واکنش گندم (.Triticum aestivum L) به کاربرد کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی در شرایط مختلف رطوبتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 گروه بیماری شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

4 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه

5 مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور

چکیده

به­منظور بررسی اثر مقادیر کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم (رقم آذر2) در شرایط مختلف رطوبتی، آزمایشی در گلخانه مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور در بهار 1389 بر پایه طرح کاملاً تصادفی و به صورت فاکتوریل در چهار تکرار به اجرا در­آمد. فاکتورهای آزمایشی شامل کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی در سه سطح صفر، 25 و 50 تن در هکتار و تنش رطوبتی نیز در سه سطح شامل رطوبت معادل 3/0- بار (ظرفیت مزرعه‏ای)، 5- بار (تنش ملایم) و 10- بار (تنش شدید رطوبتی) بود. در این پژوهش برخی از صفات موفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم اندازه­گیری گردید. نتایج حاکی از اثر منفی (01/0p<) تنش رطوبتی بر تمامی صفات اندازه­گیری شده به­جز تعداد سنبلچه در سنبله و تراکم سنبلچه بود. کاربرد کمپوست نیز بر همه صفات به جز وزن هزار دانه و تراکم سنبلچه اثر مثبت (01/0p<) داشت ولی تراکم سنبلچه را کاهش داد. برهمکنش کمپوست و رطوبت نیز در طول اکستروژن، ارتفاع بوته و اکثر صفات مربوط به عملکرد معنی­دار بوده و در تمامی سطوح رطوبتی استفاده از کمپوست صفات مذکور را افزایش داد. بر اساس یافته­ها، در هر سه سطح رطوبتی بیشترین افزایش مربوط به تیمار کمپوست 50 تن و به ترتیب در صفات تعداد دانه در بوته (4 تا 7/5 برابر)، عملکرد دانه (2/3 تا 6/3 برابر) و عملکرد بیولوژیک (9/2 تا 3/3 برابر) بود. بنابراین به نظر می­رسد در شرایط مختلف رطوبتی، کمپوست مصرف شده قارچ خوراکی می­تواند گزینه مناسبی جهت استفاده به­عنوان کود آلی باشد.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Response of Wheat (Triticum aestivum L.) to Spent Mushroom Compost under Different Moisture Conditions

نویسندگان [English]

  • Yasser Yaghoubian 1
  • Hemmatollah Pirdashti 1
  • Iraj Yaghoubian 2
  • Ebrahim Mohammadi Goltapeh 3
  • Ezatollah Esfandiari 4
  • Vali Feiziasl 5
چکیده [English]

The effect of spent mushroom compost (SMC) on yield and yield components of wheat (cv. Azar2) under different moisture conditions was evaluated in pot experiment at Dry-land Agricultural Research Institute in 2010. Experiment arrangement was factorial based on complete randomized design with four replications. Treatments were SMC at three levels (0, 25 and 50 Mg.ha-1) and water deficit stress at three levels (-0.3 or field capacity, -5 and -10 bar). Some morphological, yield and yield components of wheat were determined. Results indicated that water stress had a negative and significant (P<0.01) on all measured parameters except spikelet number and density. SMC application had a positive effect on all measured parameters whereas reduced wheat spikelet density. There was a significant interaction between SMC and water stress in terms of extrusion length, plant height and most of yield attributes. At each given water stress levels, application of SMC significantly improved the mentioned traits. According to the results, in all moisture levels, the maximum increase was observed in 50 Mg.ha-1 of SMC application for grain number per plant (4 to 5.7 fold) followed by grain yield (3.2 to 3.6 fold) and biological yield (2.9 to 3.3 fold). Therefore, it seems that in different water levels, SMC could be considered as a suitable candidate to apply for organic fertilizer.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought
  • Morphology
  • Wheat
  • Yield Component
  • Yield