تاثیر تراکم بوته و سطوح نیتروژن بر عملکرد، کارایی مصرف کود و روند رشد ذرت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز

2 دانشکده کشاورزی، دانشکاه محقق اردبیلی

چکیده

برای بررسی تاثیر سطوح نیتروژن و تراکم بوته بر کارایی مصرف کود و روند رشد گیاه ذرت، آزمایشی در سال زراعی 1384 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرت‌های اصلی به سطوح کود نیتروژن (صفر، 75 و150 کیلوگرم در هکتار) و کرت‌های فرعی به تراکم های بوته ( 7، 9 و11 بوته در متر­مربع) اختصاص داده شد. نتایج نشان داد که کارایی مصرف کود نیتروژن در سطح احتمال یک درصد تحت تاثیر سطوح کودی و تراکم بوته قرار گرفت. بیش‌ترین کارایی مصرف کود مربوط به مصرف 75 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار بود، هرچند اختلاف آماری معنی‌داری با مصرف150 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار مشاهده نشد. افزایش تراکم بوته موجب کاهش کارایی مصرف کود گردید، به‌طوری که بالاترین میزان آن در تراکم هفت بوته در مترمربع به دست آمد. افزایش تراکم بوته و کود نیتروژن موجب افزایش بیوماس کل و عملکرد دانه شد. سرعت رشد محصول نیز با افزایش تراکم و سطوح کود نیتروژن روند افزایشی داشت. عملکرد دانه تک‌بوته با افزایش تراکم بوته کاهش یافت. تعداد دانه در ردیف و تعداد دانه در بلال نیز با افزایش مصرف کود نیتروژن و کاهش تراکم بوته افزایش نشان داد. تعداد ردیف دانه در بلال نیز تنها متاثر از سطوح کود نیتروژن بود که با افزایش مصرف کود نیتروژن افزایش یافت. تعداد بلال در بوته و وزن هزار دانه  تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of Nitrogen Use Efficiency and Growth Analysis of Corn, Affected by Plant Density and Nitrogen Fertilizer Levels

نویسندگان [English]

  • S Hokmalipour 1
  • R Seyed Sharifi 2
چکیده [English]

To investigate the effect of various levels of nitrogen fertilizer and different plant density on nitrogen use efficiency (NUE) and growth analysis of corn, a split plot experiment based on randomized complete blocks design with three replications was conducted in Ardabil Agriculture Research Station in 2005. The factors were nitrogen fertilizer at three levels in main plots (0, 75 and 150 Kg N ha-1)and plant densities in subplots (7, 9 and 11 plants m-2). The results showed that NUE was significantly affected by plant density and nitrogen levels. Maximum rate of NUE was obtained in application of 75Kg N ha-1. There was no significant difference between 75 and 150Kg N ha-1. With increasing plant density, the NUE was decreased, and maximum NUE was also obtained in density of 7 plants m-2. With increasing plant density and nitrogen levels, total dry matter, crop growth rate and grain yield were increased. Grain yield per plant decreased with increasing plant density. With increasing nitrogen levels and decreasing plant density the number of kernel per row, and number of kernel in ear were increased. Numbers of kernel in ear were only affected by nitrogen levels, and was decreased with increasing nitrogen levels. Number of ear per plant and weight of thousand grains wasn’t affected by levels of the experimental factors.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corn
  • Growth Analysis
  • Nitrogen Use Efficiency
  • Plant Density
  • Yield

مراجع

حمیدی ا و دباغ محمدی نسب ع، 1374. بررسی اثرات تراکم بوته بر کارایی زراعی مصرف نیتروژن در دو هیبرید ذرت. مجله دانش کشاورزی، جلد دهم، شماره 4،  صفحه­های 43 تا 58.
رحمت اله ق، 1379. تاثیر تراکم کاشت ذرت (Zea mays L.) و سویا (Glycine max L.) و سربرداری ذرت بر عملکرد، رقابت و اکولوژی تولید در کشت مخلوط. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زراعت، دانشگاه ارومیه.
سرمدنیا غ ح و کوچکی ع،1368. فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی فردوسی مشهد.
فتحی ق ا، 1377. نگرشی نو بر کارایی مصرف عناصر غذایی (با تاکید بر عنصر ازت). مجموعه مقالات کلیدی چهارمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، دانشگاه تهران، صفحه­های 226 تا 285.
کوچکی ع، راشد محصل م ح ، نصیری م ‌و صدرآبادی ر، 1373. مبانی فیزیولوژی رشد و نمو گیاهان زراعی. انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد.
ملکوتی م ج و نفیسی م، 1371. مصرف کود در اراضی زراعی فاریاب و دیم. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
Aguilar I, Fischer RA and Kohashi J, 1977. Effects of plant density and thinning on high- yielding dry beans (Phaseoulus vulgaris) in Mexico. Expl Agric 13: 325-335.
Bruetsch TF and Estes GD, 1976. Genotype variation in nutrient uptake efficiency in cron. Agron  J
68: 521-524.
Costa C, Dwyer LM Strwart DW and Smith DL, 1997. Nitrogen effects on grain yield and yield components of leafy and nonleafy. Crop Sci 42: 1556-1563.
Duncan, WG, 1984. A theory to explain the relationship between corn and grain yield. Agron J 24: 1141-1147.
Francis CA, FlorCA and Prager M, 1978. Effect of bean association on yield and yield components of maize. Crop Sci 18: 760-764.
Goodroad L L and Jellum MD, 1988. Effect of N fertilizer rate and soil pH on N efficiency in corn. Plant Soil 106: 85- 89.
Graybill JS, Cox WJ and Otis DJ, 1991. Yield and quality of forage maize as influenced by hybrid, planting date, and plant density. Agron J 83: 559-564.
Grove TL, Ritcbey KD and Naderman GC, 1998. Nitrogen fertilization of maize on an Oxisol of the Cerrado of  Brazil. Agron J 72: 261-265.
Hashemi-Dezfouli A and Herbert SJ, 1992. Intensifying plant density response to tillage systems and plant densitities. Ir Agri Res 15: 19-31.
Karimi, MM and Siddiqe KHM, 1991. Crop growth and relative growth rate of old and modern wheat cultivars. Aust J Agric Res 42: 13-20.
Moll RH, Kamprath EJ, and Jackson WA, 1982. Analysis and interpretation of factors which contribute to efficiency of nitrogen utilization. Agron J 74: 262-264.
Ramachandra TV, Krishnamurthy K, Devendra R and Kailasam C, 1993. Polnomial function models simulate crop growth in maize (Zea mays L.) cultivars. Crop Sci J 171: 55-64.
Raun WR and Johnson GV, 1999. Improving nitrogen use efficiency for cereal production. Agron J 91: 357- 363.
Remison SU and Lucas EO, 1982. Effects of plant density on leaf area and productivity of two maize cultivars in Nigeria. Expl Agric 18: 93-100.
 
Tesar MB, 1984. Physiological basis of crop growth and development. Wisconsin, USA.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار