بررسی پایداری عملکرد دانه لاین‌های امیدبخش گندم دوروم با استفاده از ترکیب خصوصیات روش‌های AMMI و BLUP

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران

2 بخش تحقیقات غلات، ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزی، کرج، ایران،

3 ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸﺎورزی و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ لرستان، ﺳـﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘـﺎت

4 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی دزفول، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران

5 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه،

6 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

10.22034/saps.2023.54991.2973

چکیده

چکیده
اهداف:
هدف از این تحقیق، انتخاب لاین‌های امیدبخش گندم دوروم از نظر پایداری و عملکرد دانه بالا با ترکیب روش‌های BLUP و AMMI و با استفاده از شاخص‌های مختلف مبتنی بر REML/BLUP بود.
مواد و روش‌ها:
در این تحقیق تعداد 20 ژنوتیپ گندم دوروم در پنج ایستگاه تحقیقاتی کرج، کرمانشاه، خرم‌آباد، دزفول و داراب در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار و در دو فصل زراعی (1400-1398) مقایسه شدند.
یافته‌ها:
نتایج نشان داد که برهمکنش اثر متقابل ژنوتیپ × محیط برای عملکرد دانه معنی‌دار است. مقایسه میانگین‌های پیش‌بینی شده عملکرد دانه با روش BLUP و همچنین آماره‌های ‌HMGV، PRGV و HMRPGV نشان داد که ژنوتیپ‌های G10، G8، G18، G9 و G14 با داشتن بیشترین میانگین پیش‌بینی شده نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها برتر هستند. برمبنای بای‌پلات نوع سوم، ژنوتیپ‌های G1، G8، G10، G18 و G19 با عملکرد بالاتر از متوسط کل و مقدار پایین WAASB، جزء ژنوتیپ‌های برتر بودند. بر مبنای بای‌پلات چند ضلعی ژنوتیپ‌های G19، G1 و G10 با کمترین شیب خط از پایداری بیشتری برخوردار بودند. بر مبنای نقشه حرارتیWAASB/GY ژنوتیپ‌های G8، G19، G18، G4، G10 و G1 به‌عنوان ژنوتیپ‌های برتر معرفی شدند. مقایسه بین آماره‌های پایداری و شاخص‌های مبتنی بر BLUP نشان داد انطباق بالایی بین نتایج آنها وجود دارد.
نتیجه گیری:
در مجموع با توجه به نتایج بیشتر روش‌های مبتنی بر BLUP و آماره‌های تجزیه پایداری، ژنوتیپ‌های G8، G10، G18 و G19 به‌عنوان ژنوتیپ‌های پایدار معرفی شدند و می‌توانند نامزد معرفی به‌عنوان رقم جدید باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the grain yield stability of durum wheat promising lines using the combination of AMMI and BLUP methods

نویسندگان [English]

  • Hassan Zali 1
  • Tohid Najafi Mirak 2
  • manouchehr dastfal 1
  • Manouchehr Sayyahfar 3
  • Hosein Farzady 4
  • Shahryar Sasani 5
  • Fariba Naghipour 6
1 7. Crop and Horticultural Science Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Darab, iran
2 Cereal Research Dept. Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Karaj, Iran
3 Seed and Plant Improvement Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Khorramabad, Iran
4 7. Crop and Horticultural Science Research Department, Dezful Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Dezful, iran
5 Crop and Horticultural Science Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Kermanshah, iran
6 Seed and Plant Improvement Department, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, iran
چکیده [English]

Background and objectives:
The aim of this research was to select promising durum wheat lines in terms of stability and high grain yield by combining BLUP and AMMI methods and using REML/BLUP based on different indices.
Materials and methods:
In this study, 20 durum wheat genotypes were compared in five research stations of Karaj, Kermanshah, Khorramabad, Dezful and Darab based on randomized complete blocks design in 3 replications and in two growing seasons (2019-2021).

Results:
The results showed that the genotype × environment interaction was significant for grain yield. Comparison of the predicted averages of grain yield by BLUP method and HMGV, PRGV and HMRPGV statistics showed that genotypes G10, G8, G18, G9 and G14 with the highest predicted average were superior compared to genotypes others. According to the third type biplot, G1, G8, G10, G18 and G19 genotypes with high yield and low WAASB value were among the superior genotypes. Based on the polygonal biplot, G19, G1 and G10 genotypes with the lowest line slope were more stable. Based on the heat map of WAASB/Y, genotypes G8, G19, G18, G4, G10 and G1 were introduced as superior genotypes. The comparison between stability statistics and BLUP-based indices showed that there is a high agreement between their results.
Conclusion:
In general, according to the results of BLUP based on methods and stability statistics, genotypes G8, G10, G18 and G19 were introduced as stable genotypes and can be candidates for new cultivar introduction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • AMMI model
  • Heat map
  • Mixed model
  • REML/BLUP method
  • WAASBY
دانش کشاورزی وتولید پایدار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 30 تیر 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار