مقایسه تأثیر کودهای شیمیایی(اوره)، آلی (ورمی‌کمپوست) و زیستی(نیتروکسین) بر عملکرد کمی و کیفی کنجد (Sesamum indicum L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه یاسوج

2 دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج

چکیده

         برای بررسی تأثیر نیتروژن، ورمی‌کمپوست و کود زیستی نیتروکسین بر عملکرد کمی و کیفی کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در تابستان 1388، در شهرستان بهبهان اجرا شد. فاکتور اول شامل 50، 75 و 100 درصد نیتروژن مصرفی منطقه (به ترتیب معادل 25، 5/37 و 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از نوع اوره)، فاکتور دوم 0، 5 و 10 تن کود ورمی‌کمپوست در هکتار و فاکتور سوم کاربرد کود زیستی نیتروکسین با دو سطح تلقیح و عدم تلقیح با بذر، بود. نتایج نشان داد که عوامل آزمایشی اثر معنی­داری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کنجد داشتند. کاربرد نیتروکسین افزایش 5/8 درصدی عملکرد دانه را باعث شد. با توجه به اثر متقابل نیتروژن و ورمی‌کمپوست، بیشترین عملکرد دانه کنجد (1352 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 10 تن ورمی‌کمپوست به همراه 5/37 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص حاصل شد. در حالی که کمترین میزان عملکرد (947 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار عدم کاربرد ورمی‌کمپوست همراه با مصرف 25 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود. بیشترین درصد روغن (45%) در تیمار مصرف 5/37 کیلوگرم نیتروژن به همراه 5 تن در هکتار ورمی­کمپوست و کمترین درصد روغن (40%) در تیمار کاربرد 50 کیلوگرم نیتروژن به همراه 10 تن در هکتار ورمی­کمپوست حاصل شد. در تیمار 50 کیلوگرم نیتروژن مصرفی در هکتار، کاربرد ورمی­کمپوست و تلقیح نیتروکسن، کاهش معنی­داری در درصد روغن ایجاد نمودند. درصد و عملکرد پرتئین با افزایش کود نیتروژن، ورمی­کمپوست و نیتروکسین افزایش معنی­داری نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Chemical (Urea), Organic (Vermicompost) and Biological (Nitroxin) Fertilizers on Quantity and Quality Yield of Sesame (Sesamum indicum L.)

نویسندگان [English]

  • R Sajadi Nik 1
  • A Yadavi 2
  • HR Balouchi 2
  • H Farajee 2
چکیده [English]

In order to study the effect of nitrogen, vermicompost and nitroxin biofertilizer on quantity and quality yield of Sesame, a field experiment was carried out at Behbahan in summer of 2009. Treatments were arranged in a factorial experiment based on RCBD with three replications. Three rates of nitrogen fertilizer (50, 75 and 100% of region recommended nitrogen rate, equals to 25, 37.5 and 50 kg/ha nitrogen from  urea, respectively) as a first factor, three rates of vermicompost (0, 5 and 10 t/ha) as a second factor and two levels of nitroxin biofertilizer application (seed inoculation and non inoculation) as a third factor, were used. Results showed that treatments had a significant effect on yield and yield components of sesame. Nitroxin application increased grain yield 8.5 percent. Interaction of nitrogen and vermicompost showed that the most grain yield (1352 kg/ha) was obtained with applying the 10 t/ha vermicompost with 37/5 kg/ha of nitrogen rate while the lowest grain yield (947 kg/ha) obtained from without vermicompost treatment with 25 kg/ha of nitrogen rate. The highest oil percent (45%) obtained with application of 37/5 kg/ha nitrogen with 10 t/ha vermicompost and the lowest of it (40 %) obtained in 50 kg/ha nitrogen with 10 t/ha Vermicompost. The oil percentage in 50 kg/ha nitrogen treatment, vermicompost application and Nitroxin inoculation decreased the significantly. By increasing nitrogen fertilizer, vermicompost and nitroxin, protein yield and percentage increased significantly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nitrogen
  • Nitroxin
  • Oil
  • Protein
  • Sesame
  • Vermicompost

مراجع

احمدی م و جاویدفر ف، 1377. تغذیه گیاه روغنی کلزا (ترجمه) جلد اول. انتشارات کمیته دانه های روغنی. 194 صفحه.
امام ی و  نیک نژاد م، 1372. مقدمه‌ای بر فیزیولوژی عملکرد گیاهان زراعی (تالیف رابرت هی و اندرو واکر). انتشارات دانشگاه شیراز. 570 صفحه.
خواجه پور م ر، 1386. گیاهان صنعتی. انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان. 564 صفحه.
صالح راستین ن، 1380. کودهای بیولوژیک و نقش آنها در راستای نیل به کشاورزی پایدار. مجموعه مقالات ضرورت تولید صنعتی کودهای بیولوژیک در کشور، 54 صفحه.
طاهرخانی م و گلچین ا، 1385. اثر سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد روغن، کیفیت دانه و جذب پتاسیم و فسفر از خاک در کلزا رقم SLM046. مجله دانش نوین کشاورزی. 2(3): 85-77.
فتحی ق، بنی سعیدی ع، سیادت ع و ابراهیم پور ف، 1381. تأثیر سطوح مختلف نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه کلزا رقم PF7045 در شرایط آب و هوایی استان خوزستان. مجله علمی کشاورزی. 25(1): 57-43.
Abdel Rahman A, 2008. Response of sesame to nitrogen and phosphorus fertilization in Northern Sudan. Journal of Applied Biosciences 8(2): 304 – 308.
Awad S, Sliman GZ, Shalaby SA and Osman AO, 1998. Response of sesame plant (Sesamum indicum L.) to N, P, K fertilizers on new reclaimed sandy soils. Field Crop Research 51:10-17.
Balogh A, Pepo P and Hornok M, 2006. Interactions of crop year, fertilization and variety in winter wheat management. Cereal Research Communications 34 (1): 389-392.
Bremness L, 1999. Herbs. Eyewitness Handbook. London. 176p.
CavenderND, Atiyeh RM and knee M, 2003. Vermicompost stimulates mycorrhizal colonization of roots of sorghum bicolor at the expense of plant growth. Pedobiologia 47: 85-89.
Garg BK, Kathju S and Vyas SP, 2005. Salinity-fertility interaction on growth. photosynthesis and nitrate reductase activity in sesame. Indian Journal of Plant Physiology 10: 162-167.
GuptaAK and Samnotra RK, 2004. Effect of biofertilizers and nitrogen on growth, quality and yield of cabbage (Brassica  napus L.). Environment Ecology 22: 551-553.
Gupta BS and Ghopra DP, 1984. Genetic variability, correlation and path analysis in sesame. Indian Journal of Agricultural Science 54: 1130- 1133.
Jashankar S and Wahab K, 2004. Effect of integrated nutrient management on the growth, yield components and yield of Sesame. Department of Agronomy, AnnamalaiUniversity, Annamalainagar, 602-608.
Jat RS and Ahlawat IPS, 2004. Effect of vermicompost, biofertilizer and phosphorus on growth, yield and nutrient uptake by gram (Cicer arietinum) and their residual effect on fodder maize (Zea mays). Indian Journal of Agricultural sciences 74 (7): 359-361.
Jat RS and Ahlawat IPS, 2006. Direct and residual effect of vermicompost, biofertilizers and phosphorus on soil nutrient dynamics and productivity of chickpea-fodder maize sequence. Journal of Sustainable Agriculture 28(1): 41-54.
Kadam WG, 1989. Effect of row spacing and nitrogen on yield of sesame. Journal of MaharastraAgricultureUniversity 14: 222-225.
Kader MA, 2002. Effect of Azotobacter inoculants on the yield and nitrogen uptake by wheat. Journal of Biological Science 2: 259-261.
Moorthy BT, Das TK and Nanda BB, 1998. Studies on varietals evaluation, nitrogen and spacing requirement of sesame in rice fallow in summer season. Field Crop Abstract 51:173-179.
Nanjappa HV, BK Ramachandrappa and Mallikarjuna BO, 2001. Effect of integrated nutrient management on yield and nutrient balance in maize (Zea mays L.). Indian Journal of Agronomy 46(4): 698-701.
Patriquin DG, Dobereiner J and Jain DK, 1983. Sites and processes of association between diazotrophs and grasses. Canadian Journal of Microbiology 29: 900-915.
Paul K and Savithri E, 2003. Effect of biofertilizers vs perfected chemical fertilization for sesame grown summer rice fallow. Journal of Tropical Agriculture. 41: 47-49.
Pawar PR, Patil RA, Khanvilkar SA, Mahadkar UV and Bhagat SB, 1993. Effects of different levels of nitrogen and phosphorus on yield and quality of sesame. Journal of MaharashtraAgricultureUniversity 18: 310–314.
SharmaAK, 2002. Biofertilizers for Sustainable Agriculture. Agrobios, India.
Sharma PB, 2005. Fertilizer management in sesame (Sesamum indicum L.) based intercropping system in Tawa command area. Journal of Oilseeds Researsh 22: 63-65.
Stewart EA, 1974. Chemical Analysis of Ecological Material, Black-Well Scientific Publication, Oxford.
Weiss EA, 2000. Oilseed Crops, 2nd ed., Blackwell Science Ltd., Bodmin, UK.
Yasari E and Patwardhan M, 2007. Effects of Azotobacter and Azospirillum Inoculants and Chemical Fertilizers on Growth and Productivity of Canola (Brassica napus L.). Asian Journal of Plant Sciences 6(1): 77-82.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار