ارزیابی برخی ویژگی¬های زراعی، فیزیولوژیکی و کیفی علوفه در کشت مخلوط ذرت با چند لگوم به عنوان کشت دوگانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه

2 دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

چکیده

 امروزه کشت مخلوط گراس با لگوم به خاطر بالا رفتن ارزش غذایی علوفه مخلوط به لحاظ تأمین انرژی از گراس و پروتئین از گونه لگوم بیشتر مرسوم است. به منظور بررسی اثر کشت مخلوط ذرت با لگوم بر برخی از صفات زراعی، فیزیولوژیکی و کیفی علوفه، آزمایشی در دو سال زراعی 85-1384 و 86-1385 به صورت طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد. تیمارها کشت خالص شبدر برسیم، ماشک گل خوشه ای، لوبیا، گاودانه و دو هیبرید ذرت (هیبرید سینگل کراس 704 و 301) در تراکم مطلوب و همچنین کشت مخلوط هیبرید ذرت 704 و 301 با هر یک از این لگوم­ها به صورت افزایشی کامل را شامل بود. نتایج حاصل از تجزیه داده­ها نشان داد که در بین لگوم­ها، ماشک گل خوشه­ای موجب کاهش معنی­دار ارتفاع بوته ذرت نسبت به کشت خالص شد. بعد از ماشک، گاودانه در رتبه دوم قرار داشت. ولی، لگوم­ها اثری بر تعداد برگ ذرت نداشتند. همچنین بیشترین درصد پوشش سبز سبز و نور دریافتی توسط کانوپی مخلوط در کشت­های مخلوط­ ذرت با ماشک گل خوشه­ای حاصل شد. بررسی شاخص­های کیفی علوفه نشان داد که میزان DMI (ماده خشک مصرفی)، DDM (ماده خشک قابل هضم)، NEL (انرژی ویژه شیردهی) و ارزش نسبی تغذیه­ای (RFV) علوفه در نتیجه مخلوط ذرت - لگوم افزایش پیدا کرد. در این مطالعه، میزان RFV  کل فقط در مخلوط ذرت 301 با لوبیا بیشتر از 151 بود. بنابراین، می­توان نتیجه گرفت که علوفه حاصل از مخلوط هیبرید زودرس 301 با لگوم مذکور از نظر ارزش تغذیه­ای در حد عالی قرار دارد. در نتیجه این تحقیق پیشنهاد می­کند که در یک سیستم کم نهاده در شمال غرب کشور، کشت مخلوط ذرت با لگوم به ویژه ذرت 301 با ماشک گل خوشه­ای و لوبیا می­تواند به عنوان یک سیستم تولید علوفه، جایگزین تک کشتی ذرت شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Some Agronomic and Physiological Traits and Forage Quality in Maize - Legume Intercropping as Double Cropping

نویسندگان [English]

  • Abdollah Javanmard 1
  • Adel dabbagh Mohammadi Nasab 2
  • Aziz Javanshir 2
  • Mohammad Moghaddam 2
  • Hosein Janmohammadi 2
  • Yusef Nasiri 1
  • Fariborz Shekari 1
چکیده [English]

      In general, intercropping of legumes and grasses species has been applied to enhancement of nutrient value and supply energy and protein on grasses and legumes, respectively. In order to study the effect of intercropping of maize with legume on forage yield and quality, field experiments were carried out at the Agricultural Research Station, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran, in 2005-2006 and 2006-2007 growing seasons. Two maize (Zea mays L.) hybrids (704, 301), vetch (Vicia villosa), bitter vetch (Vicia ervilia), berseem clover (Trifolium alexandrinum L.) and common bean (Phaseolus vulgaris) sole crops as well as intercrops of maize hybrids with each of the legumes were used. The experiment was carried out as randomized complete block design with three replications. Results showed that maize stem height in intercropping with bitter vetch and vetch was significantly reduced. But corn leaf number was not affected by intercropping with legumes. Also the largest green cover percent and interception of light was obtained from maize hybrids -vetch mixture. The study of forage quality characteristics indicated that the amount of DMI, DDM, NEl and RFV in intercropping was increased. Forage nutritive value, as indicated by RFV, was improved in all legume-maize intercrops in relation to the sole maize crop. The RFV value was higher than 151 only in the mixture of maize hybrid 301 with bean. It can be stated that of mixture maize hybrid 301 with the mentioned legume is considered as prime forage. In conclusion this investigation suggests that in a low input system in the northwest of Iran, the maize-legume intercrops, especially maize hybrid 301 with vetch and common bean, can be recommended as for forage production an available alternative to maize sole crop.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dry matter intake (DMI)
  • Intercropping
  • light interception
  • Net energy for lactation (NEl)
  • Relative feed value (RFV)