بررسی برخی صفات زراعی ذرت (Zea mays L.) متاثر از شکل‌های آهن در خاک‌های استان آذربایجان شرقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.

2 گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.

چکیده

         آهن یکی از مهم­ترین عناصر کم مصرف برای گیاهان است و قابلیت دسترسی آن در خاک­های آهکی کم می­باشد. قابلیت دسترسی آهن برای گیاه به توزیع نسبی شکل‌های مختلف شیمیایی آن در خاک بستگی دارد که البته تابعی از ویژگی‌های خاک است. در این پژوهش گلخانه‌ای به منظور جزءبندی آهن کل به شکل‌های مختلف آهن به روش عصاره‌گیری دنباله‌ای از 21 نمونه خاک با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی متنوع، استفاده شد. بر طبق نتایج حاصله غلظت شکل­های مختلف آهن به‌ترتیب آهن باقی­مانده (Fe-Res) > آهن پیوسته به اکسیدهای آهن بلوری (Fe-CFeOX) > آهن پیوسته به اکسیدهای آهن بی شکل (Fe-AFeOX) > آهن پیوسته به اکسیدهای منگنز (Fe-MnOX) > آهن پیوسته به مواد آلی (Fe-OM) > آهن تبادلی (Fe-Ex) ≥  آهن کربناتی (Fe-Car) بود. شکل­های Fe-Ex، Fe-OM، Fe-CFeOX، Fe-AFeOX، Fe-Res و آهن قابل جذب (Fe-DTPA) رابطه معنی داری با ماده خشک بخش هوایی و ریشه ذرت، آهن فعال، شاخص کلروفیل­ و جذب آهن توسط بخش هوایی ذرت داشتند. مطالعات همبستگی نشان داد که شکل تبادلی آهن، پیوسته به اکسیدهای آهن بی­شکل و آهن باقی­مانده رابطه معنی داری با تمام صفات زراعی اندازه‌گیری شده در بخش هوایی ذرت داشتند که این امر نشان می­دهد احتمالاً این شکل­ها منبع آهن قابل جذب ذرت در خاک­های مورد مطالعه در شرایط گلخانه­ای  بودند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Keywords: Chemical Forms of Iron, Concentration, Corn, Iron Uptake, Sequential Extraction

نویسندگان [English]

  • N Pashapoor 1
  • A Reyhanitabar 2
  • SH Oustan 2
چکیده [English]

 
Neda Pashapoor1, Adel Reyhanitabar2*, Shahin Oustan2
 
 
Received: June 19, 2015    Accepted: February 14, 2016
1-Graduated MSc Student of Soil Science, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2- Assoc. Prof., Dept. of Soil Science, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
*Corresponding Author: areyhani@tabrizu.ac.ir
 
 
 
Abstract
      Iron (Fe) is the most important micronutrient for crops that has low availability in calcareous soils. Phytoavailability of Fe depends on the relative distribution of different chemical Fe forms in soil, which is function of soil properties. In this greenhouse research, total Fe fractionated into different forms by sequential extraction procedure was studied in 21 soil samples that varied in physical and chemical properties. According to the results, different Fe fractions concentration were as: Residual iron (Fe-Res)> iron associated with the crystalline iron oxides (Fe-CFeOX)> iron associated with the amorphous iron oxides (Fe-AFeOX)> manganese- oxide- associated Fe (Fe- MnOX)> organic matter-associated Fe (Fe-OM)> exchangeable iron (Fe-Ex) ≥ carbonates-bound iron (Fe-Car).  Fe-Ex, Fe-OM, Fe-AFeOX, Fe-CFeOX, Fe-Res and available iron (Fe-DTPA) had a significant relationship with corn shoot and root dry matter, active iron content, chlorophyll index and shoot iron uptake. Correlation coefficient showed that the Fe-Ex, Fe-AFeOX and Fe-Res had a close and significant relationship with all measured agronomical traits of corn. It is concluded that, these forms of iron are probably the source of available iron for corn in studied soils.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chemical Forms of Iron
  • Concentration
  • Corn
  • Iron Uptake
  • Sequential extraction