تاثیر آبیاری و کود نیتروژنی بر خصوصیات مورفولوژیک، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی شوید (Anethum graveolens L. )

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تبریز

چکیده

        به منظور بررسی اثر تیمارهای آبیاری و کود نیتروژنی بر خصوصیات مورفولوژیک و اسانس شوید، پژوهشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطوح آبی در سه سطح (70، 100و 130 میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و فاکتور فرعی شامل چهار سطح کود نیتروژنی (0، 40، 80 و 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) انتخاب شد. نتایج نشان داد که تأثیر تیمارهای آبیاری روی تعداد شاخه ثانویه، وزن ساقه و همچنین اثر مقدار کود نیتروژنی روی صفات قطر ساقه و وزن گل معنی­دار بود. بیشترین تعداد شاخه ثانویه و وزن ساقه بترتیب مربوط به تیمارهای 130 میلی­متر تبخیر از تشتک و شاهد بود. بیشترین قطر ساقه به­ترتیب با مصرف 120 و 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن حاصل شد. تیمار آبیاری پس از 130 میلی­متر تبخیر از تشتک و کود 80 کیلوگرم در هکتار و تیمار آبیاری شاهد و کود شاهد به­­ترتیب بیشترین و کمترین وزن گل را نشان داد. تیمار شاهد آبیاری، بیشترین درصد اسانس را داشت. کاربرد 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن برای دستیابی به حداکثر درصد اسانس با کاربرد کمترین میزان کود شیمیایی مؤثر است. ضمنا با عنایت به اینکه کاهش مصرف آب از 70 به 130 میلی­متر تبخیر از تشتک، تأثیری روی عملکرد اسانس نداشته است، لذا می­توان به تولید اسانس کافی از این گیاه با کاهش مصرف آب آبیاری امیدوار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Irrigation and Nitrogen Fertilizer on Morphological Characteristics and Essential Oil Percentage and ield of Dill (Anethum graveolens L.)

نویسندگان [English]

  • Saaide Madadi Bonab
  • Saaid Zehtab Salmasi
  • Kazem Ghassemi Golezani
چکیده [English]

In order to investigate the effect of irrigation and nitrogen fertilizer on morphological characteristics and essential oil percentage and yield of dill, this research was performed in 1389 in Agricultural Research Farm of the University of Tabriz. The experiment was carried out as split plot based on randomized complete block design with three replications. Irrigation treatments (irrigation after 70, 100, 130 mm evaporation from class A pan) and nitrogen levels (0, 40, 80, 120 kg/ha) were allocated to main and sub-plots, respectively. The results showed that the irrigation treatments had significant effect on secondary branches number, stem weight. Although stem diameter and flower weight was affected significantly by nitrogen fertilizer amounts. Maximum number of secondary branches and stem weight were observed in irrigation after 130 mm evaporation from class A pan) and control treatments respectively . Largest stem diameter were obtained by 120 and 80 kgN/ha respectively. Irrigation after 130 mm evaporation and 80kgN/ha and irrigation after 70 mm evaporation and 0kgN/ha produced the highest and lowest flower weight, respectively. The highest essential oil percentage obtained from irrigation after 70 mm evaporation. As there was a positive relationship between flower yield and essential oil percentage, for producing the highest essential oil percentage, application of 40 kg/ha nitrogen is suitable. So reducing water supply from 70 to 130 mm evaporation had no significant effect on essential oil yield, it seems that produce the higher essential oil content from dill, is possible with remarkable decreasing of water consumption.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anethum graveolens
  • Essential Oil Yield
  • irrigation
  • Morphological characteristic
  • Nitrogen