مقاومت به خشکی در چند توده ‌بومی زیره سبز (Cuminum cyminum L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

زیره سبز از مهم­ترین گیاهان دارویی در ایران است که در غذاهای سنتی مصرف می‌گردد. چون این گیاه به آبیاری اندکی جهت انجام دوره رشد خود نیاز دارد، گیاهی مهم در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران به شمار می‌رود. جهت تعیین توده‌های بومی مقاوم به تنش خشکی آزمایشی بر روی این گیاه تحت دو تیمار آبیاری کامل و قطع کامل آبیاری در مرحله گلدهی انجام شد. فراسنجه­های پتانسیل آب برگ، پتانسیل اسمزی، شاخص برداشت و شاخص حساسیت به تنش بر روی این توده­های بومی بررسی شدند. توده‌های بومی سبزوار، تبریز و سروستان فارس مقاومت به تنش را نشان دادند. با انجام تجزیه کلاستر به روش سینگل لینکاژ، توده‌های بومی سبزوار، سروستان فارس، تبریز و خراسان2-374 در یک گروه و توده‌های بومی زیرکوه قائن، گناباد و فردوس در یک گروه دیگر و توده بومی کرمان به تنهایی در گروهی مجزا قرار گرفتند. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Drought Resistance Criteria in Some Cumin (Cuminum cyminum L.) Landraces

نویسندگان [English]

  • H Shoorideh
  • H Pakniyat
  • S Zare
چکیده [English]

Cumin is one of the most important herbal drug crops of Iran and used in traditional foods. It needs low water for growth cycle, and grows in arid and semi-arid regions of Iran. For evaluation of drought resistance of some cumin landraces of Iran, two experiments as under drought stress and normal condition were conducted. The parameters of leaf water potential, osmotic potential, harvest index and stress susceptibility index (SSI) were studied on cumin landraces. Sarvestan-e Fars, Tabriz and Sabzevar landraces were distinguished as arought tolerant landraces. Cluster analysis using single linkage method, classified the genotypes into three groups. Sabzevar, Sarvestan-e Fars, Tabriz and Khorasan2-374 landraces made the first group, Zirkoh-e Quen, Qunabad and Ferdous landraces, included in the second group, and  Kerman landrace, alone, was located in the third group. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cluster analysis
  • Cumin
  • Drought resistance
  • Cuminum cyminum L
امید بیگی ر، 1379. تولید و فرآوریی گیاهان دارویی. جلد سوم. انتشارات آستان قدس رضوی.
امین‌پور ر و موسوی س ف، 1374. اثر دفعات آبیاری بر مراحل نمو، عملکرد و اجزاء عملکرد زیره سبز. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. جلد اول، صفحه های 1 تا 7.
اهدایی ب، 1372. انتخاب برای مقاومت به خشکی در گندم. مقاله های کلیدی اولین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. دانشگاه تهران، تهران.
صادقی ب و راشد محصل م، 1370. اثر مقادیر ازت و آبیاری در تولید زیره سبز. سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران.
زرگری ع، 1360. گیاهان دارویی. انتشارات دانشگاه تهران.
کافی م، 1381. فن‌آوری تولید و فرآوری زیره سبز. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
طاوسی م، 1379. اثر رژیمهای مختلف آبیاری بر مقدار محصول و اجزاء عملکرد در زیره سبز. پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد.
Farag RS, Daw ZY and Abo-raya SH, 1989. Influence of some spice essential oils on Aspergillus parasiticus growth and production of Aflatoxins in a synthetic medium. J. Food Sci. 54: 74-76.
Fischer RA and Maurer R, 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars .I Grain yield responses. Aust. J. Agric. Res. 29: 897-912.
Jangir RP and Singii R, 1996. Effect of irrigation and nitrogen on seed yield of cumin (Cuminum cyminum L.). Indian J. of Agron. 41: 140-143.
Kraner PJ and Boyer JS, 1995. Water Relations of Plant and Soil. Academic Press, Inc, New York.
Micheal AM and Ojha TP, 1987. Principles of Agricultural Engineering. Volume II. Jain Brothers, New Delhi.
Morgan JM, 1980. Osmoregulation as selection criterion for drought tolerance in wheat. Aust. J. Agric. Res. 34: 607-614.
Mukhopadhyay R, BanerjeeAS and Miro M, 2003. Antimicrobial activity of Cuminum cyminum L. Ars Pharmaceutica 44: 257-269.
Salma A and Mohamed MA, 2002. Cumin herb as a new source of essential oils and its response to foliar spray with some microelements. Food Chem. 77: 75-80.
Yan W, Paul LC, Crossa J and Hunt LA, 2001. Two types of GGE biplots for analysing multi-environment trail data. Crop Sci. 41: 656-663.
Yan W, 2001. GGEbiplot- A windows application for graphical analysis of multi-environment trail data and other types of two-way data. Agron. J. 93: 1111-1118.