British Food Journal107:320-34.
Cowan C, Carthy M and Riodan N, 2000. Irish cosumers` willingness to pay for Safe Beef. Journal of Consumer Research 32:146-153.
Cranfield J and Magusson E,  2003. Consumer demand for pesticide-free food produces in Canada: A probit analysis. Canadian Journal of Agricultural Econimics 53:67-81.
Darby K, Marvin, B, Ernst S and Roe B, 2006. Willingness to pay for locally produced foods: A customer intercept study of direct market and grocery store shoppers. Selected Paper prepared for presentation at the American Agricultural Economics Association Annual Meeting. Long Beach, California, July 23-26, 2006.
Ghorbani M, Mahmoudi H and Liaghati H, 2007. Consumers` demands and preferences for organic food, A survey study in Mashhad, Iran. Poster presented at the 3rd QLIF Congress: Improving Sustainability in organic and low input food production system, University of Hohenheim, Germany, March 20-23.
Gil J, Gracia A and Sanchez  M, 2000. Market segmentation and willingness to pay for organic produces in Spain. International Food and Agribusiness Management Review, 3: 207-226.
Greene Wh, 2005.Econometric Analysis. Macmillan, New York.
Maddala GS, 1991. Limited Dependent and Qualitative variables in Econometrics. Cambridge University Press, Cambridge.
Lusk J and Hudson D, 2004. Willingness-to-pay estimates and their relevance to agribusiness decision making. Review of Agricultural Economics 26:152-69.
Loureiro M, Jill J and Mccluskey R, 2002. Will consumers pay a premium for eco-labeled apples? Journal of Consumer Affair 36: 203 - 217.
Pearce D and Seccombe T, 2000. Economic valuation and environmental decision-making in Europe. Environmental Science and Technology 34:1419-1425.
Rodriguez E, Lacaze V and Lupin B, 2007. Willingness to pay for organic food in Argentina: Evidence from a consumer survey. Papers prepared for 105th EAAE Seminar. Bologna, Italy.
Roosen J, Fox D, Hennessey A and Shreiber A, 1998. Consumers` valuation of organically grown apples. Journal of Agricultural and Resource Economics 23:367-384.
Underhill Sh and Figueroa E, 1996. Consumer preference for non-conventionally grown produce. Journal of Food Distribution Research 27:56-66.
Wang Q and Sun J, 2003. Consumer preference and demand for organic food: Evidence from a Vermont survey. American Agricultural Economics Association Annual Meeting. July.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار