بررسی امکان مهار علف¬های هرز و تولید محصول در کشت مخلوط نخود و جو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

کنترل علف­های هرز یکی از دلایل سودمندی عملکرد در کشت مخلوط گیاهان است که کاربرد آن می­تواند استفاده از علف­کش­ها را در کشاورزی کاهش دهد. به منظور ارزیابی کشت مخلوط  نخود (Cicer arietinum) و جو     (Hordeum vulgare) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال 1389 اجرا گردید. کنترل علف هرز به عنوان عامل اصلی در دو سطح (آلوده به علف هرز (WI) و عاری از علف هرز (WF) ) و الگو های مختلف کاشت در 5 سطح (کشت خالص نخود (C100)، کشت خالص جو (B100)، کشت مخلوط جایگزینی 25 درصد نخود + 75 درصد جو (‍C25B75)، کشت مخلوط جایگزینی 50 درصد نخود + 50 درصد جو (‍C50B50)، کشت مخلوط جایگزینی 75 درصد نخود + 25 درصد جو (‍C75B25)) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. ویژگی های مربوط به علف­های هرز در تیمارهای عدم کنترل با طرح بلوک کامل تصادفی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تعداد و وزن خشک علف های هرز در سطح احتمال 1 درصد تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند.  حالت های مختلف کشت مخلوط توانستند علف های هرز را نسبت به تک کشتی نخود، به خوبی کاهش دهند، به نحویکه بیشترین (67/60 بوته در متر مربع) و کمترین (66/33 بوته در متر مربع) تعداد علف هرز و نیز بیشترین (03/152 گرم در متر مربع) و کمترین (50/60 گرم در متر مربع ) وزن خشک علف هرز به ترتیب در تیمارهای WIC100  و WIC50B50 به دست آمد. بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه نخود به ترتیب 07/260 و 47/119 گرم در متر مربع، نیز به تیمار  WFC75B25 تعلق گرفت. همچنین بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه جو به ترتیب 20/1112 و 93/522 گرم در متر مربع، در تیمار WFC25B75 به دست آمد. بر اساس شاخص نسبت برابری زمین، تمامی تیمارهای مخلوط نسبت به تک کشتی برتری داشتند و بیشترین میزان نسبت برابری زمین (56/1) در تیمار WIC75B25 به دست آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Evaluation of Weed Suppression and Crop Production in Barley-Chickpea Intercrops

نویسندگان [English]

  • Mohsen Seyedi
  • Javad Hamzei
  • Goudarz Ahmadvand
  • Mohammad Ali Abutalebian
چکیده [English]

Intercrops have been associated with grater yields and pest and weed control in comparison with sole crops.  In this field experiment, some agronomic characteristics and weed suppression were investigated by two crops-spring chickpea (Cicer arietinum) and barley (Hordeum vulgare)- alone and intercropping at  the agricultural research station, Faculty of Agriculture, University of  Bu-Ali Sina during 2010 growing season. Experiment was conducted as split plot bases on randomized complete block design with three replications. Weed control as main factor in two-levels (non-weed (WI) and Weedy (WF)) and five different planting patterns were considered as sub-plots (sole crop of chickpea (C100), sole crop of barley (B100), replacement intercropping of chickpea 25 درصد + 75 درصد barley, (C25B75), 50 درصد chickpea + 50 درصد barley, (C50B50), 75 درصد chickpea + 25 درصد barley, (C75B25)). Weed biomass and density at non control treatments were analyzed based on randomized complete block design (RCBD). Results showed that the effect of treatments on weed biomass and density was significant. The different patterns of intercropping reduced weed biomass and density in comparison with sole treatment crops especially sole crop of chickpea. The highest (60.67 plant/m2) and lowest (30.66 plant/m2) number of weeds/m2 and highest (152.03 g/m2) and lowest (60.50 g/m2) weed dry weight achieved at WIC100 and WIC50B50 treatments, respectively. The highest biological and grain yields of chickpea, 260.07 and 119.47 g/m2, respectively, were belonged to WFC75B25 treatment. Also, maximum biological and grain yield of barley, 1112.20 and 522.93 g/m2, respectively, were obtained at WFC75B25 treatment. Land equivalent ratio (LER) in all crops treatments combination were more than unit (LER>1). The highest value of LER (1.56) was achieved at WIC75B25 treatment. از �� ��@?� �� span>WF) ) و الگو های مختلف کاشت در 5 سطح (کشت خالص نخود (C100)، کشت خالص جو (B100)، کشت مخلوط جایگزینی 25 درصد نخود + 75 درصد جو (‍C25B75)، کشت مخلوط جایگزینی 50 درصد نخود + 50 درصد جو (‍C50B50)، کشت مخلوط جایگزینی 75 درصد نخود + 25 درصد جو (‍C75B25)) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. ویژگی های مربوط به علف­های هرز در تیمارهای عدم کنترل با طرح بلوک کامل تصادفی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تعداد و وزن خشک علف های هرز در سطح احتمال 1 درصد تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند.  حالت های مختلف کشت مخلوط توانستند علف های هرز را نسبت به تک کشتی نخود، به خوبی کاهش دهند، به نحویکه بیشترین (67/60 بوته در متر مربع) و کمترین (66/33 بوته در متر مربع) تعداد علف هرز و نیز بیشترین (03/152 گرم در متر مربع) و کمترین (50/60 گرم در متر مربع ) وزن خشک علف هرز به ترتیب در تیمارهای WIC100  و WIC50B50 به دست آمد. بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه نخود به ترتیب 07/260 و 47/119 گرم در متر مربع، نیز به تیمار  WFC75B25 تعلق گرفت. همچنین بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه جو به ترتیب 20/1112 و 93/522 گرم در متر مربع، در تیمار WFC25B75 به دست آمد. بر اساس شاخص نسبت برابری زمین، تمامی تیمارهای مخلوط نسبت به تک کشتی برتری داشتند و بیشترین میزان نسبت برابری زمین (56/1) در تیمار WIC75B25 به دست آمد.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Barley
  • Chickpea
  • Intercropping
  • Weed