اثر تاریخ کاشت تابستانه (کشت دوم) و تراکم بوته بر متغیرهای مرفولوژیک، فنولوژیک و عملکرد دانه و علوفه چند هیبرید ذرت در منطقه¬ بناب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه مراغه

2 جهاد کشاورزی بناب

چکیده

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت تابستانه و تراکم بوته روی متغیرهای مرفولوژیک، فنولوژیک و عملکرد دانه و علوفه هیبریدهای 704، 540 و 500 ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار در شهرستان بناب انجام شد. در این آزمایش فاصله بین ردیف­ها 75 سانتی متر و فواصل روی ردیف 12، 15 و 18 سانتی متر بود که به ترتیب تراکم­های111000، 89000 و 74000 بوته را در هکتار ایجاد کرد. در این مطالعه بیشترین تعداد ردیف در بلال با 1/18 ردیف به هیبرید 500 تعلق داشت، هیبرید 704 با 4/24 دانه، بالاترین تعداد دانه در ردیف بلال را تولید نمود و از نظر تعداد دانه در بلال اختلاف معنی­داری بین هیبریدها ملاحظه نشد. همچنین عملکرد علوفه تر با تولید 1/48 تن در هکتار از هیبرید 704 حاصل شد و هیبرید­های 540 و500 به ترتیب با تولید 6/42 و 8/40 تن در هکتار در رتبه­های بعدی قرار گرفتند. برتری هیبرید 704 مربوط به تولید بیوماس بالا در واحد بوته بود، به طوری که این هیبرید با تولید 9/118 گرم وزن خشک در بوته اختلاف معنی­داری با سایر هیبرید های مورد مطالعه داشت. با افزایش تراکم بوته، عملکرد علوفه در واحد سطح به طور معنی دار افزایش و عملکرد تر تک بوته بطور معنی­دار کاهش یافت. بیشترین عملکرد از فاصله روی ردیف 12 سانتی­متری، با تولید 3/46 تن در هکتارحاصل شد. بررسی صفات فنولوژیکی نشان داد تنها هیبرید زودرس500 در شرایط آب و هوایی بناب می­تواند به مرحله رسیدگی (خمیری شدن دانه) برسد. با توجه به حداکثر بودن کیفیت در این مرحله می­توان در صورت تهیه سیلو از هیبرید 500 و در صورت استفاده از علوفه ذرت بصورت تازه از هیبرید دیررس 704 با حداکثر تراکم استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Sowing Date and Plant Density on Morphology, Phenology and Yield Variables of Maize Hybrids in Bonab Region

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Aliloo 1
  • Hasan Ali Fathi Goshgye 2
  • Esmaeil Mohammadi 2
چکیده [English]

In order to investigate the effect of sowing date and plant density on morphology, phenology and yield variables of 704, 540 and 500 maize hybrids, a factorial experiment was carried out based on complete randomized block design with four replications. In this research, row space was fixed at 75cm and inter row spacing was 12, 15 and 18cm that create 111500, 89000 and 74000 plants per hectare, respectively. In this study, the highest number of kernel rows per ear, with 18.1 rows, was obtained by hybrid 500. Whereas, the highest number of kernels per row, with 24.4 kernels, was produced by hybrid 704. But, among studied hybrids, the number of kernel per ear was not significant. The results also showed that the highest forage yield, with 48.1 ton per hectare, was obtained by hybrid 704 and hybrids 540 and 500 with 42.6 and 40.8 ton forage yield per hectare ranked next, respectively.  High performance of hybrid 704 depends on its high biomass production so that the dry weight of hybrid 704 was 118.9 gram per plant that had significantly differences compared to other hybrids. With increasing of plant density, forage yield per plant was decreased significantly and forage yield per unit area was increased.  The highest forage yield per unit area, with 46.3 ton per hectare, was acquired from 12cm row spacing. The study of phonological traits demonstrated that in Bonab region only hybrid 500 could reach to maturity stage (dough stage) for harvest.  With respect to high quality of maize forage for silage at dough stage, the hybrid 500 for is suitable and if the purpose is grazing, sown of hybrid 704 with highest density is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • forage maize
  • Planting Date
  • Plant Density
  • Morphology
  • Phenology and Yield variables