بررسی پایداری کشت گندم دیم در شهرستان میانه با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی ، گروه اقتصاد کشاورزی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

2 استاد اقتصاد کشاورزی ،گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 استاد اقتصاد کشاورزی ، گروه اقتصاد کشاورزی ، دانشکده کشاورزی ،دانشگاه تبریز

چکیده

اهداف: هدف اصلی این تحقیق بررسی پایداری کشت گندم دیم در شهرستان میانه، در سال‌های زراعی 1399-1396 می‌باشد.
مواد و روش‌ها: برای وزن‌دهی شاخص‌ها از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی به عنوان معیار‌های تصمیم‌گیری ارزیابی پایداری و برای هر یک از این ابعاد، پنج شاخص‌ در نظر گرفته شد. پرسش‌نامه‌های مقایسات زوجی تحلیل سلسله مراتبی تنظیم و با مراجعه حضوری، 30 پرسشنامه توسط گندمکاران دیم و 40 پرسشنامه توسط کارشناسان مدیریت جهاد کشاورزی و اداره منابع طبیعی شهرستان میانه تکمیل شده و وزن شاخص‌ها برای هر گروه استخراج گردید.
یافته‌ها: از نظر هر دو گروه جنبه اقتصادی دارای وزن بالاتری بوده سپس به ترتیب ابعاد زیست‌محیطی و اجتماعی قرار دارند. در جنبه اقتصادی، از دیدگاه هر دو گروه شاخص‌های نسبت هزینه به درآمد در هر هکتار و عملکرد در هکتار جزء مهم-ترین شاخص‌ها بوده و در مجموع نیز این دو شاخص بالاترین وزن نسبی نهایی را نیز کسب کردند. در جنبه اجتماعی، شاخص‌های خودکفایی در تولید گندم و تعداد ناظر طرح گندم به تعداد گندمکار از دیدگاه کارشناسان و درصد بیمه روستایی از نظر کشاورزان دارای بیشترین تأثیر روی پایداری کشت گندم دیم می‌باشند. در بعد زیست‌محیطی، شاخص‌شخم حفاظتی یا حداقل، دارای بیشترین اهمیت وزنی برای هر دو گروه بودند.
نتیجه گیری:توصیه میشود استفاده از بذور اصلاح شده افزایش یافته و با افزایش کارایی استفاده از نهاده‌ها و تعیین اصولی و به موقع قیمت تضمینی خرید گندم در جهت افزایش عملکرد و کاهش نسبت هزینه‌ها به درآمد اقدام گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sustainability Analysis of Rainfed Wheat Production in Miyaneh County by Analytical Hierarchy Process

نویسندگان [English]

  • nastaran samadi 1
  • Babollah Hayati 2
  • GHader dashti 3
1 Graduated Msc, Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, University of tabriz, Tabriz, Iran
2 Professor. Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, University of tabriz, Tabriz, Iran
3 Professor. Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, University of tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Objectives: The main purpose of this research is to investigate the sustainability of rainfed wheat cultivation in the city of Mianeh in the cropping years of 2017-2020.
Materials and Methods:
hierarchical analysis was used for feature weighting the indices. Social, economic and environmental dimensions were considered as decision criteria for sustainability assessment and for each of these dimensions five indicators had been contemplated. Paired comparisons of analytical hierarchy process and referring to agricultural Jihad management experts of Miyaneh county and wheat farmers in this city, 30 questionnaires were filled by wheat farmers and 40 questionnaires by agricultural Jahad management and natural resource management experts of Miyaneh county.
Results:

in both groups, economic dimension has higher weight then environmental and social dimension, respectively. In the economic dimension, from the viewpoint of both groups, the ratio of expenditure per hectare and operation on hectare is among the most important indicators, in total, these two indices have the highest overall relative weight. In the social dimension, the indicators of self-sufficiency in wheat production and the number of observer of the wheat project have the highest impact on wheat cultivation sustainability in every hectare and rural insurance in terms of farmers. In environmental dimension, the conservation indicators, or at least, have the highest weight importance.
Conclusions:
it is recommended to increase the use of modified seeds and increase the efficiency of using inputs and determine the optimal price of wheat purchasing so as to increase performance and decrease the ratio of cost to income.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Analytical Hierarchy Process (AHP)
  • Dry wheat production
  • ELECTRE
  • Miyaneh County
  • Sustainability

مراجع

Arabioun A, Kalantari Kh, Asadi A and Shabanali-Fami H. 2010. Assessment of the sustainability of wheat cultivation systems in the Fars province and determination of its influencing factors. Iranian journal of Agricultural Extension and Education Sciences, 5(2): 17-28. (In Persian).
Asgharpour MJ. 1998. Multiple Criteria Decision Making. Tehran University press. Tehran, Iran. (In Persian).
Constanta Z. and Turek R.A. 2010. A hybrid multi-criteria method for performance evaluation of Romanian South Muntenia Region in context of sustainable agriculture. Proceedings of the International Conference on Applied Computer Science.
East Azerbaijan Governor. 2019. Statistical Yearbook. Plan and Budget Organization, Iran (In Persian).
Gomez-Limon JA and Sanchez-Fernandez G. 2010. Empirical evaluation of agricultural sustainability using composite indicators, Ecological Economics, (69): 1062- 1075. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2009.11.027
Kalantari Kh, Asadi A, Shaaban Ali Fami H, Arabioun AAGh. 2010. Analyzing sustainability factors of wheat cultivation systems in Fars province. Journal of Agricultural Economics and Development, 24 (2): 169-176. (In Persian).
Kara Y and Kone AC. 2012. The analytic hierarchy process (AHP) approach for assessment of regional environmental sustainability. Proceedings of the Berlin Conference on the human Dimensions of Global Environmental Changes, Berlin.
Manafi Mollayousefi M, Hayati B, Pishbahar E and Nematian J. 2018. Estimation of agricultural sustainability in East Azerbaijan: an application of adaptive planning approach. Journal of Agricultural Economics and Development, 31(4): 279-289. 10.22067/JEAD2.V31I4.60005. (In Persian).
Manafi Mollayousefi M, Hayati B, Pishbahar E and Nematian J. 2020. Empirical evaluation of agricultural sustainability using entropy and FAHP methods. Perspectives on Development in the Middle East and North Africa (MENA) Region (The Economics of Agriculture and Natural Resources: The Case of Iran). Springer Nature Publication, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-15-5250-2_4
Management of Agriculture-Jihad of Miyaneh County. 2021. Agricultural report of Miyaneh county. Planning and Statistics Deputy. Miyaneh, Iran. (In Persian).
Ministry of Agriculture-Jihad. 2001. Agricultural Statistics. Planning Deputy and Bureau of Statistics, Technology and Information. Tehran, Iran. (In Persian).
Ministry of Agriculture-Jihad. 2021. Agricultural Statistics. Planning and Economic Affairs Department, Center of Information and Communication Technology. Tehran, Iran. (In Persian).
Mohammadi Y, Irvani H and Kalantari K. 2014. Sustainability assessment of rice production in Iran using composite indicators (a practical methodology). Iranian Journal of agricultural economics and development research, 45(1): 79-90. (In Persian) 10.22059/IJAEDR.2014.51581
Moteiee Langeroudi SH and Shamsaei A. 2009. Development and Sustainable Agriculture. Tehran: Tehran University Press. (In Persian).
Nambiar KKM, Gupta AP, Fu Q and Li S. 2001. Biophysical, chemical and socio-economic indicators for assessing agriculture sustainability in Chinese Coastal zone. Agriculture Ecosystems and Environment, 87: 209-214. https://doi.org/10.1016/S0167-8809(01)00279-1
Nazarian SM, Zibaei M and Sheikhzeinoddin A. 2020. Evaluating the sustainability of agricultural systems by compromise programing: Lorestan Koohdasht area. Journal of Agricultural Economics and Development, 34(3): 239-257. (In Persian) 10.22067/JEAD.2020.17730.0
Nouri M, Khoramivafa M, Mondani F and Veysi H. 2019. Evaluating the sustainability and comparison of wheat and maize agro ecosystems (case study: Sanjabi region, Kermanshah province). Journal of Agriculture Science, 29 (2): 301-314. (In Persian).
Zangirchi SM. 2014. Fuzzy hierarchical analysis process, second edition, Sanei Publications, Tehran
Zebardast A. 2001. Application of Hierarchical Analysis Process in Urban and Regional Planning, Fine Arts, Tehran.
دانش کشاورزی وتولید پایدار
دوره 34، شماره 1
فروردین 1403
صفحه 305-320

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار