ارزیابی عملکرد و سودمندی کشت مخلوط سویا (Glycine max (L.) Merrill.) و همیشه بهار (Calendula officinalis L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

چکیده

         به منظور بررسی تاثیر کشت مخلوط ردیفی و نواری بر عملکرد دانه سویا و گل آذین همیشه بهار، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار و 7 تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی تبریز در سال 1388 اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص (برای هر دو گونه)، کشت مخلوط ردیفی و چهار ترکیب کشت مخلوط نواری به صورت 2-2، 2-4، 4-4 و 4-6 به ترتیب برای همیشه بهار - سویا بودند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس تاثیر الگوی کشت مخلوط بر عملکرد دانه سویا در واحد سطح معنی­دار نبود ولی تاثیر آن بر وزن خشک گل آذین و گلبرگ همیشه بهار در واحد سطح معنی­دار بود. کشت مخلوط ردیفی و کشت مخلوط نواری 4-6 وزن خشک گل آذین و گلبرگبیشتری را در واحد سطح نسبت به کشت خالص همیشه بهار تولید کردند. کشت مخلوط ردیفی عملکرد خشک گل آذین و گلبرگ بیشتری نسبت به الگوی کشت مخلوط نواری داشت. در این بررسی تیمار­های 4-6 و ردیفی بیشترین نسبت برابری زمین و مجموع عملکرد نسبی را به ترتیب معادل 34/1 و 13/1 داشتند که این امر نشانگر سودمندی این دو مخلوط است. مجموع ارزش نسبی بر اساس کشت خالص سویا برای کشت مخلوط ردیفی و کشت مخلوط نواری 2-2، 2-4، 4-4 و 4-6 به ترتیب 47/13، 3/8، 05/6 و 3/ 7 بدست آمد. بر اساس این نتایج کشت­های مخلوط نسبت به کشت خالص سویا درآمد ناخالص بیشتری تولید کردند و در مجموع سیستم کشت مخلوط نواری 4-6 به عنوان بهترین روش کشت مخلوط قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Yield and Advantages of Soybean (Glycine max (L.) Merrill.) and Calendula (Calendula officinalis L.) Intercropping Systems

نویسندگان [English]

  • M Allahdadi
  • MR Shakiba
  • A Dabbagh Mohammadi Nasab
  • R Amini
چکیده [English]

     In order to evaluate the effect of rowand strip intercropping on grain yield of soybean and inflorescences yield of calendula, a field experiment was conducted on the basis of RCBD with three replications and seven treatments in research farm of Faculty of Agriculture, University of Tabriz in 2009. The treatments were included pure stands for both species, row intercropping and four levels strip intercropping 2:2, 4:2, 4:4 and 6:4 for soybean and calendula number of rows per strip, respectively. The effect of planting pattern on grain yield of soybean was not significant. The effect of planting pattern on inflorescence dry weight and dry petal weight of calendula was significant. Row and strip intercropping 6:4 produced greater dry inflorescence weight and dry petal weight than calendula monoculture. The dry inflorescence weight and dry petal weight of row intercropping was greater than that of strip intercropping. weight advantage in terms of total land equivalent ratio (LER) and relative yield total (RYT) was greatest for 6:4 and 1:1 intercrops equal 1.34 and 1.13, respectively. The relative value total (RVT) for row intercropping and strip intercropping of 2:2, 4:2, 4:4 and 6:4 were 13.47, 8.3, 6.05 and 7.3 respectively. The results indicated that all intercropping systems produced greater gross income than soybean monoculture. Also, strip intercropping 6:4 is advisable as the best method of cultivation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Calendula
  • Intercropping
  • Land Equivalent Ratio
  • Relative Value Total
  • Relative Yield Total
  • Soybean

مراجع

امید بیگی ر، 1376. رهیافت های تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد دوم، طراحان نشر قدس رضوی.
جعفرزاده ع، 1377. مطالعات تفصیلی 26 هکتار از اراضی و خاک های ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، نشریه دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، شماره های 2، 3 و 4، صفحه های 29- 16.
جوانشیر ع، دباغ محمدی نسب ع، حمیدی آ و قلی پور م، 1379. اکولوژی کشت مخلوط (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
جهانی م، کوچکی ع ر و نصیری محلاتی م، 1387. بررسی ترکیب های مختلف کشت مخلوط زیره (Cuminum cyminum) و عدس (Lens culinaris) در سیستم های کشاورزی کم نهاده. مجله پژوهش های زراعی ایران، جلد 6، شماره 1، صفحه های 78-67.
دباغ محمدی نسب ع، شکیبا م ر، جوانشیر ع، زهتاب سلماسی س و سیروس مهر ع ر، 1385. بررسی جنبه های کار آفرینی کشت مخلوط ذرت، سویا، همیشه بهار و ماشک. گزارش پژوهشی از طرح مصوب در دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز.
رضوانی ح، لطیفی ن و زینلی ا، 1387. تغییر دوره بحرانی کنترل گاوپنبه (Abutilon theophrasti) در کشت تابستانه سویا، رقم ویلیامز. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، جلد 1، شماره 2. صفحه های 45-40.
علی زاده ی، کوچکی ع و نصیری محلاتی م، 1388. بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و پتانسیل کنترل علف هرز دو گیاه لوبیا (Phaseolus vulgaris) و ریحان بذری (Ocimum basilicum) در شرایط کشت مخلوط. مجله پژوهشهای زراعی ایران، جلد 7، شماره 2. صفحه های 553- 541.
کوچکی ع، نجیب نیا س و لله گانی ب، 1388. ارزیابی عملکرد زعفران  (Crocus sativus L.)در کشت مخلوط با غلات، حبوبات و گیاهان دارویی مجله پژوهشهای زراعی ایران، جلد 7، شماره 1. صفحه های 172-163.
مظاهری د، 1377. زراعت مخلوط. انتشارات دانشگاه تهران.
نادری درباغشاهی م ر، مدنی ح، بنی طباء ع و جلالی زند ع، 1388. بررسی جنبه های زراعی و اقتصادی زراعت مخلوط زعفران و بابونه در منطقه اصفهان. گزارش پژوهشی از طرح مصوب در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
هاشمی دزفولی ا، کوچکی ع و بنایان م، 1374. افزایش عملکرد گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
Adelusi, AA and Akamo OA, 2006. The combined effects of Euphorbia heterophylla Linn. nitrogen fertilizer on the reproductive yield and competitive ability of Macrotyloma geocarpa (Harms) Marechal and Beaudet. International Journal of Botany, 2(1): 69-73.
Akter N, Alim MA, Islam MM, Naher Z, Rahman M and Iqbal Hossain AS, 2004. Evaluation of mixed and intercropping of lentil and wheat. Journal of Agronomy, 3(1): 48-51.
Akunda EM, 2001. Intercropping and population density effects on yield component, seed quality and photosynthesis of sorghum and soybean. The Journal of Food Technology in Africa, 6: 96 – 100.
Alabi RA and Esobhawan AO, 2006. Relative economic value of maize – okra intercrops in rainforest zone, Nigeria. Journal of Central European Agriculture, 7: 433-438.
Andrews DJ and Kassam AH, 1976. The importance of multiple cropping in increasing world food supplies, ASA Special Publication, 27: 1-10.
Anonymous, 2009. Ground Calendula petals (Calendula officinalis L.). http//www. Ground Calendula petals (Calendula officinalis L.)-FNWL. htm.Banik P, Midya A, Sarkar BK and Ghose SK, 2006. Wheat and chickpea intercropping systems in additive series experiment: Advantages and weed smothering. European Journal of Agronomy, 24:324-332.
Boehner PR and Francis CA, 1993. Yield component comparisons at different densities with maize and soybean strip intercrop. Agronomy Abstracts, 85th Annual meeting, pp. 130, ASA.
Boyie Jalloh M, Sulaiman Wan Harun W, Talib J, Fauzi Ramlan M, Amartalingam R, Teh Boon Sung C and Haruna Ahmed O, 2009. A simulation model estimates of the intercropping advantage of an immature-rubber, banana and pineapple system. American Journal of Agricultural and Biological Sciences, 4 (3): 249-254.
Cassman KG, Whatney AS and Fon RL, 1981. Phosphorus requirements of soybean and cowpea as affected by mode of nutrition. Journal of Agronomy, 73:17-22.
Egbe OM and Bar-Anyam MN, 2010. Pigeonpea/sorghum intercropping in southern Guinea Savanna: effects of planting density of pigeonpea. Nature and Science, 8(11): 156-167.
Hulet H and Gosseye P, 2000. Effect of intercropping cowpea on dry- matter and grain yield of millet in the semi-arid zone of Mail, http://www.fao.org/ Wairdocs/ ILRI/ x 5488E/ x5488e0r. htm.
Joshi NC, 2001. Weed control manual. 5th edition. Ed. Delhi Research Station, Delhi. pp. 538.
Jurik TW and Van K, 2004. Micro-environment of a corn-soybean-oat strip intercropping system. Field Crops Research, 90: 335 - 349.
Li L, Sun J, Zhang F, Li X, Rengel Z and Yaung S, 2001. Wheat/maize or wheat/soybean strip intercropping I. Yield advantage and interspecific interactions on nutrients. Field Crops Research, 71: 123 - 137.
Maffi M and Mucciarelli M, 2003. Essential oil yield in peppermint/soybean strip intercropping. Field Crops Research, 84: 229 – 240.
Mirela Dusa E and Valentin Roman G, 2009. Researches regarding the productivity of oat-lentil intercropping in the organic agriculture system. Research Journal of Agricultural Science, 41(1): 22-27.
Nielsen P, Hauggaard H, Ambus E and Jensen S, 2001. Interspecific competition, N use and interference with weeds in pea–barley intercropping. Field Crops Research, 70(2): 101-109.
Ocallaghan JR, 2003. Modeling the intercropping of maize and beans in Kenya. Computer and Electronics in Agriculture, 11: 351 - 365.
Ofori F and Stern WR, 1987. Ceral-legume intercropping systems. Advances in Agronomy, 41:41-90.
Oyejola BA and Mead R, 1982. Statistical assessment of different ways calculating land equivalent ratio. Experimental Agriculture, 18: 125 - 138.
Raey Y, Ghassemi-Golezani K, Javanshir A, Alyari H and mohammadi SA, 2005. Interference between shatter cane (Sorghum bicolor) and soybean (Glycin max) New Zealand Journal of Crop Horticultural Science, 33(2):53-58.
Raji JA, 2007. Intercropping soybean and maize in a derived savanna ecology. African Journal of Biotechnology, 6(16): 1885-1887.
Ruszzkowski D, Uniewicz K, Auguscinska E and Janiszowska W, 2003. The allelopatic properties of oleanolic acid 3 – 0 - monoglucoside secreted by roots of Calendula officinalis to the soil. Proceeding of Second European Allelopathy Symposium. Department of Plant Biochemistry, Institute of Biochemistry Warsaw University, P. 101.
Sobkowicz P, 2006. Competition between triticale (Triticosecale wittmack X.) and field beans (Vicia faba var. minor L.) in additive intercrops. Plant Soil andEnvironment, 52 (2): 47–54.
Turk MA, Rahman A and Tawaha M, 2002. Effect of variable sowing ratios and sowing rates of bitter vetch on the herbage yield of barley – bitter vetch mixed cropping. Asian Journal of Plant Sciences, 1(4): 467-469.
Xu J, 2007. Scientists find why intercropping of faba bean with maize increase yields, www. Horizoninter national tv. Org. pp: 12-19.
Xu BC, Li FM and Shan L, 2008. Switchgrass and milkvetch intercropping under 2:1 row replacement in semiarid region, northwest China: Aboveground biomass and water use efficiency. European Journal of Agronomy, 28: 485-492.
 
 
 
امید بیگی ر، 1376. رهیافت های تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد دوم، طراحان نشر قدس رضوی.
جعفرزاده ع، 1377. مطالعات تفصیلی 26 هکتار از اراضی و خاک های ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، نشریه دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، شماره های 2، 3 و 4، صفحه های 29- 16.
جوانشیر ع، دباغ محمدی نسب ع، حمیدی آ و قلی پور م، 1379. اکولوژی کشت مخلوط (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
جهانی م، کوچکی ع ر و نصیری محلاتی م، 1387. بررسی ترکیب های مختلف کشت مخلوط زیره (Cuminum cyminum) و عدس (Lens culinaris) در سیستم های کشاورزی کم نهاده. مجله پژوهش های زراعی ایران، جلد 6، شماره 1، صفحه های 78-67.
دباغ محمدی نسب ع، شکیبا م ر، جوانشیر ع، زهتاب سلماسی س و سیروس مهر ع ر، 1385. بررسی جنبه های کار آفرینی کشت مخلوط ذرت، سویا، همیشه بهار و ماشک. گزارش پژوهشی از طرح مصوب در دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز.
رضوانی ح، لطیفی ن و زینلی ا، 1387. تغییر دوره بحرانی کنترل گاوپنبه (Abutilon theophrasti) در کشت تابستانه سویا، رقم ویلیامز. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، جلد 1، شماره 2. صفحه های 45-40.
علی زاده ی، کوچکی ع و نصیری محلاتی م، 1388. بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و پتانسیل کنترل علف هرز دو گیاه لوبیا (Phaseolus vulgaris) و ریحان بذری (Ocimum basilicum) در شرایط کشت مخلوط. مجله پژوهشهای زراعی ایران، جلد 7، شماره 2. صفحه های 553- 541.
کوچکی ع، نجیب نیا س و لله گانی ب، 1388. ارزیابی عملکرد زعفران  (Crocus sativus L.)در کشت مخلوط با غلات، حبوبات و گیاهان دارویی مجله پژوهشهای زراعی ایران، جلد 7، شماره 1. صفحه های 172-163.
مظاهری د، 1377. زراعت مخلوط. انتشارات دانشگاه تهران.
نادری درباغشاهی م ر، مدنی ح، بنی طباء ع و جلالی زند ع، 1388. بررسی جنبه های زراعی و اقتصادی زراعت مخلوط زعفران و بابونه در منطقه اصفهان. گزارش پژوهشی از طرح مصوب در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
هاشمی دزفولی ا، کوچکی ع و بنایان م، 1374. افزایش عملکرد گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
Adelusi, AA and Akamo OA, 2006. The combined effects of Euphorbia heterophylla Linn. nitrogen fertilizer on the reproductive yield and competitive ability of Macrotyloma geocarpa (Harms) Marechal and Beaudet. International Journal of Botany, 2(1): 69-73.
Akter N, Alim MA, Islam MM, Naher Z, Rahman M and Iqbal Hossain AS, 2004. Evaluation of mixed and intercropping of lentil and wheat. Journal of Agronomy, 3(1): 48-51.
Akunda EM, 2001. Intercropping and population density effects on yield component, seed quality and photosynthesis of sorghum and soybean. The Journal of Food Technology in Africa, 6: 96 – 100.
Alabi RA and Esobhawan AO, 2006. Relative economic value of maize – okra intercrops in rainforest zone, Nigeria. Journal of Central European Agriculture, 7: 433-438.
Andrews DJ and Kassam AH, 1976. The importance of multiple cropping in increasing world food supplies, ASA Special Publication, 27: 1-10.
Anonymous, 2009. Ground Calendula petals (Calendula officinalis L.). http//www. Ground Calendula petals (Calendula officinalis L.)-FNWL. htm.Banik P, Midya A, Sarkar BK and Ghose SK, 2006. Wheat and chickpea intercropping systems in additive series experiment: Advantages and weed smothering. European Journal of Agronomy, 24:324-332.
Boehner PR and Francis CA, 1993. Yield component comparisons at different densities with maize and soybean strip intercrop. Agronomy Abstracts, 85th Annual meeting, pp. 130, ASA.
Boyie Jalloh M, Sulaiman Wan Harun W, Talib J, Fauzi Ramlan M, Amartalingam R, Teh Boon Sung C and Haruna Ahmed O, 2009. A simulation model estimates of the intercropping advantage of an immature-rubber, banana and pineapple system. American Journal of Agricultural and Biological Sciences, 4 (3): 249-254.
Cassman KG, Whatney AS and Fon RL, 1981. Phosphorus requirements of soybean and cowpea as affected by mode of nutrition. Journal of Agronomy, 73:17-22.
Egbe OM and Bar-Anyam MN, 2010. Pigeonpea/sorghum intercropping in southern Guinea Savanna: effects of planting density of pigeonpea. Nature and Science, 8(11): 156-167.
Hulet H and Gosseye P, 2000. Effect of intercropping cowpea on dry- matter and grain yield of millet in the semi-arid zone of Mail, http://www.fao.org/ Wairdocs/ ILRI/ x 5488E/ x5488e0r. htm.
Joshi NC, 2001. Weed control manual. 5th edition. Ed. Delhi Research Station, Delhi. pp. 538.
Jurik TW and Van K, 2004. Micro-environment of a corn-soybean-oat strip intercropping system. Field Crops Research, 90: 335 - 349.
Li L, Sun J, Zhang F, Li X, Rengel Z and Yaung S, 2001. Wheat/maize or wheat/soybean strip intercropping I. Yield advantage and interspecific interactions on nutrients. Field Crops Research, 71: 123 - 137.
Maffi M and Mucciarelli M, 2003. Essential oil yield in peppermint/soybean strip intercropping. Field Crops Research, 84: 229 – 240.
Mirela Dusa E and Valentin Roman G, 2009. Researches regarding the productivity of oat-lentil intercropping in the organic agriculture system. Research Journal of Agricultural Science, 41(1): 22-27.
Nielsen P, Hauggaard H, Ambus E and Jensen S, 2001. Interspecific competition, N use and interference with weeds in pea–barley intercropping. Field Crops Research, 70(2): 101-109.
Ocallaghan JR, 2003. Modeling the intercropping of maize and beans in Kenya. Computer and Electronics in Agriculture, 11: 351 - 365.
Ofori F and Stern WR, 1987. Ceral-legume intercropping systems. Advances in Agronomy, 41:41-90.
Oyejola BA and Mead R, 1982. Statistical assessment of different ways calculating land equivalent ratio. Experimental Agriculture, 18: 125 - 138.
Raey Y, Ghassemi-Golezani K, Javanshir A, Alyari H and mohammadi SA, 2005. Interference between shatter cane (Sorghum bicolor) and soybean (Glycin max) New Zealand Journal of Crop Horticultural Science, 33(2):53-58.
Raji JA, 2007. Intercropping soybean and maize in a derived savanna ecology. African Journal of Biotechnology, 6(16): 1885-1887.
Ruszzkowski D, Uniewicz K, Auguscinska E and Janiszowska W, 2003. The allelopatic properties of oleanolic acid 3 – 0 - monoglucoside secreted by roots of Calendula officinalis to the soil. Proceeding of Second European Allelopathy Symposium. Department of Plant Biochemistry, Institute of Biochemistry Warsaw University, P. 101.
Sobkowicz P, 2006. Competition between triticale (Triticosecale wittmack X.) and field beans (Vicia faba var. minor L.) in additive intercrops. Plant Soil andEnvironment, 52 (2): 47–54.
Turk MA, Rahman A and Tawaha M, 2002. Effect of variable sowing ratios and sowing rates of bitter vetch on the herbage yield of barley – bitter vetch mixed cropping. Asian Journal of Plant Sciences, 1(4): 467-469.
Xu J, 2007. Scientists find why intercropping of faba bean with maize increase yields, www. Horizoninter national tv. Org. pp: 12-19.
Xu BC, Li FM and Shan L, 2008. Switchgrass and milkvetch intercropping under 2:1 row replacement in semiarid region, northwest China: Aboveground biomass and water use efficiency. European Journal of Agronomy, 28: 485-492.
 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار