برنامه‌ریزی زراعی با استفاده ازمدل برنامه‌ریزی چند هدفه فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه زابل

2 استادیارگروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

چکیده

درمطالعه حاضر مدل برنامه­ریزی آرمانی فازی (FGP)جهت تخصیص بهینه زمین­های کشاورزی منطقه کشک­سرای شهرستان مرند، استان آذربایجان­شرقی مورد استفاده قرار گرفت. در مدل­سازی، اهداف زارع شامل بهره­برداری از کل زمین قابل کشت، منابع تولیدی، سطوح تولید محصولات مختلف و کل سود مورد انتظار به­صورت فازی بیان شد. آرمان­های مورد نظر در 16 سناریو در قالب تک هدفه، ترکیبی و الویت­بندی تهیه و تدوین گردید. نتایج نشان داد که در مقایسه با وضع موجود، از بین سناریوهای تک هدفه و ترکیبی، سناریو حداقل کردن هزینه­ها (سناریو2)، بهترین سناریو است. در ساختار اولویت­بندی،  سناریوی 10 به ترتیب با اولویت حداکثرسازی سود، حداقل­سازی هزینه­ها، اهداف تولیدی با توجه به حداقل­سازی هزینه­ها و تحقق اهداف تولیدی و سناریوی 13 به ترتیب با اولویت حداکثرسازی سود، تحقق اهداف منابع تولیدی، حداقل­سازی هزینه­ها و تحقق اهداف تولیدی، کم­ترین فاصله اقلیدسی را نشان داده و اهداف فازی مورد نظر را تامین کردند. افزون بر آن، در اکثر سناریوها گندم دیم وآبی و جو دیم بیش­ترین و جو آبی کم­ترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص دادند. با توجه به این یافته­ها، کشاورزان می­توانند با تخصیص مجدد منابع، به اهداف مورد نظر خود بهتر دست یابند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Farm Planning by Fuzzy Multi Objective Programming Model

نویسندگان [English]

  • m Raei Jadidi 1
  • m Sabuhi Sabuni 2
چکیده [English]

In current study, Fuzzy Goal Programming (FGP) model by considering a set of social and economic goals, was applied to optimal land allocation in Koshksaray district, Marand city, East Azarbaijan province, Iran. Farmer goals including total cultivable area, factor of production, production levels of various crops and total expected profit were considered fuzzily in establishment of the model. The goals were considered by 16 scenarios in the form of single objective, compound and priority structures. Results showed that, cost minimization in single objective and compound scenario is the best as compared with current conditions. In priority structure, scenario 10 with priorities of profit maximization, cost minimization, satisfying of production goals considering cost minimization and production goals, and scenario 13 with priorities of profit maximization, satisfying factor of production goals, cost minimization and fulfilling production goals, had minimum Euclidean Distance and satisfied the fuzzy objectives. Moreover, dry barley, irrigated and dry wheat and irrigated barely had maximum and minimum cultivated area, respectively. According to the findings, by reallocation of resources, farmers can achieve their better goals and objectives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fuzzy Goal Programming
  • Koshksaray district-Marand
  • Optimal Cropping Pattern
اسدپور ح، خلیلیان ص و پیکانی غ، 1384. نظریه و کاربرد مدل برنامه ریزی خطی آرمانی در بهینه سازی الگوی کشت. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، ویژه نامه کارایی و بهره­وری، ویژه­نامه 1384. .صفحه­های 307 تا 328. 
چیذری ا و قاسمی ع، 1384. برنامه ریزی تولید محصولات زراعی در شرایط نبود قطعیت ( رویکرد فازی ). مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، ویژه نامه کارایی و بهره وری، ویژه­نامه 1384. صفحه­های 131 تا 147.  
Biswas A and Pal BB, 2005. Application of fuzzy goal programming technique to land use planning in agricultural system. Omega 33: 391-398.
Charnes A and Cooper WW, 1961. Management models and industrial application of linear programming. John Wiley & Sons. Inc. New York.
Itoh, T, Ishii H and Nanseki T, 2003. A model of crop planning under uncertainty in agricultural management. International Journal of Production Economics 81-82: 555-558.
Pal BB, Moitra BN and Maulik U, 2003. A goal programming procedure for fuzzy multiobjective linear fractional programming problem. Fuzzy Sets and Systems 139: 395-405.
Romero C, 1991. Handbook of critcal issues in goal programming. Pergamon Press. Oxford.
Sarker RA and Quaddus MA, 2002. Modelling a nationwide crop planning problem using a multiple criteria decision making tool. Computers & Industrial Engineering 42: 541-553.
Sharma DK, Jana RK and Gaur A, 2007. Fuzzy goal programming for agricultural land allocation problems. Yugoslav Journal of Operations Research 17(1): 31-42.
Tiwari RN, Dhamer S and Rao JR, 1986. Priority structure in fuzzy goal programming. Fuzzy Sets and Systems 19: 251-259.
Yu PL, 1973. A class of solution for group decision problems. Management Science 19(8): 936-946.
Zadeh LA, 1965. Theory of fuzzy sets. Information and Control 8: 338-353.
Zimmermann HJ, 1987. Fuzzy programming and linear programming with several objective functions. Fuzzy Sets and Systems 1: 45-55.