ارزیابی برخی از ویژگی‌های ریشه‌ گندم‌های تیمار شده با مایکوریزا و آزوسپیریلوم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشیار ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

چکیده
 به منظور ارزیابی برخی از ویژگی‌های ریشه­ گندم‌های تیمار شده با مایکوریزا و آزوسپیریلوم پژوهشی در سال زراعی 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار بود. عوامل آزمایش شامل قارچ مایکوریزا در سه سطح (عدم کاربرد، استفاده از گونهGlomus intraradicesو گونه G. mosseae)، باکتری Azospirillumدر دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح بذور با گونه lipoferum) و ارقام گندم در سه سطح شامل چمران، و ارقام دوروم دنا و بهرنگ بود. در این آزمایش صفاتی همچون درصد کلونیزاسیون ریشه، حجم، قطر، سطح و چگالی ریشه ارقام گندم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد آزوسپیریلوم و مایکوریزا هر یک به تنهایی منجر به افزایش رشد ریشه شده­اند و بین ارقام نیز گندم چمران در صفات اندازه گیری شده تا 10% نسبت به ارقام دوروم سیستم ریشه­ای کارآمدتری داشت. اما کاربرد دوگانه باکتری و قارچ باعث بروز یک اثر هم‌فرساز شده و به طور میانگین تا 15% بیشتر از حالت مصرف منفردشان، در ارتقای رشد و توسعه ریشه­ای ارقام گندم نقش داشتند. به طور کلی بیشترین کلونیزاسیون ریشه (96/54 درصد)، حجم ریشه (73/2 سانتی متر مکعب)، سطح ریشه (48/27 سانتی متر مربع) و چگالی ریشه (088/0 گرم بر سانتی متر مکعب) از تیمار تلقیح بذور رقم چمران با آزوسپیلیوم و استفاده از گونه G. mosseae بدست آمد و بیشترین وزن خشک ریشه (29/0 گرم) مربوط به تلقیح بذور رقم چمران با آزوسپیلیوم و استفاده از گونه G. intraradicesبود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation the Some Root Traits of Treated Wheat with Mycorrhiza and Azospirillum

نویسندگان [English]

  • majid Jiriaie 1
  • Esfandiar Fateh 1
  • Amir Aynehband 2
چکیده [English]

Abstract                                                                                
In order to evaluate the some root traits in treated wheat with Mycorrhiza and Azospirillum, an experiment was conducted in the Research Station of Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran in 2012-13. The experimental design was factorial based on a completely randomized blocks design with three replications. The treatments include of Mycorrhiza fungi in three levels (no use of strain and using species Glomus intraradices and Glomus mosseae), bacteria Azospirillum lipoferum in the two-level (non-inoculated seeds and inoculated seed) and wheat cultivars in three levels, Chamran (bread wheat), Dena and Behrang (durum wheat) varieties. In this experiment, the root colonization percentage, diameter, surface area and density of wheat roots have been measured. The results showed that Azospirillum and Mycorrhiza increased root growth. Between cultivars, Chamran had 10% more efficient root system than the durum varieties.  Integrated use of bacteria and fungi caused synergistic effect and showed 15% increase in root traits than their individual use.  In general, the highest root colonization (54.96%), the root volume (2.73 cm3), root surface (27.48 cm2) and root density (0.088 g/cm3) were obtained from inoculation of C.V Chamran seeds with Azospirillum and G. mosseae strain and maximum of root dry weight (0.29 g) was obtained from inoculation of C.V Chamran seeds with Azospirillum and G. intraradices strain.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Azospirillum
  • Colonization
  • Mycorrhiza
  • Root
  • Wheat