عملکرد دانه، روغن و کارایی استفاده از نیتروژن در ارقام مختلف کنجد Sesamum indicum L.)) تحت تاثیرکود نیتروژن و رقابت علف های هرز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه یاسوج

2 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

چکیده

جهت بررسی اثرات کود نیتروژن بر محتویات روغن و پروتئین و کارایی مصرف نیتروژن ارقام کنجد تحت رقابت علف های هرز،آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در شهرستان امیدیه در تابستان 1392 انجام شد. فاکتور اصلی سطوح مصرف نیتروژن شامل عدم کاربرد و کاربرد 50 و  100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و فاکتور فرعی در ترکیب فاکتوریل شامل ارقام کنجد (توده محلی بهبهان ، رقم یلووایت، لاین­هایtn -238  و tn-240 ) و رقابت علف های هرز (عاری و آلوده به علف­هرز ) بود. نتایج نشان داد که اثر  نیتروژن و رقابت علف های هرز بر عملکرد دانه ارقام مختلف کنجد معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (220 گرم در متر مربع) با کاربرد 100 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار و شرایط بدون رقابت علف­های­هرز از رقم محلی بهبهان به­دست آمد. کمترین عملکرد دانه(61 گرم در متر مربع) از تیمار عدم مصرف کود و شرایط رقابت علف های هرز در لاینهای tn -238 و240-tn بدست آمد. بیشترین درصد روغن کنجد (44٪) از تیمار عدم مصرف کود نیتروژن و رقم 238-tn و کمترین میزان این صفت از تیمار کودی 100 کیلوگرم نیتروژن و رقم یلووایت(35٪) بدست آمد. بیشترین عملکرد روغن کنجد (83 کیلوگرم در متر مربع) نیز مربوط به رقم محلی بهبهان در شرایط عدم رقابت علف­های هرز و کاربرد 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بود. افزایش مصرف کود نیتروژن موجب کاهش کارایی استفاده از نیتروژن گردید و بیشترین کارایی استفاده از نیتروژن از تیمار عدم مصرف کود و رقم محلی بهبهان بدست آمد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Grain, Oil Yield and Nitrogen Use Efficiency in Different Varieties of Sesame (Sesamum indicum L.) under Nitrogen Fertilizer and Weed Competition

نویسندگان [English]

  • S Haghanian 1
  • A Yadavi 2
  • HR Balouchi 2
  • A Moradi 2
چکیده [English]

       In order to evaluate the effect of different amounts of nitrogen fertilizer on oil and porotein content and nitrogen use efficiency of five sesame varieties under weed competition condition, this study was carried out at Omidieh (Boshehr province) during summer of 2013. Treatments were arranged in split factorial based on RCBD with three replications. The main plot consist of nitrogen fertilizer application  levels as control, non application and application of 50 and 100 kg.ha-1 nitrogen from urea form and subplots were in a factorial combination of sesame varieties (Behbahan landrace, Yellow-white, tn-238 and tn-240) and weed competition (weed free and weed infest) . The results showed that the effect of nitrogen fertilizer on grain yield of different sesame varieties was significant. The highest grain yield (220 g.m-2) was obtained from Behbahan landrace with 100 kg.ha-1 nitrogen application under weed frees condition and the lowest was achieved from tn-238 and tn-240 lines without nitrogen application under weed infests condition. The highest oil percent (44%) was belonged to tn-238 line whitout nitrogen application and the lowest (35%) was achieved from Yellow-white variety with 100 kg.ha-1 nitrogen application. Also the highest oil yield (83 kg.ha-1) was belonged to Behbahan landrace with 100 kg.ha-1 nitrogen application under weed free condition. Increasing the nitrogen fertilizer application decreased  nitrogen utility efficiency. The highest nitrogen utilisation efficiency achieved from Behbahan landrace in no nitrogen fertilizer application.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competition
  • Nitrogen
  • Oil
  • Protein
  • Sesame