ارزیابی کاربرد کودهای زیستی، اسید هیومیک و شیمیایی بر برخی صفات رشدی، فیزیولوژیکی و کیفی سبزی برگی منداب (.Eruca sativa L)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، کردستان، ایران

10.22034/saps.2024.57922.3094

چکیده

اهداف
این پژوهش با هدف بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی، اسید هیومیک و کود شیمیایی بر برخی ویژگی‌های رشدی، صفات فیزیولوژیکی و کیفی سبزی برگی منداب طراحی گردید.

مواد و روش‌ها
آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در دانشگاه کردستان اجرا گردید. تیمارها شامل شاهد (بدون مصرف کود)، ازتوبارور-1، پتابارور-2، فسفاته‌بارور-2، ازتوبارور-1 + پتابارور-2، ازتوبارور-1 + فسفاته‌بارور-2، پتابارور- 2 + فسفاته‌بارور-2، ازتوبارور-1 + پتابارور-2 + فسفاته‌بارور-2، اسید هیومیک و کود شیمیایی بودند. صفات مورد بررسی شامل عملکرد، بیوماس، سطح برگ، رنگیزه‌های فتوسنتزی، محتوای فنل، فلاونوئید، ویتامین ث، کربوهیدرات، نیترات، فسفر و پتاسیم بود.

یافته‌ها
نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر همه منابع کودی بر صفات مورد مطالعه معنی‌دار شده است. بیشترین عملکرد، بیوماس، محتوای کاروتنوئید، فنل، ویتامین ث، نیترات و پتاسیم همراه با کاربرد اسید هیومیک بدست آمد. بیشترین محتوای کلروفیل a و کلروفیل کل با استفاده از کود زیستی ازتوبارور-1 مشاهده شد. حداکثر کربوهیدرات، کلروفیل b، فلاونوئید، فسفر و سطح برگ به ترتیب در تیمارهای فسفاته‌بارور-2، ازتوبارور-1 + پتابارور-2، ازتوبارور-1 + فسفاته‌بارور-2، پتابارور- 2 + فسفاته‌بارور-2 و کود شیمیایی ثبت گردید.

نتیجه‌گیری
در این پژوهش تاثیر مثبت کاربرد کودهای زیستی و اسید هیومیک بر بهبود صفات رشدی، فیزیولوژیکی و کیفی گیاهان منداب مشاهده شد. بنابراین می‌توان با کاربرد این نوع کودها به عنوان یکی از مطلوب‌ترین روش‌ها برای جایگزینی و یا کاهش مصرف نهاده‌های شیمیایی با هدف بهبود حاصلخیزی خاک، تولید محصول سالم و همچنین حفظ پایداری محیط زیست جهت تولید این سبزی برگی فراسودمند اقدام نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Application of Biological, Humic acid, and Chemical Fertilizers on Some Growth, Physiological and Qualitative Traits of Rocket Leafy Vegetable (Eruca sativa L.)

نویسندگان [English]

  • Behrooz Sarabi 1
  • Serveh Tahmasebi 2
  • Ali akbar Mozafari 2
  • Nasser Ghaderi 2
1 Department of Horticultural Sciences and Engineering, Faculty of Agriculture, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 Department of Horticultural Sciences and Engineering, Faculty of Agriculture, University of Kurdistan, Sanandaj, Kurdistan, Iran
چکیده [English]

Background and Objective: This research was designed to investigate the effect of biofertilizers, humic acid (HA) and chemical fertilizers on some growth characteristics, physiological and qualitative traits of rocket leafy vegetables.

Materials and Methods: At the University of Kurdistan, a completely randomized design was designed. Treatments included control (no use of fertilizer), AzotoBarvar-1, PotaBarvar-2, PhosphoBarvar-2, AzotoBarvar-1 + PotaBarvar-2, AzotoBarvar-1+ PhosphoBarvar-2, PotaBarvar-2 + PhosphoBarvar-2, AzotoBarvar-1+ PotaBarvar-2 + PhosphoBarvar-2, HA and chemical fertilizer. The traits that were evaluated included yield, biomass, leaf area, photosynthetic pigments, phenol, flavonoid, vitamin C, carbohydrate, nitrate, phosphorus, and potassium content.

Results: The results of ANOVA showed that the effect of all fertilizer sources on the characteristics investigated was significant. Using HA resulted in the highest yield, biomass, carotenoid, phenol, vitamin C, nitrate, and potassium content. The maximum chlorophyll a and total chlorophyll were observed using the biofertilizer AzotoBarvar-1. Maximum content of carbohydrate, chlorophyll b, flavonoid, phosphorus, and leaf area was recorded in PhosphoBarvar-2, AzotoBarvar-1 + PotaBarvar-2, AzotoBarvar-1 + PhosphoBarvar-2, PotaBarvar-2 + PhosphoBarvar-2, and chemical treatments, respectively.

Conclusion: The positive effect of biofertilizers and HA on the improvement of rocket plants growth, physiological, and qualitative traits was observed in this research. As a result, this type of fertilizers can be used as one of the most desirable methods to substitute or reduce the use of chemical inputs with the aim of improving soil fertility, producing a healthy crop and also maintaining environmental sustainability for the production of this beneficial leafy vegetable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biological fertilizer
  • Healthy crop
  • Organic fertilizer
  • Plant growth-promoting bacteria
  • Yield