تاثیر تراکم بوته بر روند رشد و عملکرد سه هیبرید آفتابگردان ( (Helianthus annuus L.در کشت دوم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

به منظور بررسی اثر تراکم بوته بر روند رشد، عملکرد و درصد روغن آفتابگردان، آزمایشی در سال 1383 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتورها شامل سه رقم هیبرید آفتابگردان ( آذرگل، آلیستار و ایروفلور) و چهار تراکم بوته در واحد سطح (6­، 8­، 10 و 12 بوته در متر­مربع) بودند. نتایج حاصل نشان داد که با افزایش تراکم بوته در واحد سطح میزان تولید مادة خشک در واحد سطح (DM)، سرعت رشد محصول (CGR) و سرعت رشد نسبی (RGR) افزایش یافت. میزان شاخص سطح برگ(LAI)  با افزایش تراکم بوته در مراحل اولیه رشد به کندی افزایش یافت ولی با شروع مرحله رشد سریع گیاه، به سرعت اضافه گردید. میزان تولید مادة خشک و CGR در دو هیبرید آذرگل و ایروفلور بیشتر از آلیستار بود. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که کلیه صفات مورد مطالعه به طور معنی‌دار تحت تأثیر تراکم بوته قرار گرفتند. با افزایش تراکم بوته در واحد سطح، عملکرد دانه و روغن در واحد سطح افزایش یافت. هرچند در تراکم‌های پایین میزان عملکرد دانه در طبق بیشتر از تراکم‌های بالا بود ولی این افزایش به اندازه‌ای نبود که کاهش عملکرد ناشی از کاهش تعداد بوته در واحد سطح را جبران نماید.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Plant Density on Growth and Yield of Three Sunflower Hybrids (Helianthus annuus L.) as a Second Crop

نویسندگان [English]

  • R Ghalandari
  • F Rhimzadeh Khoei
  • M Toorchi
  • B Behtari
چکیده [English]

In order to study the effects of plant density on growth, yield and oil percentage of three sunflower hybrids (Azargol, Alistar, Eroflor) an experiment was conducted at Agriculture Research Station of Myandoab in 2004. These hybrids were sown at four densities of 6, 8, 10 and 12 plants m-2 as factorial based on randomized complete block design with three replications. The results showed that dry matter accumulation (DM), crop growth rate (CGR) and relative growth rate (RGR) were increased with increasing plant density. By increment plant density, leaf area index (LAI) was slowly increased in early stages of growth but with beginning of plant rapid growth, increased dramatically. DM and CGR in Azargol and Eroflor were greater than Alistar. Analysis of variance showed that all traits were significantly affected by plant density. Yield per unit area, oil percentage and oil yield per unit area were increased, with increasing plant density. Although seed yield per plant at low densities was greater than that of high densities, but this increment was not enough for compensating the reduction of yield due to low density.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Density
  • Growth Analysis
  • Sunflower
  • Yield

مراجع

آلیاری ﻫ  شکاری ف و شکاری ف، 1379. دانه‌های روغنی، زراعت وفیزیولوژی. انتشارات عمیدی تبریز.
رفیعی الحسینی م  و صالحی ف، 1381. تأثیر تراکم بوته بر عملکرد دانه و خصوصیات زراعی سه رقم آفتابگردان در شهر کرد. چکیدة مقالات هشتمین کنگرة زراعت و اصلاح تباتات ایران، شیراز، صفحه 42.
سرمد نیا  غ ح  و  کوچکی ع، 1370. فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
کریمی م، 1372. آنالیز شاخص‌های رشد بر اساس واحد گرمایی. چکیدة مقالات اولین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، تهران، صفحه 235.
هادی ﻫ ، 1379. بررسی روند رشد و عملکرد چند رقم آفتابگردان در تراکم‌های مختلف کاشت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
Alessi I, Power JF and ZimmermanDC, 1977. Sunflower yield and water use as influenced by planting date, population row spacing. Agron J 69: 463-469.
Andria D, Chiaranda RFQ, Magliulo V and Mori M, 1995. Yield and soil uptake of sunflower sown in spring and summer. Agron J 87:1122-1128
Bange M, Hammer PGL and Rickert kG, 1997. Effect of radiation environment on radiation use   efficiency and growth of  sunflower. Crop Sci 37:1208 – 1214.
Brown RH, 1984. Growth of the green plants. Pp. 153–174. In: TesarMB (ed.). Physiological basis of crop growth and development. American Society of Agronomy. Madison, Wiscosin.
Carter JF, 1978. Sunflower science and technology. ASA. CSSA. SSSA. Inc.  Publishers, Madison, WI.
Charpenter AC and Board JE, 1997. Growth dynamic factors controlling soybean yield stability across plant population. Crop Sci 37: 1520-1526.
Dusanic N and Crnobarac J, 1995. Effect of plant density on seed yield and increase leaf area of sunflower. In “Proc. 36th conference about production and processing of oil crop.” (Ed. B. Beric). Pp. 63-69. Yugoslavia.
Esechie HA, Elias S, Rodriguez V and Al-Asmi HS, 1996. Response of sunflower to planting pattern and population density in desert climate. J Agri Sci 126: 145-149.
Francisco LE, 1996. Salinity effects on four sunflower hybrids. Agron J 88: 215-219.
Gubbels GH and Dedio W, 1990. Response of early- maturing sunflower hybrids to row spacing and plant density. Can J Plant Sci 70:1169-1171.
Izquierdo N, Aguirrezabal L, Andrade F and Pereyra V, 2002. Night temperature effect on fatty acid composition in sunflower oil depending on hybrid and the phenological stage. Field Crop Res 77: 115-126.
Kharwara PC and Bindra AD, 1992. Effect of nitrogen and plant population on growth, uptake of nutrients and oil yield of spring sunflower (Helianthus annuus). Indian J Agron 37: 389-390.
Miller BC, Opllinger ES, Rand R, Peters J and Weis G, 1984. Effect of planting date and plant population on sunflower performance. Agron J 76: 511-515.
Osorio J, Fernandez-Martinez J, Mancha M and Garces R, 1995. Mutant sunflower with high concentration of saturated fatty acids in the oil. Crop Sci 35: 739-742.
Paccuci G and Martignano F, 1975. Effect of sowing density on yield and some bioagranomic charactristics of tall and dwarf sunflower cultivars. (In Indian) Riv Agron 9: 180-186.
Pathak RS, 1974. Yield components in sunflower. Can J Plant Sci 58: 597-600.
Sarmal PC, Katyal SK and Verma OPS, 1992. Growth and yield of sunflower (Helianthus annuus) varieties in relation to fertility level and plant population. Indian J Agron 37: 285-289.
Sheaffer CC, McNemar JH and Clark NA, 1977. Potential of sunflower for silage in double-cropping systems following small grains. Agron J 69: 543-546.
Villalobos FJ, Sadras VO, Soriano A and Fereres SE, 1994. Planting density effects on dry matter partitioning and productivity of sunflower hybirds. Field Crop Abstr 47(10), ref. 6673.
Villalobos FJ, Hall AJ, Ritchie JT and Orgaz F, 1996. Oil crop-sun: A development, growth, and yield model of the sunflower Crop. Argon J 88:403-415.
Zaffaroni E and Schneiter AA, 1991. Sunflower production as influenced by plant  type, plant population, and row arrangement. Agron J 83: 113-118.
Zubrisk JC and ZimmermanDC, 1984. Effects of nitrogen, phosphorus and plant density on sunflower. Agron J 66: 798-801.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار