ارزیابی برخی صفات رشدی و ویژگی‌های کمی اسانس ریحان (.Ocimum basilicum L) در شرایط تنش شوری و کاربرد اسید هیومیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه

چکیده

        ریحانگیاهی یکساله، علفی و متعلق به خانواده نعناع و از معروفترین گیاهان دارویی می­باشد که کاربرد های فراوانی در صنایع غذایی، دارویی و عطرسازی دارد. به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف اسید هیومیک (صفر، 500 ، 1000 و2000 میلی­گرم بر لیتر) بر گیاه ریحان تحت تنش شوری با غلظت (صفر ، 25 و 50 میلی­مولار) در شرایط هیدروپونیک، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی اجرا و برخی صفات رویشی همچون شاخص کلروفیل، ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ و کل گیاه و نیز درصد محتوای اسانس و عملکرد اسانس اندازه گیری گردید. نتایج آزمایش حاضر نشان داد که اکثر صفات رشدی مورد مطالعه گیاهان تحت تنش شوری 25 و 50 میلی‌مولار کاهش معنی‌داری‌ نسبت به شاهد داشتند و محلول­پاشی اسید هیومیک با غلظت 500 میلی گرم بر لیتر در گیاهان تحت تنش اختلاف معنی‌داری با گیاهان شاهد  نشان نداد. بالاترین محتوای اسانس در  تیمار شوری 50 میلی مولار مشاهده گردید  و مقدار این صفت در گیاهان شاهد از بقیه تیمارها کمتر بود. به­طور کلی نتایج نشان داد که اعمال تنش شوری موجب کاهش معنی­دار اغلب صفات رشدی و نیز محتوای اسانس ریحان  شده و کاربرد اسید هیومیک با بهبود ویژگی های رشدی، اثرات منفی تنش شوری را کاهش می دهد. لذا چنین به نظر می رسد که در مناطقی که تنش شوری عامل محدود کننده کشت ریحان است، کاربرد اسید هیومیک را به کشاورزان توصیه کرد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Some Growth Characteristics, Essential oil Content and Yield of Sweet Basil (Ocimum basilicum L.) in Salinity Stress Condition and Humic Acid Application

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Gohari
  • Farzad Rasouli
  • Seyed Mortaza Zahedi
چکیده [English]

        Sweet Basil (Ocimum basilicum L.) an herbaceous annual fragrant herb belongs to the Lamiaceae family is a cosmopolitan herb and aromatic plant with abundant applications in pharmaceutical, food and fragrance Industries. The effects of salinity (0 and 50 mM NaCl) and applications of humic acid 18% (0, 500,1000 and 2000 mg.l-1) on some growth characteristics such as chlorophyll index, height, leaf number, total plant fresh, dry weight, essential oil content and yield were investigated under hydroponic production. This study was conducted by factorial experiment in randomized complete block design with two factors. The result showed that the growth characteristics of plants under 25 mM NaCl salinity with application of 500 mg/l humic acid had no significant differences with control. The highest essential oil content was recorded in 50mM NaCl salinity and the lowest was obtained in control. In general, the result of this experiment showed that salinity stress decreased on all growth characteristics but application of humic acid improved the negative effects of salinity stress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Essential Oil
  • Humic acid
  • Hydroponic
  • Growth Characteristics
  • Ocimum basilicum L
  • salinity
Abou El- Fadl IA, Abd- Ella MK and Hussein EH, 1990. Effect of irrigation by saline water on the basil plants. Journal of Agriculture Research, 18(1): 2247-229.
Aydin A and Metin T, 2012. Humic acid application alleviates salinity stress of bean (Phaseolus vulgaris L.) plants decreasing membrane leakage. African Journal of Agricultural Research, 7(7): 1073-1086.
Bohnert HJ and Jensen RG, 1996. Strategies for engineering water stress tolerance in plants. Trends  in Biotechology, 14(1): 89-97.
Boyer JS, 1982.  Plant productivity and environment. Science, 218: 443-448.
  Clevenger JF, 1928. Apparatus for determination of essential oil. Journal of the American Pharmacists Association, 17(1): 346-349.
El-Shafy S, Meawad A, Awad A and Shaer M, 1991. Effect of combination treatment between salinity, gamma irradiation as well as cycocyl on: II Leaf pigment and chemical constituents of sweet basil plants. Journal of Agriculture Research, 18(2): 2247-2293.
El-Sherif AF, Shehata SM and Youssif RM, 1990. Response of tomato seedlings to zinc application under different salinity levels. Egyptian Journal of Horticulture, 17(1): 131-142.
Emarat pardaz J, Hami A and Gohari G, 2015. Evaluation of Growth Characteristics and Essential Oil Yield of Satureja hortensis L.under Salinity and Zn Foliar Spraying. Sustainable Agriculture and Production Science, 26(3): 131-140. (In Persian)
Garcı´a AG, Santos LA, Izquierdo FG, Loss Sperandio MV, Castro RN and Berbara LL, 2012. Vermicompost humic acids as an ecological pathway to protect rice plant against oxidative stress. Ecological Engineering, 47(1): 203–208.
Hassanpouraghdam M, Gohari G, Tabatabaei S, Dadpour, M and Shirdel, M, 2011. NaCl salinity and Zn foliar application influence essential oil composition of basil (Ocimum basilicum L.). Acta agriculturae Slovenica, 97(2): 93-98.
Hendawy, SF. and Khalid, KA, 2005. Response of sage Salvia officinalis L. plants to zinc application under different salinity levels. J. Appl. Sci. Res. 1(2): 147-155.
Jarošová M, Klejdus B, Kovacik J, Babula P and Hedbavny J, 2016. Humic acid protects barley against salinity. Acta Physiologiae Plantarum, 38(6):1-9.
Khaled H and Fawy HA, 2011. Effect of different levels of humic acids on the nutrient content, plant growth, and soil properties under conditions of salinity. Soil and Water Research, 6(3): 21–29.
Khalid KA, 2001. Physiological studies on the growth, development and chemical composition of Nigella sativa L. plant. Ph. D. Thesis, Faculty of Agriculture, Ain-Shams Univerrsity, Cairo, Egypt.
Kulikova NA, Stepanova EV, Koroleva OV, 2005. Mitigating activity of humic substances: Direct Influence on Biota. In: Use of Humic Substances to Remediate Polluted Environments: From Theory to Practice, NATO Science Series IV: Erath and Environmental Series, Perminova, I.V. (Eds). Kluwer Academic Publishers, USA, pp. 285- 309.
Mohammadkhani N and Heidari R, 2007. Effects of water stress on respiration, photosynthetic pigment and water content in tow Maize cultivar. Pakistan Journal of Biological Science, 10(22): 4022-4028.
Munns, R., 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant. Cell. Environ.  25: 239-250.
Omidbaigi R, 2004. Production and processing of medicinal plants. Publication of Astan Qods Razavi. (In Persian).
Yildiz M and Terzi H, 2013. Effect of NaCl stress on chlorophyll biosynthesis, proline, lipid peroxidation and antioxidative enzymes in leaves of salt-tolerant and salt-sensitive barley cultivars. Journal Agricultural Science, 19:79–88.
Zargari A, 2006. Medicinal Plants. University of Tehran Press. (In Persian).