بررسی برخی ویژگی های زراعی ذرت (Zea mays L.)در کشت مخلوط با باقلا L.) Vicia faba)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

چکیده

         به منظوربررسی برخی ویژگی­های زراعی ذرت در کشت مخلوط با باقلا، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز واقع در خلعت­پوشان در سال 1386 اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار و 15 تیمار پیاده شد. تیمارها شامل سه تراکم کشت خالص ذرت (شش، هفت و هشت بوته در مترمربع)، سه تراکم کشت خالص باقلا (30، 40 و 50  بوته در متر مربع) و 9 ترکیب  تیماری برای دو گونه  بودند. کشت مخلوط به روش افزایشی انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده، اثر تراکم ذرت بر طول بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد  دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال، عملکرد دانه در متر مربع و عملکرد بیولوژیک در متر مربع معنی­دار شد. اثر تراکم باقلا به جز تعداد ردیف دانه در بلال و وزن هزار دانه بر سایر صفات مورد بررسی در ذرت معنی‌دار به دست آمد. اثر متقابل نیز بر عملکرد دانه در متر مربع و عملکرد بیولوژیک درمتر مربع معنی­دار بود. نتایج آزمایش نشان داد، با بالا رفتن تراکم ذرت در کشت خالص، عملکرد ذرت در واحد سطح افزایش یافت. عملکرد دانه و بیولوژیک ذرت در کشت­های خالص بالا تر از مخلوط بدست آمد. عملکرد دانه و بیولوژیک ذرت چندان تحت تاثیر تراکم­های مختلف ذرت با باقلا در کشت مخلوط قرار نگرفتند. بنابراین تیمار تراکمی شش بوته ذرت با 30 بوته باقلا به عنوان کشت مخلوط دارای مزیت تولید معرفی می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Some Agronomical Characteristics of Maize in Intercropping with Faba bean

نویسندگان [English]

  • E Rezaei Chianeh
  • A Dabbagh Mohammadi Nassab
  • K Ghassemi-Golezani
  • S Aharizad
چکیده [English]

          In order to evaluate intercropping of maize (Zea mays L.) and faba bean (Vicia faba L.), a field experiment was conducted as factorial on the bases of randomized complete block design with three replications. Treatments were intercropped combinations of maize densities (6, 7 and 8 plant/ m2) and faba bean densities (30, 40 and 50 plant/ m2) and 6 sole-cropped treatments. Two species intercropped as additive series. Results revealed that the effects of maize density were significant on ear length, number of seed rows per ear, seeds per row and seeds per ear, grain yield of maize and biological yield of maize. The faba bean density significantly affected all measured traits of maize except the number of seed row per ear and100- maize kernel weight. The grain and biological yields of maize were significantly affected by interaction of maize and faba bean density. In monocropping, grain yield of maize increased, with increasing maize density at plant per square meter. The grain and biological yields of maize in intercropping were higher than those in mono cropping. However, plant density had not significant effect on grain and biological yields in intercropping. Intercropping rate of 6 maize and 30 faba-bean plants is introduced as advantageous system. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Yield Component
  • Faba Bean
  • Maize
  • yield and intercropping
آینه بند، ا. 1386. اکولوژی بوم نظام‌های کشاورزی، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز.
برقی ن، 1386. ارزیابی کشت مخلوط نواری ذرت و سویا در حالت تلقیح و عدم تلقیح با باکتری آزوسپیریلوم. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.
پورتقی ن، 1382. کشت مخلوط ذرت و لوبیا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز.
پیرزاد ع، 1378. بررسی رقابت، عملکرد و اجزای عملکرد در کشت مخلوط ذرت و سویا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز.
جوانشیر ع، دباغ محمدی نسب ع، حمیدی آ و قلی پور م، 1379. اکولوژی کشت مخلوط (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
خرمی وفا م، اکولوژی کشت مخلوط ذرت و کدوی تخمه کاغذی. پایان‌نامه دکترا، زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز.
راعی ی، 1377. بررسی کمی و کیفی کشت مخلوط سورگوم و شبدر برسیم. پایان‌نامه‌ کارشناسی ارشد، زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
طایقه نوری م، 1382. کشت مخلوط ذرت و لوبیا چشم بلبلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز.
عطری ع، 1377. بررسی رقابت، عملکرد و اجزای عملکرد در کشت مخلوط ذرت و لوبیا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز.
فتحی ق، 1384. بررسی تاثیر الگو و تراکم کاشت بر ضریب استهلاک نوری. جذب تشعشع و عملکرد دانه ذرت شیرین(هبیرید SC402)، مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، صفحه 131-141.
کامکار ب و مهدوی دامغانی ع، 1387. مبانی کشاورزی پایدار. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 307 صفحه.
مظاهری د، 1377. زراعت مخلوط. چاپ دوم، انتشارت دانشگاه تهران.
مودب شبستری م. و مجتهدی م، 1387. فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه)،چاپ دوم، مرکز نشر دانشگاهی، 431 صفحه.
Abdel-Gawad AA, EdrisAS and Abo-Sheteia AM, 1985. Intercropping soybean with maize. Agric. Sic, 30: 207-216.
Abou- HusseinSD, Salman SR, Adel- Mawgoud AMR and Ghoname AA, 2005. Produtivity, quality and profit of sole or intercropping green bean ( Phaseolus  vulgaris L) crop. J. Agron, 2: 151-155.
Alhaji IH, 2008. Yield performance of some cowpea varieties under sole and intercropping with maize at Bauchi, Nigeria. African Research Review, 3: 278-291.
Carruthers K, Prithiviraj BFQ, Cloutier D, Martin RC and Smith DL, 2000. Intercropping cron with soybean, lupin and forages: yield component responses. European J. Agronomy, 12: 103 – 115.
 
 ḈiftçiV, Togay N, Togay Y, DoganY, 2006. The effects of intercropping sowing systems with dry bean and maize on yield components. J. Agron, 5: 53-56.
Esechie HA, 1992. Effect of planting density on growth and yield of irrigated maize (Zea mays) in BatinaCoast regian of Oman. J. Agric Sci. Camb, 119: 165-169. 
Ghosh PK, Manna MC, Bandyopadhyay KK, Ajay Tripathi AK, Wanjari RH, Hati KM, Misra AK, Acharya CL and Subba Rao A, 2006. Inter-specific interaction and nutrient use in soybean-sorghum intercropping system. Agron. J, 98: 1097-1108.
Hulet H and Gosseye P, 2000. Effect of intercropping cowpea on dry – matter and grain yield of millet in the semi-arid zone of mali. http://www.fao.org
Li L,Yang S, Zhang X and Christie F, 1999. Interspecific complementary and competitive interactions between intercropped maize and faba bean. Plant Soil, 212: 105 – 114.
Lingaraju BS, marer BSS and Chandrashekar SS, 2008. Studies on intercropping of maize and pigeon pea under rain fed conditions in northern transitional zone of Karnataka. J. Agric. Sci, 21: 1-3.
Long L, Sun J, Zhang F, Li X, Yaung S and Rngel Z, 2001. Wheat - maize or wheat - soybean strip intercropping I. Yield advantage and inter-specific interaction on nutrients. Field Crops Research, 71: 123 – 137.
Lucas EO, 1986. The effect of density and nitrogen fertilizer on growth and yield maize (Zea mays L.) in Nigeria. J. agric Sci Camb, 107: 573-578.
Mbah EU, Muoneke Co and Dkpara DA, 2007.Effect of compound fertilizer on the yield and productivity of soybean – maize intercrop in south eastern Nigeria. Tropical and subtropical Agro ecosystem, 7:87-95.
Moll RH and EJ Kamparth, 1977.Effect of population density up on agronomic traits associated with genetic increases in yield of Zea mays L. Agron. J, 69: 81-84.
Ofori F and Stern WR, 1987. Relative sowing time and density of component crops in maize/cowpea intercrop system, Expl. Agric, 23: 42-52.
Patel BR, Dilip S and Gupta  LM, 1999. Effect of irrigation and intercropping on gram and mustard. Indian.  J. of Agron, 2: 283-284.
Pilbeam CJ, OkaleboR, Simmonds L P and Gathua K W, 1994. Analysis of maize-common bean intercrops in semi-arid Kenya. J. Agric. Sci. Camb, 123: 191-198.
Prin SU and Dwit J, 2005. Intercropping cereal and grain legumes, A Farmers Perspective, Research at the Louis Bolk inStitute live Stock Department, W.W.W.agric.nsw.gov.au.
Remison SU and Lucas EO, 1982. Effects of plant density on leaf area and productivity of two maize cultivars in Nigeria, Expl. Agric, 18: 93-100.
Sobkowicz P, 2006. Competition between triticale (Tritico scalewitt.) and field beans (Vicia faba L.) in additive intercrops. Plant. Soil. Environ, 52:42-54.
Sullivan P, 2001. Intercropping principles and practices. http: // attar. ncat. Org / attar.
Tito-Kago F and Gardener FP, 1988. Respons of maize to plant population density, II. Reproductive development, yield, and yield adjustments. Agron. J, 80: 935-940.
Tomar J S, Mackenzie A F, Mehuys G R and Ali I, 1988. Corn growth with foliar nitrogen, soil-applied nitrogen, and legume intercrops. Agron. J, 80: 802-807.
Tuna C, Orak A, 2007. The role of intercropping on yield potential of common vetch (Vicia sativa L.) / oat (Avena sativa L.) cultivated in pure stand and mixtures. J. Agric. Biol. Sci, 2: 14-19.
Vandermeer JH, 1989. The ecology of intercropping, Cambrige Univ. Press.
Wenxue L, Long L, Jianhao S, Tianwen G, Fusuo Z, Xingguo B, Peng A and  Tang C, 2005. Effects of inter cropping and nitrogen application on nitrate presentinthe profile of orthic an orthic anthrosolwest China. Agriculture Ecosystems and Environment, 105: 483 – 491.
Xu J, 2007. Scientists Fiend why intercropping of faba bean with maize increases yields, www.Horizoninter national tv. Org,pp :12-19.
Yunusa I A M, 1989. Effects of planting density and plant arrangement pattern on growth and yield of maize (Zea mays L.) and soya bean (Glycine max L.) grown in mixture. J. Agric. Sci. Camb, 112: 1-8.
Zhang F and Li L, 2003. Using competitive and facilitative interaction in intercropping systems enhances crop productivity and nutrient – use efficiency. Plant and Soil, 248: 305-312.